Phân tích bài thơ Bông bần trắng

Những giá trị thiêng liêng của gia đình đã tạo nguồn cảm hứng vô tận cho các thi nhân, văn nhân sáng tạo lên những tác phẩm bất hủ. Bài thơ ‘’Bông bần trắng’’ tiêu biểu cho chủ đề trên.

Dàn ý Phân tích bài thơ Bông bần trắng

1. Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận

2. Thân bài

- 3 câu thơ đầu:

+ Đoạn thơ mở đầu với những ký ức hạnh phúc của tuổi thơ và quê hương. 

+ Đoạn thơ này thể hiện tình cảm của một đứa trẻ nhớ về quãng thời gian ngây thơ, hạnh phúc khi còn bên cha. 

+ Đó là hình ảnh của tuổi thơ đầy ấm áp và hạnh phúc khi được cha dẫn dắt, ‘’con theo xuồng lên ruộng cùng cha’’

- 6 câu thơ tiếp:

+ Khổ thơ thứ hai là hình ảnh sinh động về cuộc sống nông thôn, với các yếu tố như biểu tượng của bông bần trắng, cá lìm kìm, chiếc xuồng, và gia đình nghèo. 

+ Câu thơ này phản ánh tâm trạng của một đứa trẻ nhận thức được tình trạng nghèo khó của gia đình và những khó khăn mà họ phải đối mặt. 

+ Với hình ảnh sống động, ngôn ngữ chân thực và nghệ thuật sáng tạo, nói về cuộc sống nông thôn và những giá trị đơn giản nhưng ý nghĩa trong cuộc sống hàng ngày

- 4 câu thơ tiếp:

+ Đoạn thơ này tạo ra một bức tranh sống động về cuộc sống của người nông dân, với hình ảnh của mẹ đang làm việc vất vả trên ruộng, chăm sóc cây lúa và mạ non từ sáng sớm đến khuya muộn. 

+ Đây là một miêu tả biểu cảm về sự gắn kết của gia đình nông dân, với tình yêu thương và sự hy sinh từ mẹ.

- 8 câu cuối:

+ Đoạn thơ này là một bức tranh tuyệt vời về tình cảm của cha dành cho con, thể hiện qua hình ảnh cha hái bông bần cho con, biểu tượng cho sự quan tâm và hy sinh vô điều kiện của cha. 

+ Đây là một miêu tả tuyệt vời về tình cảm gia đình và sự ấm áp của tình thân, nơi mà tình yêu thương ấy không bao giờ phai nhạt. 

+ Đoạn thơ cũng kể về sự nhớ nhung của người trưởng thành về quãng thời gian trẻ thơ đầy hồn nhiên và ấm áp, khi có cha làm cầu nối đưa họ đi qua những khó khăn của cuộc sống. 

3. Kết bài

- Tóm lại vấn đề cần nghị luận

Phân tích bài thơ Bông bần trắng

      Đề tài gia đình luôn được nhiều thi nhân khai thác ra nhiều tác phẩm có giá trị cao. Rất nhiều những tác phẩm ra đời khắc họa nhiều góc cạnh của cuộc sống gia đình. Đó là tình cha, con thắm thiết qua những lời tâm sự, hình ảnh của người cha dành cho đứa con khi con nhớ về những kỉ niệm bên người thân yêu được thể hiện qua tác phẩm ‘’Bông bần trắng’’.

Con nhớ chuyện ngày xưa
Thuở mới vừa lên bốn
Con theo xuồng lên ruộng cùng cha.

      Đoạn thơ mở đầu với những ký ức hạnh phúc của tuổi thơ và quê hương. Câu thơ tập trung vào ký ức của tác giả về những ngày thơ ấu, khi con đi cùng cha lên ruộng. Nhan đề bông bần trắng để chỉ biểu tượng cho sự thuần khiết và trong trắng của tuổi thơ, cũng như sự chân thành và giản dị của cuộc sống nông thôn. Tác giả sử dụng hình ảnh của bông bần trắng để truyền đạt về sự tinh khôi và đẹp đẽ. Đoạn thơ này thể hiện tình cảm của một đứa trẻ nhớ về quãng thời gian ngây thơ, hạnh phúc khi còn bên cha. Đó là hình ảnh của tuổi thơ đầy ấm áp và hạnh phúc khi được cha dẫn dắt, ‘’con theo xuồng lên ruộng cùng cha’’... Bài thơ này thường được xem là biểu tượng cho tình cảm gia đình, sự gắn kết giữa cha và con, và giá trị của quãng thời gian ngây thơ trong cuộc đời. 

‘’Sóng nước lớn ròng
Cuốn bông bần trắng
Cá lìm kìm tắm nắng bơi theo
Cha vững tay chèo chiếc xuồng phía trước
Nhà mình còn nghèo
Con biết được gian nan...’’

      Khổ thơ thứ hai là hình ảnh sinh động về cuộc sống nông thôn, với các yếu tố như biểu tượng của bông bần trắng, cá lìm kìm, chiếc xuồng, và gia đình nghèo. Bông bần trắng có thể là biểu tượng của sự thuần khiết, vẻ đẹp trong cuộc sống nông thôn. Cá lìm kìm tắm nắng và bơi theo chiều sóng nước, tạo ra hình ảnh sống động và tự do. Cha vững tay chèo chiếc xuồng phía trước, thể hiện sự mạnh mẽ, quyết tâm và sẵn sàng đối mặt với khó khăn. Câu thơ này phản ánh tâm trạng của một đứa trẻ nhận thức được tình trạng nghèo khó của gia đình và những khó khăn mà họ phải đối mặt.  Với hình ảnh sống động, ngôn ngữ chân thực và nghệ thuật sáng tạo, nói về cuộc sống nông thôn và những giá trị đơn giản nhưng ý nghĩa trong cuộc sống hàng ngày.

‘’Đời nhà nông ruộng đồng khuya sớm
Mẹ dãi dầu khóm lúa, mạ non
Con dan nắng trọn thời thơ ấu
Giấc ngủ đầu gối mộng tình thân...’’

      Đoạn thơ này tạo ra một bức tranh sống động về cuộc sống của người nông dân, với hình ảnh của mẹ đang làm việc vất vả trên ruộng, chăm sóc cây lúa và mạ non từ sáng sớm đến khuya muộn. Cảnh con trẻ ở bên mẹ, cảm nhận ánh nắng mặt trời và trải qua những khoảnh khắc thuần khiết của tuổi thơ được tôn vinh. Câu thơ cuối cùng, "Giấc ngủ đầu gối mộng tình thân", làm nổi bật tình cảm gia đình ấm áp và bền vững trong một cuộc sống đầy lao lực.

‘’Cha hái bông bần cho con tinh nghịch
Mùi hương đưa thinh thích dịu bay
Những tháng ngày vội qua chẳng thấy
Tận tâm hồn vướng lại quanh đây...’’

      Đoạn thơ này là một bức tranh tuyệt vời về tình cảm của cha dành cho con, thể hiện qua hình ảnh cha hái bông bần cho con, biểu tượng cho sự quan tâm và hy sinh vô điều kiện của cha. Mùi hương của bông bần không chỉ mang lại sự dịu dàng mà còn kích thích các giác quan, tạo ra một không gian đầy ấm áp và gắn kết. Thơ thể hiện sự lưu luyến của cha dành cho thời gian đã trôi qua, những tháng ngày đầy ý nghĩa nhưng trôi đi vội vã mà không để lại dấu vết. Tận tâm của cha không chỉ dừng lại ở việc chăm sóc con mà còn đọng lại trong mỗi khoảnh khắc, trong mỗi góc nhỏ của cuộc sống gia đình. Đây là một miêu tả tuyệt vời về tình cảm gia đình và sự ấm áp của tình thân, nơi mà tình yêu thương ấy không bao giờ phai nhạt. Hình ảnh của bông bần trắng dài ra dưới ánh nắng mặt trời không chỉ tượng trưng cho sự tạm bợ của cuộc sống, mà còn là biểu tượng cho sự trôi chảy không ngừng của thời gian và cuộc sống. Đoạn thơ cũng kể về sự nhớ nhung của người trưởng thành về quãng thời gian trẻ thơ đầy hồn nhiên và ấm áp, khi có cha làm cầu nối đưa họ đi qua những khó khăn của cuộc sống. Hình ảnh của chiếc xuồng cha lái trên dòng nước bất tận mang lại cảm giác của sự an toàn, sự dẫn dắt và sự ổn định trong một cuộc hành trình không ngừng. 

      Bài thơ ‘’Bông bần trắng’’ thể hiện sự trường tồn của những kí ức và tình cảm, mặc dù thời gian có trôi đi nhưng những giá trị gia đình và kỷ niệm vẫn mãi mãi sống trong lòng người.