Kiến thức về chức năng lysosome, peroxysome, không bào và so sánh Chức năng của các bào quan lysosome, peroxysome và không bào giúp các bạn học tốt môn sinh học.
Lysosome tham gia vào quá trình tiêu hóa nội bào như phân cắt các đại phân tử hữu cơ, phân hủy các sản phẩm dư thừa, tế bào và bào quan già, tế bào bị tổn thương không còn khả năng phục hồi.
Ngoài ra, lysosome còn có vai trò bảo vệ tế bào bằng cách chống lại các tác nhân gây hại (virus, vi khuẩn, các chất độc hại).
Peroxisome có chức năng giúp tế bào loại bỏ các độc tố, như perôxít hiđrô, hay các chất chuyển hóa khác. Peroxisome chứa các enzym liên quan đến sử dụng ôxy như là axít D-amin oxidaza và ureaza oxidaza. Peroxisome cũng chứa các enzym catalaza chuyển H2O2 (perôxít hiđrô, một sản phẩm trung gian gây độc trong quá trình chuyển hóa tế bào) thành H2O và O2, với 2H2O2 → 2H2O + O2.
Peroxisome cũng phân hủy axít béo và các phức hợp độc tố, đồng thời xúc tác hai bước đầu tiên trong tổng hợp ete photpholipit, và sau đó chúng được sử dụng trong cấu tạo các màng tế bào. Peroxisome đảm trách cho quá trình ôxi hóa các phân tử axít béo chuỗi dài và do vậy tạo nên các nhóm axetyl.
- Không bào giữ vai trò quan trọng trong các hoạt động sinh lí như sinh trưởng của tế bào, hấp thụ và vận chuyển nước, muối khoáng.
- Ở tế bào thực vật, không bào được ví là túi đa năng của tế bào. Vì không bào làm nhiệm vụ chứa các chất độc (ở các cây có độc), chứa nồng độ chất tan cao để tạo ra áp suất thẩm thấu (ở tế bào lông hút), chứa sắc tố (ở tế bào cánh hoa),…
- Ở động vật nguyên sinh, không bào co rút có vai trò tích nước và bơm nước ra ngoài cơ thể để giữ cân bằng áp suất thẩm thấu cho cơ thể, chống sự trương nước làm vỡ tế bào.
Lysosome | Peroxysome | Không bào | |
Chức năng |
– Phân giải các tế bào bị tổn thương, caccs tế bào và bào quan quá hạn sử dụng, lấy những chất gì có thể tái sử dụng, còn chất thải được xuất ra ngoài tế bào – Lysosome còn hỗ trợ tế bào tiêu hóa thức ăn theo con đường thực bào. |
– Bảo vệ tế bào bằng cách phân giải H2O2 – Phân giải và chuyển hóa lipid |
– Điều hòa áp suất thẩm thấy trong tế bào – Là nơi dự trữ các chất như carbohydrate, ion, các loại muối, chất thải, các enzyme thủy phân,… – Chứa các sắc tố nhằm thu hút côn trùng thụ phấn, các động vật đến ăn và phát tán hạt. – Ở động vật nguyên sinh, không bào co bóp bơm nước ra ngoài tế bào khi tế bào quá nhiều nước, không bào tiêu hóa chưa enzyme tiêu hóa thức ăn |