Giải bài tập SGK Sử 10 Bài 11 Chân trời sáng tạo ngắn nhất

Hướng dẫn Soạn Sử 10 Bài 11: Các cuộc Cách mạng công nghiệp thời kì cận đại ngắn gọn, đầy đủ SGK trang 67, 68, 69, 70 bám sát nội dung bộ sách mới Chân trời sáng tạo. Hi vọng, qua bài viết này các em học sinh có thể nắm vững nội dung bài và hiểu bài tốt hơn.

Bài 11. Các cuộc Cách mạng công nghiệp thời kì cận đại SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo

>>> Xem thêm: Tóm tắt Lý thuyết Sử 10 Bài 11 ngắn nhất Chân trời sáng tạo

I. Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất

1. Bối cảnh lịch sử

Trả lời câu hỏi  trang 67 SGK Lịch sử 10

Vì sao Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất diễn ra đầu tiên ở nước Anh

Lời giải

Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất diễn ra đầu tiên ở nước Anh vì những lí do sau:

- Cách mạng tư sản giữa thế kỷ 17 nổ ra gạt bỏ những trở ngại về chính trị, xã hội. Nước Anh đã sử dụng lợi thế này và trở thành nước đầu tiên tiến hành cuộc cách mạng công nghiệp.

- Sự tích lũy tư bản ở Anh diễn ra sớm, dựa vào sự bóc lột trong nước, kết hợp buôn bán, có lợi thế về vốn, nhân công và kĩ thuật, nguồn khoáng sản dồi dào. 

- Cách mạng công nghiệp ở Anh bắt đầu từ năm 60 của thế kỉ XVIII và kết thúc vào năm 40 của thế kỉ XIX với những phát minh tiến bộ mạnh mẽ về kĩ thuật, đặc biệt là trong ngành dệt. 

2. Thành tựu tiêu biểu

Trả lời câu hỏi  trang 68 SGK Lịch sử 10

1. Nêu thành tựu cơ bản của Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất

Lời giải

Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất đã có những thành tựu cơ bản như sau;

- Năm 1764, chiếc máy kéo sợi Gien-ni được chế tạo bởi Giêm Ha-gri-vơ 

- Năm 1785, máy dệt vải chạy bằng sức nước ra đời bởi  Ét-mơn Các-rai, giúp tăng năng suất dệt lên tới 40 lần so với dệt thủ công. 

- Năm 1782, máy hơi nước được làm ra bởi Giêm Oát, góp phần tăng năng suất lao động và tốc độ sản xuất 

- Năm 1885, lò cao có khả năng luyện gang lỏng thành thép được phát minh bởi H. Bét-xơ-me 

- Năm 1814, chiếc đầu máy xe lửa đầu tiên chạy bằng hơi nước được phát minh nhằm thúc đẩy ngành giao thông vận tải phát triển.

- Đến thế kỉ XIX, ở Tây Âu và Bắc Mĩ hệ thống đường sắt phát triển mạnh.

- Năm 1807, tàu thủy chạy bằng hơi nước được R. Phơn-tơn chế ra 

2. Dựa vào thông tin trong bài, giải thích vì sao máy hơi nước ra đời đã mở ra kỉ nguyên sản xuất cơ khí, cơ giới hóa?

Lời giải

- Năm 1782, máy hơi nước được Giêm Oát chế tạo thành công, có tác dụng tăng tốc độ sản xuất và năng suất lao động.

- Sự ra đời và phát triển của máy hơi nước mở đầu cho quá trình công nghiệp hóa trên thế giới từ cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX.

- Động cơ hơi nước được áp dụng một cách rộng rãi vào các dây chuyền sản xuất trên khắp nước Anh, sau đó là Mỹ và mở rộng ra toàn thế giới.

- Ứng dụng đa dạng của máy hơi nước vào nhiều hoạt động: lĩnh vực khai thác mỏ, gia công kim loại, dệt may...

- Máy hơi nước ứng dụng trong lĩnh vực giao thông vận tải, dùng làm nguồn năng lượng cho các công xưởng, giúp các nhà máy sản xuất có thể xây dựng ở bất kỳ đâu, 

II. Cách mạng công nghiệp lần thứ hai

1. Bối cảnh lịch sử

Trả lời câu hỏi  trang 68 SGK Lịch sử 10

Trình bày những nét chính về bối cảnh lịch sử diễn ra Cách mạng công nghiệp lần thứ hai (nửa sau thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX)

Lời giải

- Những thành tựu, phát minh hiệu quả của Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất đã góp phần giúp cho nền kinh tế chủ nghĩa tư bản phát triển mạnh mẽ.

- Nửa sau thế kỉ XIX, nhiều thành tựu khoa học và kỹ thuật mới xuất hiện, đặc biệt là sự ra đời của động cơ đốt trong và động cơ điện, kéo theo sự hình thành và phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ hai.

- Thời gian diễn ra Cách mạng công nghiệp lần thứ hai: từ thập niên 70 của thế kỉ XIX đến năm 1914. Cuộc cách mạng này diễn ra trong lúc quá trình công nghiệp hóa đã diễn ra mạnh mẽ.

2. Thành tựu tiêu biểu

Trả lời câu hỏi  trang 69 SGK Lịch sử 10

Lời giải

- Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai được mở đầu bằng các phát minh về điện:

+ Năm 1832, máy phát điện do H. Pi-xi phát minh dựa trên nguyên lý hoạt động của máy phát điện của Pha-ra-đây.

+ Năm 1876,chiếc điện thoại đầu tiên ra đời bởi A-lếch-xan-đơ G. Ben 

+ Quá trình điện khí hóa sản xuất được mở ra bởi các phát minh về động cơ dòng điện một chiều và xoay chiều 

- Dầu mỏ được phát hiện giúp thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp dầu khí:

+ Đức đã phát triển ô-tô sử dụng dầu mỏ làm nhiên liệu vào năm 1885

+ Giô-dép Đây phát minh ra động cơ đốt trong vào năm 1889

+ Cuộc cách mạng trong lĩnh vực giao thông vận tải được hình thành từ sự phát minh ra ô-tô và máy bay

III. Ý nghĩa và tác động của cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại

Trả lời câu hỏi  trang 70 SGK Lịch sử 10

1. Trình bày ý nghĩa của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại

Lời giải

Ý nghĩa của cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại:

- Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất và lần thứ hai là hai cuộc cách mạng có vai trò thúc đẩy quá trình thị trường hóa nền kinh tế thế giới.

- Đáp ứng nhu cầu ngày cao cao của con người, giúp xã hội ngày càng phát triển, hoạt động sản xuất đạt được nhiều hiệu quả kinh tế hơn. 

- Con người áp dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật, từ đó giải nâng cao năng suất lao động.

2. Các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại đã tác động đến các lĩnh vực xã hội và văn hóa như thế nào

Lời giải

- Trong lĩnh vực xã hội:

+ Các cuộc cách mạng công nghiệp hình thành một loạt các đô thị quy mô lớn, thúc đẩy quá trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ 

+ Xã hội hình thành hai giai cấp cơ bản là tư bản và vô sản. 

+ Nhiều cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản đã nổ ra bắt nguồn từ mâu thuẫn với tư sản, tạo điền đề cho cách mạng xã hội chủ nghĩa.

- Trong lĩnh vực văn hóa:

+ Ở các nước tư bản, đời sống tinh thần của người dân được nâng cao

+ Mở rộng sự giao lưu, học hỏi, kết nối với nền văn hóa toàn cầu. 

+ Hình thành nên tác phong công nghiệp cho doanh nghiệp, người lao động gắn liền với quá trình công nghiệp hóa.

Luyện tập

Trả lời câu hỏi  trang 70 SGK Lịch sử 10

1. Theo em động lực chính của hai cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại là gì?

Lời giải

- Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất có động lực là nhờ việc phát minh và ứng dụng rộng rãi động cơ hơi nước.

- Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai có động lực chủ yếu là phát minh và sử dụng động cơ đốt trong và máy móc sử dụng điện.

=> Điểm chung của động lực hai cuộc cách mạng trên là những thành tựu khoa học kỹ thuật của con người, đây là những thành tựu bắt nguồn từ nhu cầu, mong muốn của con người trong cuộc sống. 

2. Em hãy chọn và kể tên một số thành tựu cách mạng công nghiệp thời kì cận đại có ảnh hưởng đến lịch sử văn minh thế giới. Giải thích lí do 

Lời giải

Một số thành tựu của cách mạng công nghiệp thời kì cận đại có ảnh hưởng đến lịch sử văn minh thế giới là: phát minh ra điện thoại, phát minh ra điện, tìm ra dầu mỏ.

- Phát minh ra điện thoại mở ra thời kì của thông tin và viễn thông. Nó rút ngắn khoảng cách địa lý trên thế giới, khi người ở bán cầu này có thể liên lạc, nói chuyện được với người ở bán cầu còn lại.

- Chiếc điện thoại ra đời với những chức năng nhất định là cơ sở để con người tiếp tục nghiên cứu và phát triển mạng viễn thông với tốc độ, phủ sóng, phạm vi kết nối cao hơn. 

- Điện là yếu tố vô cùng quan trọng trong hoạt động sản xuất. Ngày nay, mọi mặt sản xuất, sinh hoạt của đời sống con người hoàn toàn phụ thuộc vào điện. Việc phát minh ra điện giúp cho quá trình sản xuất diễn ra liên tục theo dây chuyền. Đồng thời, năng lượng điện là một nguồn năng lượng sạch, thân thiện với môi trường, do đó con người có thể nghiên cứu phát triển các công cụ sử dụng điện thay thế cho dầu mỏ để bảo vệ môi trường. 

- Việc phát hiện ra dầu mỏ có ý nghĩa quan trọng trong hoạt động kinh tế, sản xuất, sinh hoạt của con người. Dầu mỏ có giá trị năng lượng to lớn, đem tới khả năng mở rộng sản xuất gấp nhiều lần so với động cơ hơi nước. Tất cả mọi hoạt động sản xuất, sinh hoạt.. của con người đều phụ thuộc rất nhiều vào dầu mỏ. 

Thậm chí trong thời kì ngày nay, dầu mỏ còn là một trong những nguyên nhân gây đến những cuộc tranh chấp, xung đột quốc tế, là lí do gây nên hiện tượng lạm phát....

Vận dụng

Trả lời câu hỏi  trang 70 SGK Lịch sử 10

1. Có quan điểm cho rằng: “Sự ra đời của máy bay trong Cách mạng công nghiệp lần thứ hai đã thúc đẩy kết nối mạnh mẽ các quốc gia trên thế giới”. Em hãy chứng minh nhận định trên

Lời giải

- Mục đích đầu tiên khi phát minh ra máy bay là thỏa mãn khát vọng được bay lên như loài chim và khám phá bầu trời rộng lớn của con người. 

- Sự ra đời của máy bay đã giúp con người rút ngắn quãng đường, dễ dàng thuận tiện hơn trong việc di chuyển từ vùng này sang vùng khác thậm chí đi từ châu lục này sang châu lục khác. 

- Ngày nay, con người sử dụng phương tiện chính khi đi ra nước ngoài chính là máy bay. 

- Trong tương lai gần, các nhà khoa học quân sự nhận định rằng máy bay sẽ là át chủ bài trong quân đội và là cú đấm thép trên chiến trường nên chính phủ cần khẩn trương chi ngân sách chế tạo máy bay.

2. Em hãy chọn và phân tích một thành tựu văn minh trong hai cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại có ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hằng ngày và việc học tập của bản thân

Lời giải

Thành tựu văn minh của cách mạng công nghiệp thời cận đại có ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hằng ngày và việc học tập của bản thân là phát minh ra điện

- Điện là yếu tố không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt và hoạt động học tập của em.  

- Mỗi thiết bị dụng cụ từ sinh hoạt đến học tập của em đều cần sử dụng điện. Ví dụ như quạt, đèn học, máy tính...Đặc biệt, trong thời kì dịch bệnh, em cần phải học trực tuyến để đảm bảo sức khỏe, chiếc laptop là vật dụng không thể thiếu với em. Bởi vậy, nếu không có điện thì em không học được.

- Nếu bị mất điện thì cuộc sống sinh hoạt của em và gia đình sẽ gặp rất nhiều khó khăn. 

>>> Xem trọn bộ: Soạn Sử 10 Chân trời sáng tạo

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Soạn Sử 10 Bài 11: Các cuộc Cách mạng công nghiệp thời kì cận đại trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!