Tác giả - Tác phẩm: Thủy tiên tháng một (Tóm tắt, nội dung, nghệ thuật, HCST, sơ đồ tư duy)

Khái quát Tác giả - Tác phẩm: Thủy tiên tháng một bao gồm Giới thiệu tác giả Thô-mát L. Phrít-man và hoàn cảnh sáng tác, thể loại, bố cục, tóm tắt, giá trị nội dung, đặc sắc nghệ thuật tác phẩm Thủy tiên tháng một - SGK Kết nối tri thức Văn 7

Thủy tiên tháng một

I. Giới thiệu tác giả Thô-mát L. Phrít-man

Thô-mát L. Phrít-man (Thomas Friedman - 20/07/1953), sinh ra tại St.Louis Park, một vùng ngoại ô của Minneapolis.

- Là nhà báo người Mỹ, phụ trách chuyên mục các vấn đề quốc tế của báo New York Times.

- Ba lần được trao giải Pu-lít-dơ (Pulitzer)

- Các tác phẩm tiêu biểu: Chiếc Lếch-xớt (Lexus) và cây ô-liu (1999); Thế giới phẳng (2005-2007); Nóng, Phẳng, Chật (2008)..

II. Khái quát tác phẩm Thủy tiên tháng một 

1. Hoàn cảnh sáng tác

Trích Nóng, Phẳng, Chật (2008) nói về những thách thức lớn nhất mà hiện nay nước Mỹ đang đối mặt: khủng hoảng môi trường toàn cầu và việc đánh mất vị thế của một quốc gia dẫn đầu.

Thủy tiên tháng Một là một bài nằm trong mục 5 (Sự bất thường của Trái Đất) thuộc phần 2 (Tại sao chúng ta lại ở đây) của cuốn sách

2. Bố cục: 

- Phần 1 (Từ đầu đến “nó còn là “sự bất thường của Trái Đất” nữa”)

- Phần 2 (Tiếp theo đến “25 cm trên mặt đất…”)

- Phần 3 (còn lại)

3. Tóm tắt 

Sự biến đổi của khí hậu trên Trái Đất không còn là “sự nóng lên của Trái Đất” nữa mà nó còn là “sự bất thường của Trái Đất”. Đây là thuật ngữ do Hân-tơ Lo-vin đặt ra nhằm giải thích rằng nhiệt độ trung bình toàn Trái Đất tăng lên thực sự sẽ dẫn đế khác hiện tượng bất thường khác. Có thể thời tiết sẽ như trong truyện khoa học biễn tưởng. Do nhiệt độ trung bình tăng nên lượng nước bốc hơi sẽ nhiều hơn dẫn tới một vài nơi khô sẽ càng khô hơn, nơi hay mưa sẽ mưa nhiều hơn. Xu hướng cực đoan của thời tiết ngày một tăng tại khắp nơi trên thế giới.

4. Giá trị nội dung

Văn bản đã cung cấp cho chúng ta thông tin một cách đầy đủ, khoa học, chính xác về thực trạng thiên nhiên trên toàn Trái Đất. 

Qua văn bản chúng ta thấy rõ được vấn đề cấp bách trong việc cải thiện xu hướng cực đoan của thời tiết.

5. Giá trị nghệ thuật

- Câu văn ngắn gọn, súc tích.

- Lập luận chặt chẽ, thông tin xác thực, khoa học.

6. Tác phẩm Thủy tiên tháng Một

Khi ngày càng có nhiều người phải đối mặt với biên đổi khí hậu thủ trong số đỏ cũng có thêm nhiều người hiểu rằng đó không chỉ là hiện tượng có cái tên nghe khá em ái là ''sự nóng lên của Trái Đất”. “Ô, mọi thứ chỉ hơi nóng lên một chút thôi, có gì không hay đâu - nhất là nếu bạn cũng là người Min-nét-xô-ta? (Minnesota) như tôi?”. Không đơn giản thẻ đâu, nó còn là “sự bất thường của Trái Đất” nữa.

"Sự bất thường của Trải Đất” là cụm từ do Hãn-tơ Lo-vin (Hunter Lovins) đặt ra. Ông muốn giải thích với mọi người rằng nhiệt độ trung bình toàn Trải Đất tăng lên (Trái Đất nóng lên) thực sự sẽ dẫn đến các kiều hiện tượng thời tiết bất thường khác — từ những đợt nóng và hạn hán ở nơi này đến tuyết rơi đảy ở nơi kia, và sẽ có bão lớn hơn, lũ lụt nặng nề hơn, 1 nứa tô hơn, chó rừng dữ dội hơn và các loài sinh vật sẽ biến mất. Thời tiết sẽ ngày càng không bình thường. Và đã có hiện tượng đỏ rôi. Khi những bông hoa thuỷ tiên vàng trên lối đi từ đường phố vào nhà chúng tôi ở Bet-the-xđa (Bethesda), bang Ma-ri-lan (Maryland), vốn thường nở vào tháng Ba. Nhưng năm nay lại nở từ đầu tháng Một thì đỏ chỉnh là sự bất thường, giống như một phép thuật xuất hiện từ trong một tập phim Thoai-lai Den! (Tieu Ligiit Zone) vậy,  người dẫn truyền, đang cắt cỏ trong sân nhà tôi.

Hãy quen với điều đó. Thời tiết có thể sẽ như trong truyền khoa học viễn tưởng, nhưng bản chất khoa học của nỏ là hoàn toàn có thật. Nhiệt độ trung bình chỉ cần tăng lên một chút là thời tiết đã thay đổi rất nhiều, vì chính chênh lệch nhiệt độ lâm hình thánh cũng như tạo ra hướng vận động của g1ö trên bề mặt Trái Đất. Do đó, khi bạn làm thay đổi nhiệt độ trên bề mặt Trái Đất, bạn cũng làm thay đổi thư ứng giỏ — và cả tình hình giỏ mùa trước khi bạn nhận biết được điều đỏ nữa. Khi Trái Đất nóng hơn, tốc độ bay hơi nước cũng thay đổi — đó là lý do chủ yếu làm xuất hiện những trận mưa bão rất lớn ở nơi này và những đợt nóng khắc nghiệt hơn. hạn hán kéo đẩy hơn ở nơi khác

Tại sao chúng ta lại đồng thời có thời tiết ở cả hai thái cực? — ẩm ướt hơn và khô hạn hơn — cùng một lúc? Nhiệt độ trung bình tăng và cả Trải Đất nóng lên sẽ dẫn tới đất bốc hơi nhiều hơn. Vì thẻ, những khu vực có khí hậu ze của thời tiết, khô tự nhiên sẽ cảng khô hơn. Cùng lúc đó, tốc độ bay hơi của nước tăng - độ Trái Đất nóng lên - cũng đưa nhiều hơi nước hơn vào không khí, vi vậy. những khu vực gần điện tích mặt nước rộng, nơi thường có lượng mưa cao sẽ có xu hướng cảng ẩm ướt hơn. Chúng ta biết chỉ kỳ trần hoàn nước có đặc điểm lả: hơi âm bốc lên sẽ phải rơi xuống, và ở đâu âm hơn thì ở đó mưa nhiều hơn. Tổng lượng mưa trên toàn cầu sẽ tăng, và lượng mưa trong mỗi cơn bão được cho rằng cũng sẽ tăng theo — đo đỏ gãy ra mua lớn hơn, lũ lụt nghiêm trọng hơn, Đỏ là lý do tại sao cụm từ “sự nóng lên của Trái Đất” vẫn là nhẹ nhàng, chưa mô tả đầy đủ mối đe dọa lớn lao tiêm ân.

Như Gion Hô-đơ-rơn (John Holdren) nói: "Thuật ngữ  quen thuộc “sự nóng lên của Trái Đất" là một sự nhằm lẫn. Nó gợi lên một cái gì đỏ đồng nhật, từ từ xảy ra chủ yêu muốn nhắc đến nhiệt độ, và hiện tượng đó hoàn toàn có thẻ không gây ra văn đẻ gì. Nhưng thực tẻ khí hậu Trải Đất đang điển ra khác hẳn. Nó không giống nhau trên các vùng địa lí. Nó nhanh hơn so với tốc độ biến đổi khí hậu tự nhiên trước kia, đồng thời nhanh hơn khoảng thời gian đề hệ sinh thái và xã hội loài người có thê điều chỉnh. Nó đang tác động lên một loại các hiện tượng khí hậu đặc biệt quan trọng khác, ngoài nhiệt độ còn có lượng mưa, độ ẩm không khí, độ ẩm của đất, sự lưu chuyển không khi, bão, tuyết và diện tích mặt bằng, dòng hải lưu” và hiện tượng “nước trồi”. Và rõ ràng ảnh hưởng của nó lên đời sống con người đang và sẽ mang tính tiêu cực nhiều hơn là tích cực. Có một cái tên Khác chính xác hơn, mặc dù nghe nặng nề hơn “sự nóng lên của Trái Đất”, đó là ''sự rối loạn khí hậu toàn cầu”, 

Trang AN com (ngày 07/8/2007) giới thiệu một báo cáo do Tổ chức Khí tượng thể giới (WMO) của Liên hợp quốc công bỏ, nội dung vẻ các hiện tượng thời tiết đữ đôi trong năm mả trước kia chưa từng xảy ra. Có thẻ đặt tên báo cáo đó là “Sự bất thường của Trải Đất năm 2007

Bốn đợt gió mùa, nhiều gấp đôi một năm, đã gây ra lũ lụt nặng nề ở Ấn Độ. Pa-ki-xtan (Pakistan) và Băng-la-đét (Bangladesh),.. Anh vả xứ Lên (Wales) cũng trải qua khoảng thời gian từ  tháng Năm đen tháng Bảy mưa nhiều chưa từng thầy  kẻ từ mức kỷ lục năm 1766. Đến cuối tháng Bảy, nước sông dâng cao đe dọa tràn lên hai bở... Cuối tháng trước, ở Xu-đăng (Sudan), lũ và mưa lớn đã làm säp 23 000 ngồi nhà xây bằng gạch đất sét, khiển ít nhất 62 người thiệt mạng. Cơn mưa to nảy 1o bất thường và điển ra sớm hơn so với mọi năm... Vào tháng Năm, những đợt sóng lớn, cao đến 4.6mm đã trăn qua 68 hòn đảo của Man-đi-vơ (Maldives), gây ra lũ lụt và thiệt hại ngHiêm trọng... Cũng vào tháng Năm, khắp nước Nga phải chịu một đợt nóng kéo đẩy.. Đông nam châu Âu cũng không thoát được thời tiết bất thường, với nhiệt độ nóng kỷ lục vào tháng Sáu và tháng Bảy... Nhiều nơi ở Nam Mỹ lại phải chịu một mùa đông lạnh khác thường đối với vùng phia nam, gây ra gió, bão tuyết và tuyết rơi với hiểm xây ra. Vào tháng Bảy, nhiệt độ xuống tới -22°C ở Ác-hen-li-na (Argentina), -18°C ở Chi-lẻ (Chile). Tháng Sáu, Nam Phi trải qua một đợt tuyết lớn nhất kể từ năm 1981, ở một vài vùng tuyết rơi đây đến 25 cm trên mặt đất...

Xu hướng các hiện tượng thời tiết vốn cực đoan” ngày càng cực đoan hơn vẫn tiếp tục cho đến tàn mùa hè năm 2008. Những cơn mưa lớn chưa từng thấy ở bang Ai-o-oa (Iowa) khiển sông Sida (Cedar) tràn bờ và trung tâm thánh phổ Xi-đa Ra-pit (Cedar Rapids) bị lụt. Mực nước sông cao hơn mặt nước biên đến 9-1m, cao clnra từng thấy và không ai có thể nghĩ nước lên đến mức ấy. Báo Vu ï-o Thai-mở (New York Times) (ngày 13/6/2008) có một câu mö tả chính xác tỉnh trạng bắt thường của Trái Đất mả người Ai-o-oa hẳn đang cảm thấy: “'Giép Doóc (Jeff Zogg), nhà thuỷ văn học đang làm việc cho Trung tâm Thời tiết ở Đa-vm-pot (Davenport), Ai-o-oa nói: '“Thường khi phả ki lục, bạn chú có thể vượt mức cũ 3,5 đến 5 cm. Nhưng hơn kỉ lục cũ tận 1,8 m thi quả sức ngạc nhiên ”

(Thô-mát L. Phrit-man, Nóng, Phẳng, Chật, Nguyễn Hằng dịch, NXB Trẻ,

Thành phố Hồ Chi Minh, 2016, tr. 179 - 181)

7. Sơ đồ tư duy

III. Câu hỏi vận dụng kiến thức Thủy tiên tháng một - Thô-mát L. Phrít-man

Câu hỏi 1: Việc cung cấp thông tin về tài liệu tham khảo được Thô-mát L. Phrít-man thực hiện như thế nào trong Thủy tiên tháng Một?

Lời giải:

Việc cung cấp thông tin về tài liệu tham khảo đã được Thô-mát L. Phrít-man thực hiện trong Thủy tiên tháng một:

- Đặt trong dấu ngoặc kép đoạn trích dẫn nguyên văn một ý kiến, nhận định nào đó:

+ Tác giả đã dẫn lại cụm từ "Sự bất thường của Trái Đất"

+ Tác giả dẫn lại nhận định: "Thuật ngữ quen thuộc "sự nóng lên của Trái Đất" là một sự nhầm lẫn. Nó gợi lên một cái gì đó đồng nhất, từ từ xảy ra, chủ yếu muốn nhắc đến nhiệt độ, và hiện tượng đó hoàn toàn có thể không gây ra vấn đề gì [...] đó là "sự rối loạn khí hậu toàn cầu"".

- Nêu thông tin về họ, tên tác giả của ý kiến, nhận định được trích dẫn (đặt trước đoạn trích dẫn):

+ Hunter Lovins

+ John Holdren

- Ghi đầy đủ tên tài liệu được trích dẫn cùng nơi xuất bản, thời gian xuất bản vào vị trí thích hợp:

+ "Trang CNN.com (ngày 07/8/2007) giới thiệu một báo cáo do Tổ chức Khí tượng thế giới (WHO) của Liên hợp quốc công bố, nội dung về các hiện tượng thời tiết dữ dội trong năm mà trước kia chưa từng xảy ra.".

+ "Báo Niu-I-oóc Thai-mơ (New York Times) (ngày 13/6/2008) có một câu mô tả chính xác tình trạng bất thường của Trái Đất mà người Ai-o-oa hẳn đang cảm thấy [...]".

Câu hỏi 2: Trong văn bản Thủy tiên tháng Một, tác giả Thô-mát L. Phrít-ma đã ghi nguồn tài liệu tham khảo ở ngay các đoạn có thông tin được trích dẫn. Nguồn tài liệu tham khảo đó có thể được trình bày theo cách khác: đặt ở một phần riêng cuối văn bản. Cụ thể như sau:

Tài liệu tham khảo

1. Tổ chức khí tượng thế giới (07/8/2007), "Trên toàn cầu, năm 2007 đang trên đà trở thành một năm thời tiết khắc nghiệt", http://edition.cnn.com/2007/TECH/science/08/07/weather.extremes/index.html

2. Cri-xtốp-phơ Ma-gơ (Christopher Maag) (13/6/2008), "Ở phía đông Ai-o-oa, thành phố "sẽ không bao giờ ngập lụt" nằm dưới độ sâu 12 feet", https://www/nytimes.com/2008/06/13/us/13flood.html

Hãy chỉ ra sự khác biệt giữa hai cách ghi nguồn tài liệu tham khảo nêu trên. Theo tìm hiểu của em, trong hai cách ghi đó, cách nào được sử dụng phổ biến hơn trên sách báo hiện nay?

Lời giải:

- Sự khác biệt giữa hai cách ghi nguồn tài liệu tham khảo đã nêu:

+ Một cách là ghi ngay ở các đoạn có thông tin được trích dẫn.

+ Một cách là ghi ở một phần riêng cuối văn bản.

- Theo tìm hiểu của em, trong hai cách ghi đó, cách thứ hai được sử dụng phổ biến hơn trên sách báo hiện nay.

Câu hỏi 3: Theo em, cần có thêm cước chú cho từ ngữ, nội dung nào có trong văn bản đã đọc ở trên? Vì sao?

Lời giải:

- Theo em, cần có thêm cước chú cho: “truyện khoa học viễn tưởng”, “chu kì tuần hoàn của nước”, “kỉ lục”

- Lí do: Có thể nhiều người vẫn chưa biết nghĩa của những từ ngữ này

Câu hỏi 4: Lập bảng theo mẫu sau để đánh giá tác dụng của việc viện dẫn thông tin và sử dụng tài liệu tham khảo trong Thủy tiên tháng Một:

STT	Thông tin được viện dẫn và tài liệu tham khảo đã sử dụng	Tác dụng của việc viện dẫn thông tin và sử dụng tài liệu tham khảo
...	...	...
...	...	...

Lời giải:

STT	Thông tin được viện dẫn và tài liệu tham khảo đã sử dụng	Tác dụng của việc viện dẫn thông tin và sử dụng tài liệu tham khảo
1	Thông tin về thuật ngữ "sự nóng lên của Trái Đất" đã khiến người ta nhầm lẫn.	Cho thấy một quan điểm khách quan từ một người có uy tín, từ đó làm tăng sức thuyết phục cho nội dung bài viết.
2	Thông tin về các hiện tượng thời tiết dữ dội trong năm mà trước kia chưa từng xảy ra.	- Cho thấy nguồn thông tin là đáng tin cậy, có sức thuyết phục. - Thể hiện sự tôn trọng, chuyên nghiệp của người viết khi sử dụng thông tin trong bài viết của mình.
3	Câu nói mô tả chính xác tình trạng bất thường của Trái Đất mà người Ai-o-oa hẳn là cảm thấy.	- Cho thấy nguồn thông tin là đáng tin cây, có sức thuyết phục. - Thể hiện sự tôn trọng, chuyên nghiệp của người viết

Câu hỏi 5: Dựa trên quan sát của em về những cước chú trong văn bản Thủy tiên tháng Một, hãy kẻ bảng sau vào vở và điền nội dung cần thiết vào ô trống

Các thành phần của cước chú	Vị trí đặt cước chú	Nội dung cước chú	Ngôn ngữ của cước chú
- Kí hiệu đánh dấu đối tượng được chú thích	- Chân trang	- Giải thích nghĩa của từ ngữ	- Ngắn gọn

Lời giải:

Các thành phần của cước chú	Vị trí đặt cước chú	Nội dung cước chú	Ngôn ngữ của cước chú
- Kí hiệu đánh dấu đối tượng được chú thích - Kí hiệu đánh dấu đối tượng được chú thích - Kí hiệu đánh dấu đối tượng được chú thích	- Chân trang     - Chân trang     - Chân trang	- Giải thích nghĩa của từ ngữ   - Giải thích nghĩa của sự vật   - Giải thích nghĩa của hiện tượng	- Ngắn gọn     - Ngắn, dễ đọc     - Ngắn, dễ hiểu

>>> Xem trọn bộ: Tác giả - Tác phẩm Văn 7 Kết nối tri thức

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Khái quát về Tác giả - Tác phẩm: Thủy tiên tháng một trong bộ SGK Kết nối tri thức theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài giới thiệu về tác giả tác phẩm các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!