Trả lời 24 câu hỏi đọc hiểu bài Chân quê của Nguyễn Bính [Form trắc nghiệm, tự luận]

Tuyển tập Bộ đề đọc hiểu bài Chân quê hay nhất thi THPT Quốc gia. Trả lời các câu hỏi Đọc hiểu trong tác phẩm Chân quê chi tiết nhất.

Đọc kĩ văn bản sau đây và trả lời câu hỏi nêu dưới:

Chân quê

Hôm qua em đi tỉnh về

Đợi em ở mãi con đê đầu làng 

Khăn nhung quần lĩnh rộn ràng 

Áo cài khuy bấm, em làm khổ tôi!

 

Nào đâu cái yếm lụa sồi? 

Cái dây lưng đũi nhuộm hồi sang xuân? 

Nào đâu cái áo tứ thân? 

Cái khăn mỏ quạ, cái quần nái đen?

 

Nói ra sợ mất lòng em 

Van em em hãy giữ nguyên quê mùa 

Như hôm em đi lễ chùa 

Cứ ăn mặc thế cho vừa lòng anh! 

 

Hoa chanh nở giữa vườn chanh 

Thầy u mình với chúng mình chân quê 

Hôm qua em đi tỉnh về 

Hương đồng gió nội bay đi ít nhiều

Tìm hiểu về tác giả và 1 số từ bài Chân quê

Nguyễn Bính (1918-1966) là một trong những nhà thơ nổi bật của phong trào Thơ Mới Việt Nam. Ông tên thật là Nguyễn Trọng Bính, quê ở Nam Định, lớn lên trong một gia đình có truyền thống Nho học. Thơ Nguyễn Bính mang phong cách mộc mạc, gần gũi, gắn liền với hình ảnh làng quê Việt Nam, đồng thời thấm đẫm tình cảm dân dã, chân thành.

Các tác phẩm tiêu biểu của ông như Lỡ bước sang ngang, Chân quê, Tương tư đều thể hiện tài năng đặc biệt trong việc kết hợp chất trữ tình và yếu tố dân ca, tạo nên nét riêng biệt trong nền thi ca Việt Nam. Thơ Nguyễn Bính không chỉ lãng mạn mà còn ẩn chứa nỗi buồn sâu lắng về thân phận con người, tình yêu và sự mất mát.

Quần nái đen: Cái quần nái đen trong bài thơ Chân quê của Nguyễn Bính là cái "quần vải dệt bằng tơ gốc, màu đen", lúc đó là đồ của dân quê còn bận. Nó ...quê hơn quần lĩnh (cũng có trong bài thơ) là loại quần model mà các cô gái thị thành chuộng hơn. Các loại vải lụa tơ tằm có nhiều loại. Lĩnh là thứ vải dùng những sợi tơ tốt nhất. Quần lĩnh quý và hiếm hơn lụa....
Hiện nay "quần nái" vẫn còn trong... viện bảo tàng.

Khăn mỏ quả: Khăn mỏ quạ có hình dạng như một tam giác cân, với đỉnh nhọn giống như mỏ của chim quạ, từ đó có tên gọi “mỏ quạ.” Khăn thường được làm từ vải đen hoặc nâu, thể hiện sự mộc mạc, giản dị của người phụ nữ nông thôn

....

24 câu hỏi đọc hiểu bài Chân quê của Nguyễn Bính [Form trắc nghiệm, tự luận]

Câu 1. Văn bản trên được viết theo thể thơ nào?

A. Song thất lục bát

B. Lục bát

C. Tự do

D. Thất ngôn bát cú

Đáp án đúng B

Văn bản trên được viết theo thể thơ Lục bát.

Hai đặc điểm của thể thơ lục bát là:

- Mỗi cặp gồm: câu trên 6 tiếng, câu dưới 8 tiếng

- Gieo vần bằng, vần lưng: tiếng thứ 6 câu lục vần với tiếng thứ 6 câu bát; tiếng thứ 8 câu bát vần với tiếng thứ 6 câu lục tiếp theo.

Câu 2. Phương thức biểu đạt chính của văn bản là

A. Nghị luận.

B. Tự sự.

C. Miêu tả.

D. Biểu cảm.

Đáp án đúng D

Phương thức biểu đạt chính của văn bản là Biểu cảm.

Câu 3. Hình ảnh nào không phải là nét chân quê của cô gái trong bài thơ?

A. Khăn nhung, quần lĩnh

B. Chiếc nón quai thao

C. Cái yếm lụa sồi

D. Áo cài khuy bấm

Đáp án đúng B

Hình ảnh không phải là nét chân quê của cô gái trong bài thơ là Chiếc nón quai thao.

Câu 4. Tác dụng của biện pháp tu từ điệp ngữ trong đoạn thơ: 

Nào đâu cái yếm lụa sồi ?

Cái dây lưng đũi nhuộm hồi sang xuân?

Nào đâu cái áo tứ thân?

Cái khăn mỏ quạ, cái quần nái đen?

A. Nhấn mạnh nét hiện đại của cô gái

B. Nhấn mạnh sự thay đổi ngoại hình của cô gái

C. Nhấn mạnh sự mất mát của chàng trai trước sự thay đổi của cô gái

D. Nhấn mạnh sự nuối tiếc, hụt hẫng của chàng trai trước sự thay đổi của cô gái.

Đáp án đúng là D

Nhấn mạnh sự nuối tiếc, hụt hẫng của chàng trai trước sự thay đổi của cô gái.

- Biện pháp nghệ thuật:

+ Dùng câu hỏi tu từ: Mỗi câu thơ là một câu hỏi tu từ, tự hỏi mà không có ai trả lời.

+ Liệt kê những trang phục của người thôn quê: Cái yếm, cái dây lưng, cái áo, cái khăn

+ Điệp ngữ: nào đâu, cái

- Tác dụng:

+ Nhấn mạnh tâm trạng xót xa, hụt hẫng của nhân vật trữ tình trước sự thay đổi của người con gái mình yêu.

+ Tạo giọng điệu thiết tha, khắc khoải cho lời thơ;

Câu 5. Ngôn ngữ của tác giả trong bài thơ là ngôn ngữ:      

A. Giản dị, mộc mạc, gần gũi với ngôn ngữ dân gian.

B. Mộc mạc, quê mùa, hóm hỉnh, gần gũi với người dân quê.

C. Cổ kính mà hiện đại.

D. Hiện đại, cách tân táo bạo.

Đáp án đúng là A

Ngôn ngữ của tác giả trong bài thơ là ngôn ngữ: Giản dị, mộc mạc, gần gũi với ngôn ngữ dân gian.

Câu 6. Chàng trai muốn nhắn nhủ điều gì qua câu thơ ?

 “Van em! Em hãy giữ nguyên quê mùa” 

A. Nhắn nhủ cô gái giữ gìn những nét đẹp thôn quê

B. Nhắn nhủ cô gái giữ gìn những nét đẹp truyền thống

C. Nhắn nhủ cô gái giữ gìn những nét đẹp dân dã 

D. Nhắn nhủ cô gái đừng chạy theo trào lưu hiện đại

Đáp án đúng B

Chàng trai muốn nhắn nhủ Nhắn nhủ cô gái giữ gìn những nét đẹp truyền thống

- Theo em, câu thơ "Van em! Em hãy giữ nguyên quê mùa" thể hiện những mong mỏi của nhân vật trữ tình là: Mong muốn người mình yêu giữ nét đẹp của quê hương, ăn mặc giản dị, mộc mạc, đừng học theo các sống của thành thị mà đánh mất bản chất của mình.

- Những mong mỏi ấy nói lên "anh" là người có tình yêu chân thành với “em”, đồng thời “anh” cũng trân quý những nét đẹp truyền thống và văn hóa quê hương, đó cũng chính là biêyr hiện của lòng yêu nước và tự tôn dân tộc.

Câu 7. Qua bài thơ, từ “chân quê” được hiểu là: 

A. Sự mộc mạc, giản dị của người nông dân.

B. Sự quê mùa, lạc hậu của chàng trai.

C. Sự mộc mạc, chân chất, đằm thắm của vẻ đẹp truyền thống.

D. Sự mộc mạc, chân chất của trang phục truyền thống.

Đáp án đúng là C

Qua bài thơ, từ “chân quê” được hiểu là: Sự mộc mạc, chân chất, đằm thắm của vẻ đẹp truyền thống.

Câu 8. Chàng trai thể hiện thái độ gì trong hai câu thơ sau:

Nói ra sợ mất lòng em,

Van em! Em hãy giữ nguyên quê mùa.

Thái độ của chàng trai trong hai câu thơ sau là: chân thành, tha thiết.

Câu 9. Anh/ chị có đồng tình với quan niệm “giữ nguyên quê mùa” của chàng trai trong bài thơ không? Vì sao?

Em vừa đồng tình vừa không đồng tình với quan niệm “giữ nguyên quê mùa” của chàng trai trong bài thơ. Vì:

+ Đồng tình: Việc giữ gìn bản chất, văn hóa dân tộc trong thời kỳ hội nhập cũng là một điều rất cần thiết.

+ Không đồng tình: vì trong thời kỳ hội nhập, việc thay đổi là cần thiết để tránh bị lạc quẻ và quê mùa.

Câu 10. Anh/ chị cần làm gì trong việc giữ gìn những giá trị văn hoá truyền thống?

Để giữ gìn những giá trị văn hoá truyền thống, ta cần:

+ Trân trọng và giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

+ Cần tiếp thu có chọn lọc những văn hóa mới.

>>> Xem thêm: Phân tích bài thơ Chân quê ngắn gọn, hay nhất

Câu 11. "Em" trong bài thơ là:

A. Chủ thể trữ tình

B. Nhân vật trữ tình

C. Tác giả

D. Cô gái mà tác giả thầm yêu trộm nhớ

Đáp án đúng là B

"Em" trong bài thơ là Nhân vật trữ tình

Câu 12. Cô gái trong bài thơ sau khi đi tỉnh về xuất hiện với vẻ ngoài như thế nào?

A. Khăn nhung, quần lĩnh, áo cài khuy bấm;

B. Yếm lụa sồi, dây lưng đũi;

C. Áo tứ thân, khăn mỏ quạ, quần nái đen;

D. Cả A, B, C

Đáp án đúng là A

Cô gái trong bài thơ sau khi đi tỉnh về xuất hiện với vẻ ngoài: Khăn nhung, quần lĩnh, áo cài khuy bấm;

Câu 13. Hình ảnh hoa chanh, vườn chanh trong câu thơ Hoa chanh nở giữa vườn chanh mang ý nghĩa biểu tượng cho điều gì?

A. Biểu tượng cho vẻ đẹp của thôn quê;

B. Biểu tượng cho sự hòa hợp, tương xứng giữa con người và hoàn cảnh sống;

C. Biểu tượng cho nếp nghĩ tôn trọng nét đẹp giản dị của ông cha;

D. Biểu tượng cho tinh thần dân tộc, cho ý thức giữ mình giữa sự xô bồ của ngoại cảnh.

Đáp án đúng là B

Hình ảnh hoa chanh, vườn chanh trong câu thơ “Hoa chanh nở giữa vườn chanh” mang ý nghĩa Biểu tượng cho sự hòa hợp, tương xứng giữa con người và hoàn cảnh sống;

Câu 14. Nhan đề "Chân quê" được hiểu như thế nào?

A. "Chân quê" là tình yêu chân thành dành cho quê hương;

B. "Chân quê" là tình yêu chân thành dành cho cô gái nơi quê nhà;

C. "Chân quê" là quê hương nguồn cội, là nơi con người sinh ra và lớn lên;

D. "Chân quê" là hồn quê đích thực, là tính cách, vẻ đẹp mộc mạc, đằm thắm của quê hương.

Đáp án đúng là D

"Chân quê" là hồn quê đích thực, là tính cách, vẻ đẹp mộc mạc, đằm thắm của quê hương.

Câu 15. Nhận xét về tâm trạng, cảm xúc của nhân vật "anh" được thể hiện trong bài thơ trên.

Cảm xúc, tâm sự của nhân vật "anh" được thể hiện trong bài thơ trên:

- Cảm xúc: ngỡ ngàng, hụt hẫng, tiếc nuối, xót xa trước sự thay đổi của nhân vật "em" - người con gái mình yêu khi đi tỉnh về.

- Tâm sự: mong muốn “em” hãy giữ lại nét đẹp chân chất, mộc mạc của người dân thôn quê

- Nhận xét: Cảm xúc, tâm trạng của chàng trai thể hiện tình yêu chân thành dành cho cô gái, đồng thời trân trọng và yêu quý những nét đẹp ăn hóa của quê hương mình.

Câu 16. Bức thông điệp mà nhà thơ Nguyễn Bính gửi gắm trong bài thơ trên là gì?

Qua bài thơ Chân quê, Nguyễn bính muốn nhắc nhở chúng ta dù đi đâu xa cũng đừng quên những bản sắc riêng của quê hương mình. Đừng đánh mất mình mà hãy gìn giữ những nét đẹp chân chất, mộc mạc.

Câu 17. Cụm từ "đợi mãi" trong câu thơ Đợi em ở mãi con đê đầu làng" biểu lộ tâm trạng gì của chàng trai?

A. Cụm từ "đợi mãi" cho thấy sự nhớ nhung đến da diết, cháy bỏng của chàng trai

B. Cụm từ "đợi mãi" cho thấy sự thất vọng, hụt hẫng cảu chàng trai vì cô gái mãi không thấy về

C. Cụm từ "đợi mãi" cho thấy sự sốt ruột, đứng ngồi không yên của chàng trai khi đón cô gái đi tỉnh về.

D. Cụm từ "đợi mãi" cho thấy sự hoang mang, lo lắng của chàng trai vì ngự an nguy của cô gái.

Đáp án đúng là C

Cụm từ "đợi mãi" cho thấy sự sốt ruột, đứng ngồi không yên của chàng trai khi đón cô gái đi tỉnh về.

Câu 18. Nhận xét về giọng điệu của bài thơ:

A. Giọng điệu buồn thương, thống thiết;

B. Giọng điệu hùng tráng, mạnh mẽ

C. Giọng điệu mỉa mai, chua chát.

D. Giọng điệu tâm tình, tha thiết;

Đáp án đúng là D

Giọng điệu của bài thơ rất tâm tình, tha thiết;

Câu 19. Câu thơ" Thày u mình với chúng mình chân quê "được ngắt nhịp như thế nào?

A. 4/3

B. 3/3/2

C. 6/2

D. 2/6

Đáp án đúng là B

Câu thơ" Thày u mình với chúng mình chân quê "được ngắt nhịp 3/3/2

Câu 20. Các từ ngữ:" Sợ mất lòng em "," van em "," cho vừa lòng anh ".. cho thấy thái độ của chàng trai đối với cô gái là như thế nào?

A. Gay gắt phê phán sự thay đổi của cô gái

B. Phê phán sự thây đổi của cô gái một cách kín đáo;

C. Mềm mỏng, tha thiết cầu mong, van nài cô gái giữ lấy chân quê;

D. Cả A, B, C

Đáp án đúng là C

Các từ ngữ:" Sợ mất lòng em "," van em "," cho vừa lòng anh ".. cho thấy thái độ của chàng trai đối với cô gái rất mềm mỏng, tha thiết cầu mong, van nài cô gái giữ lấy chân quê;

Câu 21. Bố cục bài thơ Chân quê

+ 8 dòng đầu: Chàng trai chờ đợi cô gái đi tỉnh về với sự thay đổi về ngoại hình và tâm trạng hụt hẫng của "anh"

+ Đoạn còn lại: Chàng trai mong cô gái hãy giữ lấy nét chân quê.

- Khái quát nội dung chính của bài thơ: Bài thơ thể hiện sự hụ hẫng, xót xa của chàng trai trước sự thay đổi của người con gái mình yêu và mong muốn cô gái giữ nét đẹp mộc mạc, giản dị, đơn sơ của quê hương. Qua bài thơ, tác giả cũng gửi gắm tình yêu quê hương, đất nước và truyền thống văn hóa của dân tộc mình.

Câu 22. Chủ thể trữ tình trong bài thơ là ai?

Chủ thể trữ tình trong bài thơ: chàng trai

Qua bài thơ, nhân vật trữ tình thể hiện tâm trạng bồn chồn, mong đợi người yêu; bất ngờ đến ngỡ ngàng trước sự thay đổi trong cách ăn mặc của cô gái; trách móc, xót xa, đau khổ tiếc nuối trước sự thay đổi ấy và thiết tha, mong muốn nhắc nhở khuyên nhủ người yêu hãy giữ lấy cái truyền thống tốt đẹp, cái gốc mộc mạc, đằm thắm của quê hương (trong cách ăn mặc) mà cha ông ta đã tạo nên

Câu 23. Chỉ ra biện pháp nghệ thuật được sử dụng ở khổ thứ hai và ý nghĩa các biện pháp nghệ thuật đó?

Các biện pháp tu từ:

- Khổ 2 của bài thơ sử dụng các biện pháp tu từ:

+ Liệt kê: “cái yếm lụa sồi”, “ cái dây lưng đũi”, “ cái áo tứ thân”, “ cái khăn mỏ quạ”, “cái quần nái đen” nhằm nhấn mạnh những trang phục của thôn quê, trong sự đối lập trước sự thay đổi của người yêu ở khổ 1; thể hiện sự nuối tiếc, muốn níu kéo những nét đẹp truyền thống, sự thân thuộc, giản dị của người yêu dù không thể thay đổi được.

+ Câu hỏi tu từ cùng điệp ngữ. Khổ thơ có 4 câu là 4 câu hỏi tu từ qua cấu trúc câu hỏi “ Nào đâu” lặp lại 2 lần khiến lời thơ  bộc lộ rõ sự trách móc, nuối tiếc, xót xa, đau khổ của chàng trai trước sự thay đổi của người yêu.

Câu 24. Chỉ ra sự đổi mới trong cách sử dụng thanh điệu so với thể lục bát truyền thống ở các câu thơ sau đây và nêu ý nghĩa của sự đổi mới đó? “ Như hôm em đi lễ chùa/ Cứ ăn mặc thế cho vừa lòng anh”; “ Hôm qua em đi tỉnh về/ Hương đồng gió nội bay đi ít nhiều”

- Thông thường, trong thơ lục bát truyền thống, mô hình khái quát của thanh điệu là:

                1 2  3 4 5 6 7 8

Câu lục 1: + B + T + B

Câu lục 2: + T T + + B

Câu bát 1: + B + T + B + B

Câu bát 2: + T + B + T + B

Nghĩa là:

- Các từ  2, 4, 6, 8 phải luôn đúng luật bằng trắc

- Các từ 2, 4 câu lục phải niêm với các từ 2, 4 câu bát.

- Phân tích cụ thể sự đổi mới: có sự thay đổi trong luật bằng trắc

Như hôm em đi lễ chùa

          B    B            B

Cứ ăn mặc thế cho vừa lòng anh

       B          T          B            B

Hôm qua em đi tỉnh về

          B    B              B

Hương đồng gió nội bay đi ít nhiều

             B             T          B       B

- Ý nghĩa sự đổi mới: Việc sử dụng nhiều thanh bằng góp phần tạo nên giọng điệu trầm lắng, diễn tả tâm trạng xót xa nuối tiếc của chàng trai trước sự thay đổi bất ngờ đầy thành thi của cô gái

>>> Xem thêm: Đọc hiểu Hai kiểu áo (3 đề)