Câu 4.18. Chất X là thành phần chính của bông vải. Cho chất X tác dụng với hỗn hợp HNO3 và H2SO4 đặc để điều chế chất Y dùng làm vecni, phim ảnh,... Hàm lượng nitrogen trong chất Y khoảng 11,12%. Xác định công thức phân tử chất Y và viết phương trình hoá học của phản ứng tạo thành chất Y từ chất X.
Lời giải
Chất X là cellulose có công thức phân tử (C6H10O5)n hay [(C6H-O2(OH)3]n
Cho chất X tác dụng với hỗn hợp HNO3 và H2SO4 đặc sẽ tạo sản phẩm Y có công thức là [(C6H7O2(OH)3_x(ONO2)xln
Do hàm lượng nitrogen trong Y là 11,12% nên
Vậy Y có công thức [(C,H,O2(OH)(ONO2)2]n và phản ứng hoá học tạo thành Y từ X như sau: