logo

Trục tung, trục hoành là gì?

Câu trả lời chính xác nhất: Hệ tọa độ Oxy gồm 2 trục, trục tung là trục dọc thẳng đứng, trục hoành là trục nằm ngang.

Chúng ta có thể hiểu đơn giản ý nghĩa của hai từ tung và hoành: Tung là dọc, hoành là ngang. Và vì lẽ đó mà người ta mới gọi trục dọc là trục tung, trục ngang là trục hoành.

Để giúp các bạn hiểu hơn về câu hỏi Trục tung, trục hoành là gì, Toploigiai đã mang tới bài mở rộng sau đây về trục tung, trục hoành và một số kiến thức liên quan, mời các bạn cùng tham khảo.


1. Tìm hiểu chung về hệ trục tọa độ.

a. Định nghĩa:

- Hệ trục tọa độ Oxy gồm hai trục hoành và trục tung vuông góc với nhau.

Trong đó

O: gốc tọa độ

Ox: trục hoành (hay hoành độ)

Oy: trục tung (hay tụng độ)

- Đường thẳng mà trên đó đã xác định một điểm gốc O và một vecto đơn vị thì được gọi là trục tọa độ.

Trục tung, trục hoành là gì

- Từ hình ảnh trên ta thấy rằng mặt phẳng chứa hệ tọa độ Oxy gọi là mặt phẳng tọa độ Oxy.

Trục tung, trục hoành là gì

- Tọa độ vectơ:

Trục tung, trục hoành là gì

- Hai vectơ bằng nhau khi và chỉ khi các tọa độ tương ứng bằng nhau:

Trục tung, trục hoành là gì

- Tọa độ một điểm:

Trục tung, trục hoành là gì

- Liên hệ giữa tọa độ của điểm và của vectơ:

Trục tung, trục hoành là gì

Tọa độ của vec tơ thì bằng tọa độ của điểm ngọn trừ đi tọa độ tương ứng của điểm đầu.

>>> Tham khảo: Hệ trục tọa độ là gì?


2. Trục tung, trục hoành là gì?

Hệ tọa độ Oxy gồm 2 trục, trục tung là trục dọc thẳng đứng, trục hoành là trục nằm ngang.

Chúng ta có thể hiểu đơn giản ý nghĩa của hai từ tung và hoành: Tung là dọc, hoành là ngang. Và vì lẽ đó mà người ta mới gọi trục dọc là trục tung, trục ngang là trục hoành.

Trục tung, trục hoành là gì

- Toạ độ của một điểm trong mặt phẳng toạ độ:

+ Trên mặt phẳng toạ độ, mỗi điểm M xác định một cặp số (x0; y0). Ngược lại mỗi cặp số (x0; y0) xác định vị trí của một điểm M. Kí hiệu M(x; y)

+ Cặp số (x0; y0) gọi là toạ độ của điểm M; x0 là hoành độ và y0 là tung độ của điểm M.

+ Chú ý:

Bao giờ cũng viết hoành độ trước, tung độ sau.

Toạ độ điểm gốc O là (0; 0); O(0;0).

Để tìm toạ độ của một điểm M, từ M ta kẻ các đường vuông góc MH⊥Ox, MK⊥Oy và đọc kết quả:

Toạ độ của điểm H trên Ox là hoành độ điểm M

Toạ độ của điểm K trên Oy là tung độ của điểm M.

Ví dụ:

Tìm trên mặt phẳng toạ độ Oxy tất cả các điểm có:

a. Hoành độ bằng 0.              

b. Tung độ bằng 0.

c. Hoành độ bằng 1.              

d. Tung độ bằng -2.

e. Hoành độ bằng số đối của tung độ.

g. Hoành độ bằng tung độ.

Lời giải

a. Tất cả các điểm nằm trên trục tung Oy.

b. Tất cả các điểm trên trục hoành Ox.

c. Tất cả các điểm nằm trên đường thẳng song song với trục tung và cắt trục hoành tại điểm 1.

d. Tất cả các điểm nằm trên đường thẳng song song với trục hoành và cắt trục tung tại điểm -2.

e. Tất cả các điểm nằm trên đường thẳng chứa các tia phân giác của góc phần tư II và IV.

g. Tất cả các điểm nằm trên đường thẳng chứa các tia phân giác của góc phần tư I và III.

Ghi nhớ:

+ Trục tung Oy là tập hợp các điểm có hoành độ bằng 0: M(0;b)

+ Trục hoành Ox là tập hợp các điểm có tung độ bẳng 0: M(a;0)

>>> Tham khảo: Hướng dẫn cách vẽ đồ thị tọa độ thời gian


3. Điều thú vị về tung và hoành

Điều thú vị về “tung là dọc”, “hoành là ngang” thông qua bài thơ Truyện Kiều:

"Một tay gây dựng cơ đồ

Bấy lâu bể Sở sông Ngô tung hoành

Bó thân về với triều đình

Hàng thần lơ láo phận mình ra đâu

Áo xiêm ràng buộc lấy nhau

Vào luồng ra cúi công hầu mà chi

Sao bằng riêng một biên thùy

Sức này đã dễ làm gì được nhau

Chọc trời khuấy nước mặc dầu

Dọc ngang nào biết trên đầu có ai."

Khi đọc câu “Bấy lâu bể Sở sông Ngô tung hoành” mình thắc mắc “bể Sở sông Ngô” là gì và khi google thì có một kết quả tìm kiếm cho ra nghĩa của từ “tung hoành”: “Nói hành động dọc ngang, không chịu khuất phục”, lúc này mình hiểu được rằng, hóa ra “tung hoành” là “dọc ngang”.

Hóa ra, câu giang hồ hay nói một thời tung hoành ngang dọc là sai, mà đúng ra phải là một thời tung hoành dọc ngang.

Cũng nhờ đó mà mình rút ra được thêm một ví dụ nữa cho thấy mình cần phải tự trau dồi vốn từ nói và văn học hơn nữa để hiểu toán học hơn và sẽ không bao giờ quên Tung là dọc, hoành là ngang!

-------------------------------

Trên đây là bài tìm hiểu của Toploigiai về câu hỏi Trục tung, trục hoành là gì? Hi vọng thông qua bài mở rộng về trục tung, trục hoành và một số kiến thức liên quan, chúng tôi có thể giúp các bạn mở rộng kiến thức về câu hỏi hơn.

icon-date
Xuất bản : 12/09/2022 - Cập nhật : 12/09/2022