Tóm tắt Thiên nhiên và con người trong Truyện đất rừng phương Nam (Sơ đồ tư duy, nội dung chính)

Tìm hiểu tác phẩm, tóm tắt Thiên nhiên và con người trong Truyện đất rừng phương Nam ngắn gọn nhất. Hướng dẫn cách vẽ sơ đồ tư duy bài Thiên nhiên và con người trong Truyện đất rừng phương Nam dễ hiểu bám sát nội dung SGK Ngữ văn 7 Cánh diều.

1. Thiên nhiên và con người trong Truyện đất rừng phương Nam

[...] Nhân vật trong Đất rừng phương Nam có nhiều tầng lớp, nhiều ngành nghề như một xã hội thu nhỏ hoạt động suốt hai triền sông (Tiền Giang và Hậu Giang) vào rừng U Minh, xuống tận mũi Cà Mau. Truyện Đất rừng phương Nam có kết cấu chương hồi kiểu truyền thống: không gian, thời gian rạch ròi, nhân vật thiện ác, trắng đen tách bạch và bộc lộ qua hành động, hình dáng, ngôn ngữ. Một văn cách dễ đọc, dễ hiểu, hợp với đại chúng trẻ em. 

Đoàn Giỏi đã từng viết một loạt sách về các con vật trên rừng, dưới biển, trong đó mỗi con (hồ, cá sấu, voi,...), cho ông đều kể đến trên dưới 50 trang sách. Không phải chỉ có kiến thức về loài, họ, thói quen sinh thái... mà phần nhiều là những mẫu chuyện có thật, sinh động xen lẫn những huyền thoại có xuất xứ hẳn hoi. Trong Đất rừng phương Nam, ông chỉ sử dụng một phân rất nhỏ vốn sông phong phú đó mả đã làm người đọc đi từ ngạc nhiên nảy đến ngạc nhiên khác: ba ba to bằng cái nia, kì đà lớn hơn chiếc xuống tam bản, cá sấu phải 12 trai tráng lực lưỡng mới khiêng nỏi. Người đọc không chỉ ngạc nhiên mà còn thâm đẫm cảm xúc, bởi Đoản Giỏi là một nhà thơ, một "thi sĩ của đất rừng phương Nam” (ý của Tràn Đình Nam). Đó là cảm giác ngây ngất trước vẻ đẹp rừng U Minh dưới ánh Mặt Trời vàng óng: Những thân cây tràm vỏ trắng vươn thẳng lên trời, chẳng khác gì những cây nến khổng lồ, đầu lá rĩ phất phơ như những đâu lá liễu bạt ngàn. Từ trong biển lá xanh rờn đã bắt đầu ngã sang màu tía, ngắt dậy một mùi hương lá tràm bị hun nóng ... tiếng chim không ngớt vang ra, vọng mãi lên trời cao xanh thăm không cùng... Và nỗi
rợn ngợp trước dòng sông Năm Căn: nước âm âm đổ ra biển ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng ... con sông rộng hơn Những dòng chữ in ngàn thước, trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.

Cùng với thiên nhiên được Đoàn Giỏi vẽ với những lộng lẫy, cuồn cuộn, tràn trẻ sức sống con người Nam Bộ với những nét sắc sảo lạ lùng. Ông không nhiều lời, đôi khi chỉ vài ba nét: những lời nói ngọt nhạt, cái túi tiền thâm đen, căng phông, bóng mỡ của dì Tư Béo; cái áo vắt vai và những câu đối thoại ngật ngưỡng, hài hước, dở tỉnh, dở say của lão Ba Ngủ. Tôi muốn nói kĩ hơn hai nhân vật được ông khắc họa kĩ lưỡng nhất: ông Hai bán rắn và chú Võ Tòng. Hai người đều không có đất, quanh năm ở đợ làm thuê cho địa chủ. Bị chúng cướp công, cướp người yêu, cướp vợ. Họ đánh trả và bị tù. Chỗ khác nhau là ông Hai bản rắn - tía nuôi An - trốn tù, đón vợ rồi bỏ vào rừng U Minh. Một con thuyền nhỏ, hai vợ chồng, thằng con trai và con chó Luốc đi lang thang kiếm sống bằng đủ thử nghề: câu rắn, lấy mật, săn cá sầu,…Gương mặt ông khoáng đạt, rất dễ mến. Làn da mặt như người trẻ, chỉ ở đôi khoé mắt và trên vâng trán cao là có xếp mấy đường nhăn... Đôi mắt to, sáng quắc, núp dưới cặp chân mày rậm đen... Mấy nét thôi, nhưng hiện ra cái vẻ phóng khoáng, tự tin của một đời sống tự do và từng trải. Còn chủ Võ Tòng gây án, chú tự đến nhà việc nộp mình. Mãn hạn tù trở vẻ, con chết, vợ trở thành vợ nhỏ chủ đất. Mọi người chờ đợi một cuộc trả thủ đầm máu, nhưng không, Võ Tòng ngửa mặt cười lớn rồi vào rừng làm nghề săn bầy thú. Đây là những chuyện người đời truyền tụng, thật ra, chủ tên là gì, quê ở đâu cũng không rõ. Võ Tòng là tên mọi người gọi chú từ một sự tích trong truyện Tàu. Tuy nhiên “danh bất hư truyền”, bởi nó còn đâu đó trên gương mặt: Hai hố mắt ông ta sâu hoắm, và từ trong đáy hố sâu thâm đó, một cặp tròng mắt trắng đã, long qua, long lại, sắc như dao. Mái tóc hung hưng nhự bờm ngựa phú đài xuống Sáy... Chỗ gò má bên trên năm cái sẹo dài sã xuống từ thái dương vắt đến cổ, như đầu móng cọp cào .

Chuyện bác Hai và chú kết bạn rồi cùng nhau đánh giặc phẳng phất màu huyền thoại. Võ Tòng tẩm hàng chục tên thuốc độc và chia bác Hai một nửa. Đã nhiều kẻ thủ bị giết vì tên của Võ Tòng. Lần đó, Võ Tòng ngồi trên một cảnh gừa gie ra sông đón ca nô địch, với hai lần bật cung liên tiếp, chú đã bắn gục hai tên địch. Tiếp đến, một ca nô nữa xuất hiện, khi chú sửa soạn nhô lên ngắm bắn thì bất ngờ lọt vào ông nhòm của con Việt Chú ý các lí lẽ của tác gian (vợ Tư Mắm). Võ Tòng hi sinh, bác Hai đổi hẳn tính tính nết, suốt ngày lầm lì không nói một tiếng. Bác Hai bắt rắn là chuyện thực, Võ Tòng là chuyện vừa thực vừa ảo. Chỗ này, tôi nghĩ Đoàn Giỏi lại làm một ngón trộn nữa: trộn cổ điển phương Tây và cổ điển phương Đông - loại tiểu thuyết Tàu vốn rất được phổ cập ở Nam Bộ. Hình thức mà cũng là nội dung. Bởi phương Nam mới khai phá, đất hoang, rừng rậm, chim trời cá nước mênh mông, làm sao người nông dân lại chịu cảnh như anh Pha, chị Dâu ... Họ có nhiều tự do hơn, trước kẻ thù (hai chân và bốn chân), họ chống trả quyết liệt. Với bạn bè giai cấp, họ gắn bó thuỷ chung. Họ hảo hiệp, phóng khoáng kiểu Lương Sơn Bạc. Có thể nói, đất rừng phương Nam đã nói được cái tinh tuý của hồn đất, hồn người một vùng châu thổ Cửu Long Giang. 

>>>Xem thêm: Soạn bài Thiên nhiên và con người Trong truyện Đất rừng phương Nam Ngữ văn 7 Cánh diều

2. Tóm tắt Thiên nhiên và con người trong Truyện đất rừng phương Nam

Mẫu 1:

Văn bản miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên trù phú, sôi động ở mảnh đất phương Nam con vật, cây cối, thiên nhiên lồng lộng, cuồn cuộn tràn trề sức sống. Đồng thời tác giả còn miêu tả những con người nơi đây chất phác, thật thà, vui vẻ trong tác phẩm Đất rừng phương Nam.

Mẫu 2:

Văn bản “Thiên nhiên và con người trong truyện Đất rừng phương Nam” trình bày những nhận xét của tác giả về con người và thiên nhiên nơi đây mà cụ thể là trong tiểu thuyết Đất rừng phương Nam.

3. Giá trị nội dung Thiên nhiên và con người trong Truyện đất rừng phương Nam

Văn bản Thiên nhiên và con người trong truyện “Đất rừng phương Nam" đã giúp em hiểu văn học góp phần mở rộng kiến thức về con người và thế giới xung quanh. Thông qua việc phân tích và làm rõ nghệ thuật kể chuyện, xây dựng nhân vật của Đoàn Giỏi, tác giả Bùi Hồng đã cho người đọc thấy được vốn sống phong phú và hiểu biết sâu sắc của Đoàn Giỏi về thiên nhiên, các loài vật và con người ở vùng Cửu Long sông nước. Đọc tác phẩm của Đoàn Giỏi, người đọc đồng thời được mở mang hiểu biết về thiên nhiên con người nơi đây

4. Sơ đồ tư duy Thiên nhiên và con người trong Truyện đất rừng phương Nam

>>>Xem thêm: Tác giả - tác phẩm: Thiên nhiên và con người trong truyện Đất rừng phương Nam Ngữ văn 7 Cánh diều