Tóm tắt lý thuyết Lịch sử 9 KNTT Bài 5 Phong trào dân tộc dân chủ trong những năm 1918 - 1930

Tóm tắt kiến thức lý thuyết Lịch sử 9 bài 5 Phong trào dân tộc dân chủ trong những năm 1918 - 1930 chi tiết, ngắn gọn, bám sát chương trình Sách mới giúp các em hiểu rõ hơn về bài học.

1. Hoạt động yêu nước của người Việt Nam ở nước ngoài

* Hoạt động yêu nước tiêu biểu của người Việt Nam ở nước ngoài

- Tại Trung Quốc:

+ Tổ chức Tâm tâm xã được thành lập (1923) ở Quảng Châu với chủ trương “khôi phục quyền làm người của người Việt Nam”

+ Có hoạt động gây tiếng vang là mưu sát Toàn quyền Đông Dương Méc-lanh tại Sa Diện (Quảng Châu, 1924).

- Tại Pháp: Phan Châu Trinh thành lập Hội những người yêu nước Việt Nam tại Pháp (1919), viết các tác phẩm phản đối chế độ quân chủ.

2. Phong trào của giai cấp tư sản và tầng lớp tiểu tư sản ở trong nước

- Những nét chính của phong trào của giai cấp tư sản:

+ Đấu tranh chống lại sự cạnh tranh, chèn ép của tư sản Hoa Kiều và tư sản Pháp, đồng thời yêu cầu chính quyền thuộc địa trao cho một số quyền tự do, dân chủ, được tham gia vào bộ máy chính quyền

+ Một số phong trào tiêu biểu: tẩy chay tư sản Hoa Kiều, vận động người VIệt Nam dùng hàng Việt Nam ở Sài Gòn, Hà Nội, Hải Phòng,...

- Những nét chính của phong trào của tầng lớp tiểu tư sản:

+ Trưởng thành và tích cực tham gia vào phong trào yêu nước

+ Các hoạt động đã góp phần tuyên truyền tư tưởng dân tộc, dân chủ, thức tỉnh và cổ vũ tinh thần yêu nước

+ Một số phong trào đấu tranh như: đòi nhà cầm quyền Pháp thả Phan Bội Châu, Nguyễn An Ninh,...

3. Phong trào của giai cấp công nhân

- Ý nghĩa của cuộc bãi công: Thắng lợi từ cuộc bãi công của công nhân Ba Son đã đánh dấu bước chuyển của phong trào công nhân từ giai đoạn đấu tranh "tự phát" sang "tự giác".

- Giai đoạn 1919 – 1925

+ Các cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân Việt Nam diễn ra sôi nổi với mục đích chủ yếu là bãi công đòi tăng lương, giảm giờ làm...

+ Bên cạnh các hoạt động bỏ trốn, phá bỏ giao kèo, công nhân đã bắt đầu sử dụng hình thức đấu tranh bãi công.

- Giai đoạn 1925-1930

+ Tháng 8/1925, cuộc bãi công của công nhân Ba Son đã nổ ra và giành thắng lợi.

+ Từ năm 1926, các cuộc đấu tranh có tổ chức của công nhân diễn ra liên tục từ Bắc tới Nam và bước đầu thể hiện sự liên kết với nhiều ngành, nhiều địa phương. 

4. Sự ra đời của các tổ chức yêu nước cách mạng

- Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên:

+ Được Nguyễn Ái Quốc thành lập vào tháng 6/1925 tại Quảng Châu, Trung Quốc trên cơ sở lựa chọn các thanh niên ưu tú đang hoạt động ở Trung Quốc

+ Mục đích: làm cách mạng dân tộc để giành độc lập, sau đó làm cách mạng thế giới để đi đến xã hội cộng sản

- Tân Việt Cách mạng đảng:

+ Tiền thân là Hội Phục Việt, ra đời trong phong trào dân tộc dân chủ đầu những năm 20 của thế kỉ XX

+ Hoạt động chủ yếu ở Trung Kì với lực lượng chủ yếu gồm: trí thức trẻ, thanh niên, tư sản yêu nước

- Việt Nam Quốc dân đảng:

+ Được thành lập vào tháng 12/1927 trên cơ sở hạt nhân là một số thành viên của Nam Đồng thư xã như: Nguyễn Thái Học, Phó Đức Chính,...

+ Đảng theo khuynh hướng cách mạng dân chủ tư sản với mục tiêu đánh đuổi giặc Pháp, thiết lập dân quyền bằng phương pháp bạo động, ám sát cá nhân

5. Bảng từ khóa cần nhớ Sử 9 bài 5 Phong trào dân tộc dân chủ trong những năm 1918 - 1930