logo

Soạn Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 2: Thông tin trong môi trường số

Hướng dẫn Soạn Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 2: Thông tin trong môi trường số ngắn gọn, hay nhất theo chương trình Sách mới.

Bài 2: Thông tin trong môi trường số

Khởi động trang 10 Tin học 8: Hãy trao đổi với bạn và cho biết tại sao ngày nay, nhiều người thường tìm kiếm thông tin trên Internet thay vì trên sách, báo truyền thống.

Trả lời:

Ngày nay, nhiều người thường tìm kiếm thông tin trên Internet thay vì trên sách, báo truyền thống vì:

Thông tin số đa dạng, phong phú.

Công cụ tìm kiếm dễ dàng, nhanh chóng.

Khám phá 1 trang 11 Tin học 8: Hãy trao đổi với bạn và giải thích lí do thông tin trên Internet có những đặc điểm sau đây:

a) Nguồn thông tin khổng lồ, đa dạng, phong phú.

b) Thường xuyên được cập nhật.

c) Trao đổi dễ dàng, lan truyền nhanh chóng, khó thu hồi triệt để.

d) Có thể tìm kiếm dễ dàng, nhanh chóng.

e) Có nguồn thông tin đáng tin cậy nhưng cũng có nguồn thông tin không thực sự đáng tin cậy.

Trả lời:

a) Nguồn thông tin khổng lồ, đa dạng, phong phú.

Thông tin số có nhiều loại như: văn bản, âm thanh, hình ảnh, video, …

b) Thường xuyên được cập nhật.

Thông tin trên Internet được cập nhật hằng giờ, hằng ngày.

c) Trao đổi dễ dàng, lan truyền nhanh chóng, khó thu hồi triệt để.

- Thông tin số được thu thập, chia sẻ ngày càng nhanh và nhiều.

- Thông tin trên Internet có thể dễ dàng sao chép, lưu trữ trữ ở nhiều nơi. Việc sao lưu có thể thực hiện tự động. Vì vậy, thông tin đã đưa lên mạng rất khó thu hồi triệt để.

d) Có thể tìm kiếm dễ dàng, nhanh chóng.

Thông tin trên Internet có thể được tìm thấy dễ dàng và nhanh chóng bằng máy tìm kiếm.

e) Có nguồn thông tin đáng tin cậy nhưng cũng có nguồn thông tin không thực sự đáng tin cậy.

Đối tượng đưa thông tin lên Internet rất đa dạng và mục đích chia sẻ thông tin cũng rất khác nhau. Thông tin chân thực ban đầu có thể bị làm sai lệch rồi tiếp tục phát tán vì động cơ, lợi ích riêng. Vì vậy, thông tin trên Internet có độ tin cậy rất khác nhau.

Khám phá 2 trang 11 Tin học 8: Đặc điểm nào sau đây không thuộc về thông tin số?

a) Nhiều người có thể truy cập đồng thời.

b) Chỉ cho phép một người sử dụng tại một thời điểm.

c) Có công cụ hỗ trợ tìm kiếm, xử lí, chuyển đổi hiệu quả.

d) Có thể truy cập từ xa.

Trả lời:

Đặc điểm không thuộc về thông tin số:

b) Chỉ cho phép một người sử dụng tại một thời điểm.

Khám phá 1 trang 12 Tin học 8: Thông tin trong những trường hợp nào sau đây là đáng tin cậy?

a) Thông tin trên website có tên miền là .gov.

b) Bài viết của một cá nhân đăng tải trên mạng xã hội với mục đích bôi nhọ người khác.

c) Bài viết hướng dẫn phòng tránh dịch bệnh trên trang web của cơ quan y tế.

d) Bài viết trên tài khoản mạng xã hội của một nhà báo có uy tín và có trích dẫn nguồn thông tin từ trang web của Chính phủ.

Trả lời:

Các trường hợp mà thông tin đáng tin cậy: a), c), d).

Khám phá 2 trang 12 Tin học 8: Có ý kiến cho rằng việc biết lựa chọn nguồn thông tin đáng tin cậy là rất quan trọng. Em có đồng ý với ý kiến này không? Tại sao? Nêu ví dụ minh họa.

Trả lời:

Lựa chọn nguồn thông tin đáng tin cậy là rất quan trọng vì thông tin có vai trò quan trọng trong việc ra quyết định của con người. Con người ra quyết định trên cơ sở thông tin thu nhận được. Thông tin chân thực giúp con người có suy nghĩ, hành động đúng, ngược lại, thông tin sai lệch sẽ dẫn đến suy nghĩ, hành động không phù hợp.

Việc xác định được độ tin cậy giúp em lựa chọn được thông tin đúng, tránh sử dụng những thông tin sai lệch, từ đó có thể ra được quyết định phù hợp. Vì vậy, biết khai thác nguồn thông tin cậy là yếu tố rất quan trọng, đặc biệt là trong thời đại thông tin số hiện nay.

Luyện tập

Luyện tập 1 trang 13 Tin học 8: Em hãy nêu các đặc điểm của thông tin số.

Trả lời:

Các đặc điểm của thông tin số bao gồm:

- Dạng số hóa: thông tin số được biểu diễn dưới dạng số, có thể được xử lý bằng các thiết bị điện tử.

- Dễ dàng lưu trữ và truyền tải: thông tin số có thể được lưu trữ và truyền tải dễ dàng bằng các thiết bị điện tử, mạng máy tính.

- Dễ dàng xử lý: thông tin số có thể được xử lý bằng các thiết bị điện tử, phần mềm và công nghệ thông tin.

- Khả năng sao chép và tái sử dụng: thông tin số có thể được sao chép và tái sử dụng nhiều lần mà không làm ảnh hưởng đến chất lượng của thông tin.

- Khả năng tùy biến cao: thông tin số có thể được tùy biến để phù hợp với nhu cầu và mục đích sử dụng khác nhau.

Soạn Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 2: Thông tin trong môi trường số (trang 10, 11,...13)

Luyện tập 2 trang 13 Tin học 8: Em hãy nêu tầm quan trọng của việc biết khai thác nguồn thông tin đáng tin cậy; nêu ví dụ minh hoạ

Trả lời:

Xác định, khai thác nguồn thông tin đáng tin cậy giúp ta có được thông tin đúng, từ đó có quyết định phù hợp.

Ví dụ: Trong thời buổi dịch bệnh, các phương pháp được đồn thổi rằng có thể ngăn ngừa hoặc chữa Covid-19 như tắm nắng hay bơi ngoài biển 10 phút một ngày; uống nước 15 phút một lần, luôn giữ cho họng ướt, nuốt vi rút xuống dạ dày thì axit dạ dày sẽ diệt vi rút; ăn hành, tỏi sống; uống vitamin C liều cao; rửa mũi bằng nước muối; bôi dầu vừng; tiêm vacxin phòng viêm phổi … đều đã bị Tổ chức Y tế thế giới (WHO) hoặc cơ quan y tế của chính phủ các nước bác bỏ.

Tin giả nhưng hiểm hoạ chết người là có thật. Tại Iran, có gần 300 người chết (trong đó có cả trẻ em) và hơn 1.000 ca ngộ độc rượu có methanol do tin đồn thất thiệt rằng uống chất cồn có thể diệt được vi rút SARS-CoV-2.

Thực hành 

Thực hành 1 trang 13 Tin học 8: Trên Internet có nhiều thông tin về cách phòng chống dịch bệnh, trong đó có những thông tin đáng tin cậy và có những thông tin không đáng tin cậy. Em hãy cùng với bạn thực hiện các yêu cầu sau:

a) Lựa chọn một dịch bệnh có nhiều thông tin về cách phòng chống được chia sẻ trên Internet.

b) Tìm kiếm thông tin và tạo một tệp văn bản tổng hợp về một số cách phòng chống dịch bệnh được chọn. Đối với mỗi cách phòng chống dịch bệnh, cần có các nội dung chính sau:

- Tóm tắt nội dung cách phòng chống dịch bệnh.

- Thông tin về đơn vị, tác giả, địa chỉ trang web, mục đích, các trích dẫn, ngày đăng tải của bài viết.

- Nhận xét của nhóm em về độ tin cậy kèm theo căn cứ được sử dụng để đánh giá độ tin cậy.

c) Chia sẻ, lấy ý kiến góp ý của các nhóm bạn về sản phẩm của nhóm em.

Trả lời:

Các em tham khảo gợi ý sau:

a) Chọn dịch bệnh Covid-19.

b) Phòng chống dịch COVID-19 bằng... "Đồng dao 5K".

Em hãy cùng với bạn thực hiện các yêu cầu sau

- Thông tin được đăng trên trang Trung tâm tin tức VTV24, vào ngày 6/2/2021.

Em hãy cùng với bạn thực hiện các yêu cầu sau

c) Học sinh tự chia sẻ, lấy ý kiến góp ý của các nhóm bạn về sản phẩm của nhóm em.

Thực hành 2 trang 13 Tin học 8: Thông tin giả, sai sự thật trên Internet gây ra những tác hại, ảnh hưởng xấu đến cá nhân, tổ chức, cộng đồng. Em hãy thực hiện các yêu cầu sau:

a) Tìm kiếm trên Internet và tạo một bài trình chiếu về một số tình huống thông tin giả, sai sự thật gây ra hậu quả cho cá nhân, tổ chức, cộng đồng. Đối với mỗi tình huống cần có các nội dung chính sau:

- Tóm tắt nội dung thông tin.

- Thông tin về đơn vị, tác giả, địa chỉ trang web, mục đích, các trích dẫn, ngày đăng tải của bài viết.

- Hậu quả gây ra cho cá nhân, tổ chức, cộng đồng.

b) Trình bày, trao đổi với bạn và cho biết:

- Có thể nhận thấy thông tin giả, sai sự thật trong mỗi tình huống này thông qua những yếu tố, chi tiết nào.

- Nếu người dùng biết cách đánh giá, khai thác nguồn thông tin đáng tin cậy thì có thể hạn chế được hậu quả trong các tình huống này như thế nào?

Trả lời:

a)Tình huống 1: Từ sáng ngày 12/8/2021, trên mạng xã hội lan truyền thông tin có nội dung: “Bí thư Thành phố chỉ đạo: Sẽ không cho người dân di chuyển trong 7 ngày”.

⇒ Hậu quả: Khiến cho rất nhiều người dân lo lắng, hoang mang trước thông tin này.

Tình huống 2: Từ ngày 19/10/2023, trên các fanpage có hàng chục nghìn người theo dõi có chia sẻ tin “Cơ quan khí tượng Nhật Bản dự báo bão số 8 có khả năng mạnh lên cấp 17 (cấp siêu bão) và đổ bộ vào các tỉnh miền Trung”.

⇒ Hậu quả: Khiến người dân rất hoang mang, lo lắng.

Các em dựa vào 2 tình huống trên và có thể tìm kiếm thêm các tin giả, tin sai sự thật khác để tạo một bài trình chiếu về một số tình huống thông tin giả.

b) Để nhận biết thông tin giả, chúng ta dựa vào các yếu tố sau:

- Nguồn trang đăng tin.

- Tác giả viết bài.

- Kiểm tra xem hình ảnh có bị chỉnh sửa, cắt ghép không hoặc là hình ảnh cũ, …

- Hỏi ý kiến của chuyên gia và các cơ quan chức năng đáng tin cậy.

⇒ Khi mà người dùng biết cách đánh giá, khai thác nguồn thông tin đáng tin cậy hay không sẽ giúp họ đưa ra những quyết định đúng.

Thực hành 3 trang 13 Tin học 8: Sau khi đã hoàn thành các nhiệm vụ nêu trên, em hãy cho biết:

- Công cụ nào đã được em sử dụng để tìm kiếm thông tin trên Internet?

- Phần mềm nào đã được em sử dụng để hỗ trợ việc tổng hợp, trình bày thông tin?

Trả lời:

- Công cụ được em sử dụng để tìm kiếm thông tin trên Internet là phần mềm trình duyệt web.

- Phần nào được em sử dụng để hỗ trợ việc tổng hợp, trình bày thông tin là Word, PowerPoint.

Vận dụng

Vận dụng 1 trang 13 Tin học 8: Theo em, tại sao ngày nay nhiều người có thói quen đọc báo trên Internet để cập nhật tin tức?

Trả lời:

Ngày nay, nhiều người có thói quen đọc báo trên Internet để cập nhật tin tức vì những lý do sau:

- Tiện lợi: Đọc báo trên Internet giúp người đọc tiết kiệm thời gian và chi phí di chuyển đến nhà sách hoặc các điểm bán báo truyền thống.

- Đa dạng: Internet cung cấp một lượng thông tin rất lớn từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm các trang báo trực tuyến, các blog, các diễn đàn và mạng xã hội. Điều này cho phép người đọc có nhiều lựa chọn về nội dung và quan điểm khác nhau.

- Cập nhật liên tục: Báo trực tuyến cập nhật tin tức liên tục, nhanh chóng và chính xác, giúp người đọc cập nhật được thông tin mới nhất, chính xác và đầy đủ.

- Tiện ích: Nhiều trang báo trực tuyến cung cấp các tiện ích như tìm kiếm tin tức, theo dõi chủ đề, thảo luận trực tuyến, tạo bộ sưu tập tin tức, và hỗ trợ cho việc chia sẻ thông tin.

- Giá cả: Một số trang báo trực tuyến miễn phí hoặc yêu cầu một khoản phí rất nhỏ. Điều này giúp người đọc có thể tiết kiệm chi phí so với việc mua báo giấy.

Vận dụng 2 trang 13 Tin học 8: Theo em, nên hay không nên tự chữa bệnh theo các hướng dẫn được chia sẻ trên Internet? Tại sao? Cho ví dụ minh hoạ.

Trả lời:

Không nên tự chữa bệnh theo các hướng dẫn được chia sẻ trên Internet vì những hướng dẫn này thường không được xác thực hoặc chưa được chứng minh lâm sàng, có thể gây hại cho sức khỏe của người sử dụng. Chỉ nên thực hiện các biện pháp cấp cứu đơn giản trong trường hợp khẩn cấp và nên tìm đến các cơ sở y tế uy tín để được khám và điều trị bệnh.

Ví dụ, trong thời gian gần đây, trên Internet đã xuất hiện nhiều thông tin về cách chữa COVID-19 bằng các loại thuốc dân gian hoặc các bài thuốc từ các loại thảo dược. Tuy nhiên, đây là những thông tin chưa được kiểm chứng và xác thực bởi các cơ quan y tế có uy tín, việc sử dụng những thuốc này không chỉ không có tác dụng mà còn có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe.

>>> Xem toàn bộ: Soạn Tin học 8 Chân trời sáng tạo

-------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn soạn Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 2: Thông tin trong môi trường số trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúc các bạn học tốt!

icon-date
Xuất bản : 20/03/2023 - Cập nhật : 29/03/2024
/* */ /* */
/*
*/