Soạn KHTN 8 Cánh diều Bài 34: Hệ thần kinh và các giác quan ở người

Hướng dẫn Soạn KHTN 8 Cánh diều Bài 34: Hệ thần kinh và các giác quan ở người ngắn gọn, hay nhất theo chương trình Sách mới

Bài 34: Hệ thần kinh và các giác quan ở người

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 8 Cánh Diều Bài 34: Hệ thần kinh và các giác quan ở người

Mở đầu trang 162 Bài 34 KHTN lớp 8: Những cơ quan nào của con người tham gia vào quá trình tiếp nhận hình ảnh, âm thanh?

Trả lời:

- Quá trình tiếp nhận hình ảnh có sự tham gia của các cơ quan là: mắt, dây thần kinh thị giác và trung khu thị giác ở não bộ.

- Quá trình tiếp nhận âm thanh có sự tham gia của các cơ quan là: tai, dây thần kinh thính giác và trung khu thính giác ở não bộ.

Câu hỏi 1 trang 162 KHTN lớp 8: Quan sát hình 34.1, nêu tên các bộ phận cấu tạo nên hệ thần kinh. Mỗi bộ phận đó gồm những cơ quan nào?

Trả lời:

- Bộ phận thần kinh trung ương gồm não bộ.

- Bộ phận thần kinh ngoại biên gồm các dây thần kinh và tủy sống.

Câu hỏi 2 trang 163 KHTN lớp 8: Lấy các ví dụ thể hiện vai trò của hệ thần kinh đối với cơ thể người.

Trả lời:

Một số ví dụ thể hiện vai trò của hệ thần kinh đối với cơ thể người:

-  Khi chạy, hệ vận động làm việc với cường độ lớn. Cùng lúc đó, dưới sự điều khiển của hệ thần kinh, các hệ cơ quan khác cũng tăng cường hoạt động: nhịp tim tăng, mạch máu giãn, thở nhanh và sâu, mồ hôi tiết nhiều,… để đáp ứng nhu cầu của cơ thể trong trường hợp này. Điều đó chứng tỏ hệ thần kinh có vai trò điều khiển, điều hòa và phối hợp hoạt động của các các cơ quan, hệ cơ quan trong cơ thể.

- Khi ánh sáng quá mạnh đi vào mắt, đồng tử của mắt sẽ được điều chỉnh co lại để hạn chế ánh sáng vào mắt; ngược lại, khi cường độ ánh sáng yếu, đồng tử của mắt sẽ được điều chỉnh dãn rộng ra để nhìn vật được rõ hơn. Điều đó chứng tỏ hệ thần kinh có vai trò điều khiển hoạt động không có ý thức của cơ thể.

Câu hỏi 3 trang 163 KHTN lớp 8: Nêu tên và cách phòng một số bệnh về hệ thần kinh.

Trả lời:

Một số bệnh về hệ thần kinh:

- Đột quỵ (tai biến mạch máu não)

- Bệnh Parkinson...

- Động kinh.

- Bệnh Alzheimer, sa sút trí tuệ

- Đau nửa đầu migraine

- Đa xơ cứng.

- U não...

Cách phòng ngừa các bệnh lý thần kinh

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh

Tập luyện cho bộ não

Bảo vệ vùng đầu

Ngủ đủ giấc

Tập luyện đều đặn

Không lạm dụng rượu bia

Tránh xa thuốc lá

Có chế độ thư giãn và nghỉ ngơi hợp lý, ...

Vận dụng 1 trang 163 KHTN lớp 8: Nêu ý nghĩa của việc đội mũ bảo hiểm khi điều khiển phương tiện giao thông và mũ bảo hộ khi tham gia lao động ở một số công trường, nhà máy.

Trả lời:

Việc đội mũ bảo hiểm khi điều khiển phương tiện giao thông và mũ bảo hộ khi tham gia lao động ở một số công trường, nhà máy có ý nghĩa rất quan trọng và cần thiết, bởi nó đảm bảo an toàn cho người tham gia giao thông và làm việc.

Khi điều khiển phương tiện giao thông, đội mũ bảo hiểm giúp bảo vệ đầu và não khỏi những tổn thương và chấn thương trong trường hợp xảy ra tai nạn giao thông. Nó có thể giảm thiểu tối đa những hậu quả đáng tiếc do tai nạn giao thông, giúp người lái xe tránh được những chấn thương đầu, tai, mắt, mũi và răng. Đặc biệt, đội mũ bảo hiểm là một yêu cầu pháp luật tại hầu hết các quốc gia trên thế giới và không đội mũ bảo hiểm có thể bị xử phạt hoặc mất giấy phép lái xe.

Khi tham gia lao động tại các công trường, nhà máy, đội mũ bảo hộ là một yếu tố vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn cho nhân viên. Nó bảo vệ đầu và khuôn mặt khỏi những vật liệu rơi từ trên cao hoặc những vật liệu gây nguy hiểm khác. Ngoài ra, đội mũ bảo hộ còn giúp bảo vệ đầu và não của người lao động khỏi những tác động của việc làm việc trong môi trường nguy hiểm như tiếng ồn, bụi và chất độc.

Thực hành 1 trang 163 KHTN lớp 8: Thiết kế tờ rơi/ bài trình bày để tuyên truyền cho mọi người tác hại của sử dụng chất gây nghiện.

• Bước 1: Tìm hiểu thông tin về tác hại của chất gây nghiện.

• Bước 2: Thiết kế tờ rơi/ bài trình bày nêu lên tác hại của việc sử dụng chất gây nghiện.

• Bước 3: Trình bày nội dung tờ rơi/ bài trình bày với người thân, bạn bè.

Trả lời:

Câu hỏi 4 trang 164 KHTN lớp 8: Quan sát hình 34.2 và cho biết:

a) Cấu tạo của cơ quan thị giác gồm những bộ phận nào?

b) Vẽ sơ đồ đơn giản quá trình thu nhận ánh sáng từ vật đến võng mạc trong cầu mắt.

Trả lời:

a) Cấu tạo của cơ quan thị giác gồm các bộ phận là: Cầu mắt, dây thần kinh thị giác, trung khu thị giác ở não bộ.

b)

Ánh sáng từ vật → Giác mạc → Thủy dịch → Đồng tử → Thủy tinh thể → Dịch thủy tinh → Võng mạc.

Câu hỏi 5 trang 164 KHTN lớp 8: Nêu thêm tên một số bệnh, tật về mắt.

Trả lời:

Một số bệnh, tật khác về mắt: thoái hóa điểm vàng, dị ứng mắt, viêm bờ mi mắt, lẹo mắt, lác mắt, giác mạc hình nón, quáng gà, đau mắt hột,…

Thực hành 2 trang 165 KHTN lớp 8: Thực hiện dự án điều tra tỉ lệ học sinh bị tật khúc xạ (loạn thị, viễn thị, cận thị) ở trường em theo các bước điều tra ở bài 28, trang 135.

Trả lời:

- Học sinh tiến hành điều tra và báo cáo tỉ lệ học sinh bị tật khúc xạ ở trường em đang theo học.

Thực hành 3 trang 165 KHTN lớp 8: Thiết kế tờ rơi/ bài trình bày để tuyên truyền tới bạn bè, người thân trong gia đình cách phòng tránh các bệnh về mắt.

Trả lời:

Câu hỏi 6 trang 165 KHTN lớp 8: Dựa vào hình 17.9, trang 88, cho biết:

a) Cấu tạo của cơ quan thính giác.

b) Tên các bộ phận cấu tạo của tai.

c) Viết sơ đồ truyền âm thanh từ nguồn phát âm đến tế bào thụ cảm âm thanh ở ốc tai.

Trả lời:

a) Cấu tạo của cơ quan thính giác gồm: tai, dây thần kinh thính giác, trung khu thính giác.

b) cấu tạo của tai được chia ra: tai ngoài, tai giữa và tai trong.

+ Tai ngoài gồm vành tai có nhiệm vụ hứng sóng âm, ống tai hướng sóng âm. Tai ngoài được giới hạn với tai giữa bởi màng nhĩ (có đường kính khoảng 1cm).

+ Tai giữa là một khoang xương, trong đó có chuỗi tai xương bao gồm xương búa, xương đe và xương bàn đạp khớp với nhau. Xương búa được gắn vào màng nhĩ, xương bàn đạp áp vào một màng giới hạn tai giữa với tai trong (gọi là màng cửa bầu dục – có diện tích nhỏ hơn màng nhĩ 18 – 20 lần).

Khoang tai giữa thông với hầu nhờ có vòi nhĩ nên đảm bảo áp suất hai bên màng nhĩ được cân bằng.

c) Sơ đồ truyền âm thanh từ nguồn phát âm đến tế bào thụ cảm âm thanh ở ốc tai: Âm thanh từ nguồn phát âm → Vành tai → Ống tai ngoài → Màng nhĩ → Các xương tai giữa → Ốc tai → Tế bào thụ cảm âm thanh.

Câu hỏi 7 trang 165 KHTN lớp 8: Nêu thêm tên và cách phòng một số bệnh về tai.

Trả lời:

- Tên một số bệnh khác về tai: Chàm tai, viêm sụn vành tai, ù tai, điếc,…

- Cách phòng một số bệnh về tai:

+ Thực hiện vệ sinh tai đúng cách, tránh dùng các vật nhọn, sắc để ngoáy tai hay lấy ráy tai.

+ Cần giữ vệ sinh để tránh viêm họng, nhiễm khuẩn gây viêm tai.

+ Hạn chế tiếng ồn, không nghe âm thanh có cường độ cao.

Vận dụng 2 trang 165 KHTN lớp 8: Giải thích tại sao những người làm việc hoặc sống trong môi trường có âm thanh cường độ cao thường xuyên như công nhân nhà máy dệt, người sống gần đường tàu,… dễ bị giảm thính lực?

Trả lời:

Những người làm việc hoặc sống trong môi trường có âm thanh cường độ cao thường xuyên, như công nhân nhà máy dệt, người sống gần đường tàu, dễ bị giảm thính lực vì âm thanh cường độ cao có thể gây ra các tác động tiêu cực đến tai và hệ thần kinh. Khi tai phải tiếp xúc với âm thanh quá lớn, nó sẽ gửi tín hiệu đến não về việc tai phải phát ra nhiều năng lượng hơn để xử lý âm thanh này. Nếu tai phải phải làm việc với âm thanh quá lớn trong thời gian dài, nó có thể dẫn đến các tổn thương về tai, dẫn đến giảm thính lực.

>>> Xem toàn bộ: Soạn KHTN 8 Cánh Diều

-------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Trả lời câu hỏi KHTN 8 Cánh Diều Bài 33: Hệ thần kinh và các giác quan ở người trong bộ SGK Cánh Diều theo chương trình sách mới. Chúc các bạn học tốt!