Phân tích đặc điểm giao tiếp của học sinh THCS với bạn ngang hàng

Câu hỏi: Phân tích đặc điểm giao tiếp của học sinh THCS với bạn ngang hàng.

Trả lời:

* Chức năng của việc giao tiếp với bạn cùng tuổi:

- Chức năng thông tin.

- Chức năng học hỏi: Nhóm bạn giúp thiếu niên phát triển Kỹ năng xã hội, khả năng lý luận, diễn tả cảm xúc. học các chuẩn mực giá trị đạo đức

- Chức năng tiếp xúc xúc cảm: Nhu cầu dãi bày, tâm sự, trao đổi là nhu cầu nổi trội của tuổi thiếu niên → giao tiếp tạo nên hạnh phúc về mặt tình cảm và sự ổn định xúc cảm quan trọng đối với các em.

- Chức năng thể hiện và khẳng định nhân cách cá nhân.

⇒ Giáo dục lẫn nhau thông qua bạn cùng tuổi là một nét đặc thù trong quan hệ của thiếu niên với bạn.

* Đặc điểm giao tiếp của học sinh THCS với bạn ngang hàng

- Giao tiếp với bạn ngang hàng trở thành một hoạt động riêng và chiếm vị trí quan trọng trong đời sống tuổi thiếu niên.

- Nhu cầu giao tiếp với bạn cùng tuổi phát triển mạnh và cấp thiết:

+ Là lứa tuổi khao khát tìm một vị trí ở bạn bè, tập thể, muốn được sự công nhận của bạn bè.

+ Cuộc sống của thiếu không thể không có bạn, nếu thiếu bạn, mất bạn, hay bị tẩy chay,… sẽ ảnh hưởng rất xấu đến tâm lý của học sinh, dẫn đến các hành động tiêu cực như phá phách, gây hấn,…

→ Giáo viên nên phối hợp với cha mẹ để quan tâm đến HS nhiều hơn, cần thúc đẩy học sinh giao lưu với nhóm bạn khác, để các bạn cùng giúp đỡ nhau.

- Quan hệ với bạn của thiếu niên là hệ thống động lập và bình đẳng:

+ Coi mối quan hệ với bạn là mối quan hệ riêng của mình, không muốn người lớn can thiệp.

+ Muốn được bình đẳng, ngang hàng, muốn được tôn trọng, trung thực, cởi mở, hiểu biết và các bạn sẵn sàng giúp đỡ lẫn nhau.

+ Mọi hành vi vi phạm sự bình đẳng đều có thể bị lên án và tẩy chay.

→ Giáo viên cần có thái độ can thiệp vừa phải với các mối quan hệ bạn bè của các em, hãy tạo cảm giác cho học sinh rằng mình là người đứng song song các em, chứ không phải đứng giữa các em, để các em có thể thoải mái tự do thể hiện mình.

- Quan hệ với bạn của thiếu niên là hệ thống yêu cầu cao và máy móc:

+ Được xây dựng trên cơ sở các chuẩn mực tình bạn cao và chặt chẽ. Thiếu niên yêu cầu rất cao về bản thân cũng như phía bạn. Các chuẩn mực này phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội như sự tôn trọng, bình đẳng, trung thực, chăm chỉ, kiên trì,… còn những hành vi như nói xấu bạn, tự phụ, tham lam,… thường bị lên án phê phán.

→ Giáo viên cần giúp học sinh duy trì và phát triển các chuẩn mực này, tuy nhiên, cần tránh cường điệu hoá, tuyệt đối hoá các chuẩn mực đó, tránh ngộ nhận phẩm chất này với các nhận thức, hành vi, thái độ không phù hợp như bao che khuyết điểm, a dua theo bạn bè làm những hành động không tốt,…

- Sắc thái giới tình trong quan hệ với bạn ở thiếu niên:

+ Xuất hiện những rung động, cảm xúc mới lạ với bạn khác giới. Sự quan tâm đến bạn khác giới có ý nghĩa đối với sự phát triển nhân cách thiếu niên.

+ Hành vi bề ngoài có thể khác nhau nhưng hiện tượng tâm lý chung là: quan tâm đặc biệt hơn đến bạn khác giới và mong muốn thu hút được tình cảm của bạn khác giới.

+ Các em vừa hồn nhiên, trong sáng, vừa có vẻ thận trọng, kín đáo, có ý thức rõ rệt về giới tính của bản thân.

→ Giáo viên cần thúc đẩy và gợi nên những nguyện vọng tốt như cùng cố gắng học tập, làm những việc có ích, giúp đỡ lẫn nhau,…Nếu các em gặp trục trặc trong vấn đề này, cần thật bình tĩnh và giải quyết một cách tế nhị, nên tổ chức những hoạt động để các em hiểu nhau hơn, quan tâm đến nhau một cách vô tư trong sáng.