Tóm tắt lý thuyết Lịch sử 9 KNTT Bài 4 Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 - 1945)

Tóm tắt kiến thức lý thuyết Lịch sử 9 bài 4 Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 - 1945) chi tiết, ngắn gọn, bám sát chương trình Sách mới giúp các em hiểu rõ hơn về bài học.

1. Nguyên nhân dẫn tới Chiến tranh thế giới thứ hai

- Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh thế giới thứ hai:

+ Sự phát triển không đồng đều về kinh tế và chính trị giữa các nước tư bản trong thời đại đế quốc chủ nghĩa đã làm so sánh lực lượng giữa các nước thay đổi căn bản.

+ Chính sách thỏa hiệp, nhượng bộ của các nước phương Tây nhằm chĩa mũi nhọn chiến tranh về phía Liên Xô đã tạo điều kiện cho phe phát xít gây chiến.

+ Sự suy thoái kinh tế 1929 – 1933 đã làm sâu sắc thêm những mâu thuẫn của chủ nghĩa tư bản, dẫn tới sự hình thành chủ nghĩa phát xít và quân phiệt ở Đức, Nhật Bản và I-ta-li-a, là các thế lực gây ra chiến tranh

2. Diễn biến chính và hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ hai

- Giai đoạn I (1/9/1939 - 11/1942)

+ Ngày 1/9/1939, Đức tấn công Ba Lan. Ngày 3/9/1939, Anh, Pháp tuyên chiến với Đức. Chiến tranh thế giới bắt đầu.

+ Từ tháng 4 – 7/1940, Đức đánh chiếm Pháp, tấn công Anh

+ Mùa hè 1941, Đức chiếm hầu hết các nước tư bản châu Âu

+ Ngày 22/6/1941, Đức tấn công Liên Xô trên dọc tuyến biên giới phía tây. Đến tháng 10, Đức uy hiếp Thủ đô Mát-xcơ-va.

+ Tháng 12 – 1941, Nhật Bản tấn công căn cứ Trân Châu cảng của Mỹ ở Thái Bình Dương, Mỹ chính thức tham gia vào chiến tranh. 

+ Tháng 1/1942, Mặt trận Đồng minh chống phát xít được thành lập với ba trụ cột là Liên Xô, Mỹ, Anh.

- Giai đoạn II (11/1942 - 8/1945)

+ Từ tháng 11/1942 đến tháng 2/1943, Liên Xô phản công và giành thắng lợi trước quân phát xít tại thành phố Xta-lin-grát.

+ Tháng 6/1944, liên quân Mỹ, Anh và Đồng minh đổ bộ vào Noóc-măng-đi (Bắc Pháp), mở mặt trận thứ hai ở Tây Âu, giải phóng nước Pháp.

+ 16/4/1945, quân đội Liên Xô mở chiến dịch công phá Béc-lin (Đức). Ngày 9/5/1945, Đức kí văn kiện đầu hàng Đồng minh không điều kiện.

+ Ngày 6 và ngày 9/8/1945, Mỹ ném hai quả bom nguyên tử xuống thành phố Hi-rô-si-ma và Na-ga-sa-ki của Nhật Bản.

+ Ngày 8/8/1945, Liên Xô mở cuộc tấn công quân Nhật ở Đông Bắc Trung Quốc. 

+ Ngày 15/8/1945, Nhật Bản tuyên bố đầu hàng Đồng minh không điều kiện. Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc.

- Hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ hai đối với lịch sử nhân loại:

+ Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc với sự sụp đổ hoàn toàn của chủ nghĩa phát xít.

+ Chiến tranh thế giới thứ hai trở thành cuộc chiến tranh lớn nhất, khốc liệt nhất và tàn phá nặng nề nhất trong lịch sử nhân loại: Lôi cuốn 76 quốc gia vào vòng khói lửa; hơn 60 triệu người chế, 90 triệu người bị thương; phá hủy hàng triệu làng mạc, thành phố, nhà máy, xí nghiệp,…

3. Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử, vai trò của Liên Xô và các nước Đồng minh trong chiến thắng chủ nghĩa phát xít

- Nguyên nhân thắng lợi:

+ Đây là cuộc chiến tranh phi nghĩa do phe phát xít gây ra “kẻ gieo gió phải gặt bão"

+ Các dân tộc, toàn thể nhân loại tiến bộ luôn đoàn kết cùng lực lượng Đồng minh chiến đấu

+ Tinh thần chiến đấu và ý chí kiên cường của quân đội các nước Đồng minh.

- Ý nghĩa:

+ Giúp nhân loại thoát khỏi thảm hoạ của chủ nghĩa phát xít, tạo nên bước chuyển biến căn bản của tình hình thế giới sau chiến tranh.

+ Tạo điều kiện cho phong trào giải phóng dân tộc, phong trào vì hoà bình, dân chủ và tiến bộ xã hội phát triển.

- Vai trò: Liên Xô, Mỹ, Anh là lực lượng đi đầu, giữ vai trò trụ cột, quyết định thắng lợi, trong đó Liên Xô có vai trò quyết định nhất.

4. Bảng từ khóa cần nhớ Sử 9 bài 4 Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 - 1945)