Lịch sử 8 Chân trời sáng tạo Bài 6 trang 33, 34,...37

Lĩnh vực

Nét chính

* Nông nghiệp:

- Đàng Ngoài: Kinh tế bị ảnh hưởng xung đột Nam - Bắc triều, ruộng đất bỏ hoang. Sau đó ổn định trở lại.

- Đàng Trong: Nông nghiệp phát triển từ chính sách khai hoang và định cư của chúa Nguyễn.

* Thủ công nghiệp: Nhiều nghề mới xuất hiện và phát triển như khai mỏ, khắc in bản gỗ, làm đường cát trắng,... Nghề truyền thống như làm gốm sứ, dệt lụa, làm giấy, đúc đồng,... tiếp tục phát triển. Các làng nghề nổi tiếng là Thổ Hà, Bát Tràng, La Khê, Yên Thái, Nho Lâm, các làng làm đường ở Quảng Nam.

* Thương nghiệp:

- Nội thương: buôn bán trong nước phát triển qua các chợ làng, chợ huyện và buôn bán lớn. Thóc gạo Gia Định được đem bán ở miền Trung.

- Ngoại thương: thương nhân các nước Bồ Đào Nha, Hà Lan, Pháp, Anh đến Việt Nam buôn bán. Mua tơ lụa, đường gốm, nông lâm sản và bán vũ khí, thuốc súng, len dạ, bạc, đồng. Thương nhân đóng phố xá, cửa hàng buôn bán lâu dài.

- Nho giáo suy thoái, Phật giáo không phát triển mạnh như thời kỳ Lý-Trần. Đạo Thiên Chúa lan truyền vào Việt Nam bị cấm đoán.

- Chữ Quốc ngữ được sáng tạo trong thời kỳ XVII, chủ yếu dùng trong hoạt động truyền giáo.

- Tín ngưỡng truyền thống được phát huy, đời sống tín ngưỡng ngày càng phong phú với các chùa chiền, nhà thờ, đền thờ và lăng miếu.

* Về chữ viết: trước khi sử dụng chữ La-tinh, tiếng Việt đã sử dụng nhiều hệ chữ viết khác nhau. Tuy nhiên, đến thế kỉ XVII, chữ La-tinh trở thành phương tiện ghi âm chính thức của tiếng Việt và giúp cho tiếng Việt có thể diễn đạt mọi mặt của cuộc sống lúc bấy giờ.

 * Về văn học: văn học chữ Hán dần mất vị thế độc tôn và văn học chữ Nôm được ưa chuộng trong sáng tác thơ văn. Nhiều nhà thơ Nôm nổi tiếng như Nguyễn Bỉnh Khiêm, Phùng Khắc Hoan, Đào Duy Từ. Ngoài ra, văn học dân gian cũng hình thành và phát triển mạnh với nhiều thể loại phong phú, mang đậm tính dân tộc.

- Văn học chữ Quốc ngữ đã xuất hiện nhưng chưa phổ biến.

* Về khoa học - kỹ thuật:

- Sử học: Ô châu  cận lục, Đại Việt thông sử, Phủ biên tạp lục,  Đại Việt sử ký tiền biên, Thiên Nam ngữ lục.

- Địa lý: Thiên nam tứ chi lộ đồ thư.

- Quân sự: Khổ trướng khu cơ của Đào Duy Từ.

- Triết học có Nguyễn Bỉnh Khiêm, Lê Quý Đôn.

- Y học có Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác .

- Kỹ thuật: đúc súng đại bác theo kiểu phương Tây, đóng thuyền chiến, xây thành luỹ.

* Về nghệ thuật:

- Nghệ thuật điêu khắc chuyên nghiệp, tinh tế, phong phú, tiêu biểu là các hình trang trí trên đình làng, chùa, tượng thờ.

- Các hình thức sinh hoạt văn hóa như đua thuyền, đánh cầu, đánh vật,.. trở nên phổ biến.

- Nghệ thuật sân khấu: hát chèo (Đàng Ngoài), hát tuồng (Đàng Trong) phát triển.