Các thể loại phóng sự

Câu trả lời chính xác nhất: Trong thời hiện đại, ngoài báo hình còn có báo nói, báo viết, do đó ngoài phóng sự viết còn có phóng sự ảnh, phóng sự truyền hình, phóng sự nói (phỏng vấn). Tuy nhiên, phóng sự viết vẫn có vị trí riêng do sự trần thuật, phân tích bằng ngôn ngữ. Để hiểu rõ hơn về các thể loại phóng sự, mời các bạn cùng Toploigiai đến với phần nội dung dưới đây nhé!

1. Phóng sự là gì?

Phóng sự là một thể loại ký, là trung gian giữa văn học và báo chí, phóng sự với thông tấn ở chỗ nó không chỉ đưa tin mà còn có nhiệm vụ dựng lại hiện trường cho mọi người quan sát, phán xét.

Do vậy, phóng sự nghiêng hẳn về phía tự sự, miêu tả, tái hiện sự thật nhưng nội dung tự sự thường không dựa vào một cốt truyện hoàn chỉnh.

Phóng sự khác với thông tấn ở chỗ nó không chỉ đưa tin mà còn có nhiệm vụ dựng lại hiện trường cho mọi người quan sát, phán xét. Do đó, phóng sự nghiêng hẳn về phía tự sự, miêu tả, tái hiện sự thật, nhưng nội dung tự sự thường không dựa vào một cốt truyện hoàn chỉnh.

>>> Tham khảo: Phân biệt hai thể loại báo chí: bản tin và phóng sự

2. Các thể loại phóng sự là gì?

Phóng sự trung gian giữa văn học và báo chí. Phóng sự khác với thông tấn ở chỗ nó không chỉ đưa tin mà còn có nhiệm vụ dựng lại hiện trường cho mọi người quan sát, phán xét. Do đó, phóng sự nghiêng hẳn về phía tự sự, miêu tả, tái hiện sự thật, nhưng nội dung tự sự thường không dựa vào một cốt truyện hoàn chỉnh.

Trong thời hiện đại, ngoài báo hình còn có báo nói, báo viết, do đó ngoài phóng sự viết còn có phóng sự ảnh, phóng sự truyền hình, phóng sự nói (phỏng vấn). Tuy nhiên, phóng sự viết vẫn có vị trí riêng do sự trần thuật, phân tích bằng ngôn ngữ.

3. Đặc trưng của phóng sự

Tính thời sự:

- Là những vấn đề nóng hổi, bức xúc nằm trong mạch thời sự chủ lưu đang được dư luận quan tâm. Khi đọc phóng sự, người đọc sẽ có cảm giác sát gần với cuộc sống, hít thở bầu không khí thời sự.

- Tính thời sự là một yêu cầu ngày càng nghiêm ngặt đối với phóng sự, là những ghi chép còn tươi rói chất liệu hiện thực, mới mẻ.

- Là yếu tố định hình nên phong cách của người viết phóng sự: Năng động, nhanh nhạy trong nghe ngóng, dò tìm thông tin, công bố và chiếm lĩnh thông tin, đem lại hiệu quả cao nhất vào thời điểm lí tưởng nhất.

- Trong phóng sự văn học và phóng sự báo chí, yêu cầu về tính thời sự không hoàn toàn giống nhau

- Qua việc ghi chép cụ thể sinh động tình hình một vấn đề, một sự việc nào đó đang là vấn đề thời sự mang tính bức xúc, phóng sự thể hiện tính chiến đấu cao độ, dùng sự thật để bác lại những nhận thức còn sai lệch, lấy sự thật đời sống để ảnh hưởng đến nhận thức của xã hội.

– Phóng sự thường nổi lên hình tượng tác giả xông xáo, tự mình thăm dò, hỏi han người thực việc thực. Tác giả phóng sự báo chí thường là những người tác nghiệp cho một cơ quan thông tấn nhưng quan điểm riêng của họ có ý nghĩa quan trọng, làm cho họ không chỉ là người đưa tin mà còn là người phân tích độc lập, đáng tin cậy.

Sự khác nhau giữa tin và phóng sự:

- Tin là “hớt váng sự kiện”, thông báo vắn tắt diện mạo sự kiện qua hệ thống 5W + 1H.

- Phóng sự là thể loại khai thác sự kiện một cách toàn vẹn trong quá trình phát sinh, phát triển của nó, đem lại cho người đọc cái nhìn toàn cảnh về sự kiện.

Tính xác thực:

- Sự chính xác của phóng sự thể hiện qua những sự việc, chi tiết, địa chỉ, con số… đều là một phiên bản của cuộc sống.

- Là tiêu chí để nhận diện thể loại phóng sự với một số thể loại khác (truyện ngắn, tiểu thuyết,..)

- Đối với phóng sự, sự thật là một chất liệu nghệ thuật sáng giá, là thước đo giá trị của tác phẩm, nhân cách và danh dự của tác giả.

- Yêu cầu người viết phóng sự phải nghiêm cẩn bảo vệ chân lí, không bịa đặt.

Trong các thể loại báo chí thì phóng sự là một thể loại báo chí quan trọng với khả năng thông tin thời sự về người thật việc thật một cách sâu sắc trong quá trình diễn biến. Vừa thông tin sự kiện, phóng sự còn có khả năng thông tin lí lẽ, thông tin thẩm mỹ. Nói tóm lại phóng sự là một thể loại báo chí phản ánh những sự kiện, sự việc, vấn đề đang diễn ra trong hiện thực khách quan đến hoạt động và số phận của một hoặc nhiều người bằng phương pháp miêu tả hay tự thuật, kết hợp nghị luận ở mức độ nhất định. Trong phóng sự, vai trò cái tôi trần thuật -nhân chứng khách quan rất quan trọng.

Bình:

- Với phóng sự, Bình là yếu tố mang tính trội quy định sắc diện thể loại. Tham gia bình bàn, thẩm định, đánh giá sự kiện.

- Giới hạn yếu tố bình bàn là giới hạn mà nhà báo cần chú ý. (Bình đúng chỗ, có mức độ, nếu lập ngôn của người viết quá mức cho phép thì sẽ che khuất sự kiện, - làm cho người đọc có cảm giác bị áp đặt, đôi khi làm cho họ nghi ngờ tính xác thực của thông tin.

- Trong phóng sự, biết kết hợp bút pháp Tả – Thuật  – Bình sẽ tạo nên ưu thế, không chỉ thông tin sự kiện mà còn thông tin lí lẽ, đi sâu khám phá bản chất của sự kiện và trình bày nó thoả mãn nhận thức của người đọc.

Đậm chất văn học:

- Có nhiều ý kiến phản đối cho rằng văn là hư cấu, ngược lại, cũng có ý kiến đồng tình, phóng sự cần phải có chất văn. Bởi vì, để chất liệu báo chí bớt khô khan, hấp dẫn, dễ đọc hơn, linh hoạt trong xử lí chi tiết. Văn là dưỡng chất kéo dài tuổi thọ của phóng sự, tùy vào từng thời kì lại có cách biểu hiện khác nhau:

– 1932 – 1945: Đa số nhà văn viết phóng sự  phóng sự đậm chất văn: kết cấu, nghệ thuật xây dựng cốt truyện, ngôn ngữ, giọng điệu khai thác nghệ thuật từ tiểu thuyết vào phóng sự và giàu tính nhân văn

- Giá trị của một thiên phóng sự thể hiện ở cả hai mặt: nó phải nêu ra được những bằng chứng cụ thể với những tài liệu chính xác thể hiện qua các con số, biểu đồ, thống kê; trên cơ sở phân tích tư liệu, số liệu, nó phải đặt ra được những vấn đề thời sự mang ý nghĩa xã hội to lớn.

>>> Tham khảo: Viết một bài phóng sự ngắn mang tính thời sự

---------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn tìm hiểu về các thể loại phóng sự. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này, chúc các bạn học tốt.