Dẫn chứng người lái đò sông Đà

Người lái đò sông Đà là một áng văn đẹp được làm nên từ tình yêu đất nước say đắm, thiết tha của một con người muốn dùng văn chương để ca ngợi vẻ đẹp vừa kì vĩ. Dưới đây là các dẫn chứng trong bài người lái đò sông Đà tuyển chọn các gợi ý dẫn chứng hay và chính xác nhất trong bài Người lái đò sông Đà.

Câu hỏi: Dẫn chứng người lái đò sông Đà

Trả lời:

1. Tính cách hung bạo của dòng sông

- Vách đá: "Dựng vách thành". Vách đá hẹp: "Mặt sông chỗ ấy chỉ đúng lúc ngọ mới có mặt trời"; "có vách đá thành chẹt lòng Sông Đà như một cái yết hầu"; "Có quãng con nai con hổ đã có lần nhảy vọt sang bờ bên kia"

- Mặt ghềnh Hát Loóng: "dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm như lúc nào cũng đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò Sông Đà nào tóm được qua đấy."

- Cái hút nước trên quãng Tà Mường Vát: "Có những cái hút nước giống như cái giếng bê tông thả xuống dòng sông để chuẩn bị làm móng cầu". "Nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc". "Nhiều bè gỗ rừng đi nghênh ngang vô ý là những cái giếng hút ấy nó lôi tuột xuống". "Nghĩ đến một anh bạn quay phim táo tợn nào muốn truyền cảm giác lạ cho khán giả"

- Thác nước: "Tiếng nước réo gần mãi lại réo to mãi lên. Tiếng nước thác nghe như là oán trách gì, rồi lại như là van xin, rồi lại như là khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo. Thế rồi nó rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng vầu tre nứa nổ lửa, đang phá tuông rừng lửa, rừng lửa cùng gầm thét với đàn trâu da cháy bùng bùng". "sóng bọt đã trắng xoá cả một chân trời đá"

- Trùng vi thạch trận: "Mặt hòn đá nào trông cũng ngỗ ngược, hòn nào cũng nhăn nhúm méo mó".  "Nó bày thạch trận trên sông"
+ Trùng vi thạch trận 1: "Hai hòn canh một cửa đá trông như là sơ hở, nhưng chính hai đứa giữ vai trò dụ cái thuyền đối phương đi sâu hơn nữa". "vòng đầu vừa rồi nó mở ra năm cửa trận, có bốn cửa tử một cửa sinh, cửa sinh nằm lập lờ phía tả ngạn sông"
+ Trùng vi thạch trận 2: "Vòng thứ hai thì tăng thêm nhiều cửa tử để đánh lừa con thuyền vào, và cửa sinh lại bố trí lệch qua phía bờ hữu ngạn."
+ Trùng vi thạch trận 3: "Ít cửa hơn, bên phải bên trái đều là luồng chết cả. Cái luồng sống ở chặng ba này lại ở ngay giữa bọn đá hậu vệ của con thác."

2. Tính cách trữ tình của dòng sông

- Hình dáng: "Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi mèo đốt nương xuân."

- Màu sắc: "Mùa xuân dòng sông xanh ngọc bích, chứ nước sông Đà không xanh màu xanh canh hến của sông Gâm sông Lô. Mùa thu nước sông Đà lừ lừ chín đỏ như da mặt một người bầm đi vì rượu bữa."

- Thời gian: Quá khứ + hiện tại: "Lặng tờ". "Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử". "Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa". Tương lai: "Tiếng còi xúp-lê của một chuyến xe lửa đầu tiên"

- Không gian: Từ rừng nhìn ra: "Miếng sáng loé lên". "Bờ Sông Đà, bãi Sông Đà chuồn chuồn bươm bướm trên Sông Đà". "Thuyền tôi trên sông Đà". "Cảnh ven sông ở đây lặng tờ". "thuyền tôi trôi qua một nương ngô nhú lên mấy lá ngô non đầu mùa". "Cỏ gianh đồi núi đang ra những nõn búp". "Một đàn hươu cúi đầu muốn có gianh đẫm sương đêm". "Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử". "Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa". "Con Hươu thơ ngộ ngẩng đầu nhung khỏi áng cỏ sương, chăm chăm nhìn tôi lừ lừ trôi trên mũi đò. Hươu vểnh tai nhìn tôi không chớp mắt mà như hỏi tôi bằng cái tiếng nói riêng của con vật lành: "Hỏi ông khách Sông Đà, có phải ông cũng vừa nghe thấy một tiếng còi sương?". "Dàn cá dầm xanh quẫy vọt lên mặt sông bụng trắng như bạc rơi thoi."

- Thi ca: " ao nhiêu cảnh bấy nhiêu tình của một người tình nhân chưa quen biết (Tản Đà)"

=> Bằng tài năng uyên bác của mình Nguyễn Tuân đã đưa người đọc đến với sông Đà cảm nhận được nét tính cách hung bạo và trữ tình của dòng sông. 

3. Người lái đò

- Thứ vàng 10 đã qua thử lửa

- Ông đò hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng trận địa phóng thẳng vào mình

- nước bám lấy thuyền như đô vật túm thắt lưng ông đò đòi lật ngửa mình ra giữa trận nước vang trời thanh la não bạt

- Ông đò cố nén vết thương hai chân vẫn kẹp chặt lấy cuống lái, mặt miếu bệch đi như cái luồng sóng đánh hồi lùng, đánh đòn tỉa, đánh đòn âm vào chỗ hiểm

- nghe rõ tiếng chỉ huy ngắn gọn tỉnh táo của người cầm lái

- Ông đã nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá. Ông đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này

- Ông đòi ghì cương lái, bám chắc lấy luồng nước đúng mà phóng nhanh vào cửa sinh, mà lái miết một đường chéo về phía cửa đá ấy

- Ông đò vẫn nhớ mặt bọn này, đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo lên, đứa thì ông để sấn lên mà chặt đôi ra để mở đường tiến

- phóng thẳng, chọc thủng, vút qua
thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước

- Đêm ấy nhà đò đốt lửa trong hàng đá, nướng ống cơm lam và toàn bàn tán về cá anh vũ cái dầm xanh, về những các cái hầm cá hang cá mùa khô nổ những tiếng to như mìn bộc phá rồi cá túa ra tràn ruộng. Cũng chả thấy ai bàn thêm một lời nào về cuộc chiến thắng vượt qua nơi cửa ải nước đủ tướng dữ quân tợn vừa rồi. Cuộc sống của họ là ngày nào cũng chiến đấu với Sông Đà dữ dội ngày nào cũng giành lấy cái sống từ tay những cái thác nên nó cũng không có gì là hồi hộp đáng nhớ.

--------------------------------

Trên đây Toploigiai đã đưa ra các dẫn chứng trong bài “Người lái đò sông Đà”. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này, chúc các bạn học tốt.