Tác giả - Tác phẩm: Kéo co (Tóm tắt, nội dung, nghệ thuật, HCST, sơ đồ tư duy)

Khái quát Tác giả - Tác phẩm: Kéo co bao gồm Giới thiệu tác giả Trần Thị Ly và hoàn cảnh sáng tác, thể loại, bố cục, tóm tắt, giá trị nội dung, đặc sắc nghệ thuật tác phẩm Kéo co - SGK Chân trời sáng tạo Văn 7

Kéo co

I. Giới thiệu tác giả 

Trần Thị Ly

II. Khái quát tác phẩm Kéo co

1. Hoàn cảnh sáng tác

Trích trong Trò chơi dân gian Nam Bộ, Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, NXB Hội Nhà văn, 2017

2. Thể loại

Văn bản thông tin là văn bản được viết để truyền đạt thông tin, kiến thức. Loại văn bản này rất phổ biến, hữu dụng trong đời sống. Nó bao gồm nhiều thể loại: thông báo, chỉ dẫn, mô tả công việc, hướng dẫn sử dụng sản phẩm, lịch biểu, cơ sở dữ liệu, hợp đồng quảng cáo, các văn bản hành chính, từ điển, bản tin… Loại văn bản này thường trình bày một cách khách quan, trung thực, không có yếu tố hư cấu, tưởng tượng. Qua văn bản thông tin, người đọc, người nghe hiểu chính xác những gì được mô tả, giới thiệu.

3. Bố cục 

- Phần 1 (từ đầu đến “thêm người chơi”): Quy định người chơi của kéo co

- Phần 2 (tiếp đến “nằm giữa hai mức”): Chuẩn bị trò kéo co

- Phần 3 (tiếp đến “Cố lên”): Cách chơi kéo co

- Phần 4 (còn lại): Quy định trò chơi kéo co

4. Tóm tắt

Ở trò chơi Kéo co, mỗi đội sẽ có 5 – 10 người trở lên. Khi chơi, các đội thường chọn người cao, to, khỏe, dẻo dai, .. Khi trò chơi này mang tính thi đấu thì sẽ có ban tổ chức: có chơi cân sức và không cân sức. Trước khi chơi, cần chuẩn bị một sợi dây dài, to; giữa hai đội vẽ hai đường mức dài cách nhau 1 m rồi đặt sợi dây nằm trên hai mức, cắt hai đường mức theo dạng dấu cộng và cho tâm điểm nằm giữa hai mức. Cách chơi: Mỗi đội tự đặt tên và cử người lên bốc thăm thi đấu. Khi các đội bước vào vị trí kéo, người đứng sau sẽ móc chân mình vào chân người đứng trước, hai chân dang rộng để giữ thăng bằng và làm trụ cho vững chắc; mỗi người trong đội đứng so le, chia đều người đứng đối diện để kéo. Khi trọng tài hô “bắt đầu” thì hai đội ra sức kéo…

5. Giá trị nội dung

Văn bản đem đến những thông tin bổ ích về các quy tắc, luật lệ, cách thức của trò chơi Kéo co.

6. Đặc sắc nghệ thuật 

- Ngôn ngữ giản dị, khoa học

- Cách sắp xếp, triển khai luận điểm chặt chẽ, mạch lạc, rõ ràng

7. Tác phẩm Kéo co

a. Người chơi

Tùy thuộc vào số lượng người tham gia để chia đội, mỗi đợt thi đâu có hai đội. Số lượng người chơi trong mỗi đội thường khoảng từ 5 - 10 người trở lên. Các đội chơi thưởng chọn người rải kỹ lưỡng (cao, to, khỏe mạnh, đeo đai,...) vì nó ảnh hưởng lớn đến kết quả của cuộc chơi.

Trò này có khi chỉ có hai đội chơi với nhau, có khí mang tính thí đầu, nhiều đội tham gia,... Những đội chơi mang tính thi đầu thường chọn những người cao to, có kĩ thuật hay kinh nghiệm thú đâu.

Khi trò chơi mang tính tìu đâu thủ sẽ cô ban tổ chức. Ban tổ chức sẽ cử một người làm trong tải, một người đảnh trông để tăng thêm không khi cuộc chơi, ngoài ra còn có các cổ động viên.

Trước khi thu đầu, các đội tham gia thường sẽ được hướng dẫn vẽ cách thức thi đầu và những kĩ thuật để giành phần thắng. Mỗi đội thường đại điện cho một khu vực cụ thể, họ có thẻ mặc đồng phục để thêm phần phần chân và có trách nhiệm hơn khi tú đầu.

- Chơi cân sức: Hai đội có số người bằng nhau hoặc toàn là nam (kéo có nam) hoặc toàn là nữ (kéo cơ nữ), có khi xen kẽ giữa nam và nữ. Cơn mút chơi với con 1t, người lớn chơi với người lớn. Trong trường hợp nếu có hai đội chơi, một đội có nhiều người cao, to, khoẻ hơn; thi đội ấy phải đổi người qua lại đề tạo sự công bằng giữa hai đội.

- Chơi không cân sức (còn được gọi là kèo chấp): Hai đội chữ chấp nhận, số lượng người trong hai đội không bằng nhau; một người mạnh, hai người yêu hay người lớn kéo với con rút, hoặc đội có những người cao, to, khoẻ chấp đội bên kia thêm người chơi.

b. Chuẩn bị

Một sợi dây đài (tuỷ sö người tham dự). to, đểu và chắc để không bị đứt trong khi kéo như: dây luộc!, dây thừng, hay khúc trẻ (được xử ly tốt, không làm hại tay người kẻo)... Giữa dây buộc một miếng vải đỏ hay một vật bải kỉ làm dầu (gợi là tâm điểm) đề xác định đội thăng.

Giữa hai đôi vẽ hai đường mức đài cách nhau khoảng 1m, có phủ lớp vôi bột lên (để xác định đâu chân xem đội nào bị tÌma). Đặt sợi dây đãi năm trên hai mức, cắt hai đường mức theo dang dâu công và cho tâm điểm nằm gia hai mức.

c. Cách chơi

Mỗi đội tự đặt tên cho mình và cử một người bốc thăm thú đầu. Hai đội cùng bước vào vị trí thú đầu và cảm dây lên Thông thường, trong mỗi đội, người chơi không đứng cùng một phía với nhau. mà chia ra hai phía đối mặt nhau (để tạo thêm lực vững chắc khi kéo). Quy tắc thưởng áp dụng cho mỗi đội chơi: Khi các đội bước vào vị trí kéo, người đứng sau sẽ móc chân muối vào chân người đứng trước, hai chân dang rộng để giữ thăng bằng và làm trụ cho vững chắc, mỗi người trong đội đứng so le, chia đều người đứng đối diện nhau để lực kéo vững thẻ hơn và không bị dồn về một phía (dễ bị thua). Hai đội trong tư thế sẵn sàng và chờ hiệu lệnh từ trong tải. Khi trọng tải nói: “Bắt đầu”, hai đội ra sức kéo để di chuyển tâm điểm về phía đội mình Những người bền ngoài sẽ vỗ tay cổ vũ cho cả hai đội '“Cỗ lên".

d. Quy định trò chơi

- Hai đội chơi: Tâm điểm vẻ phía đội nào, đội đó chiến thắng.

- Nhiều đội chơi: Các đội còn lại thú đầu tương tự. Các đội thắng sẽ đầu tiếp với nhau để giành giải nhất, nhì, ba.

Ngày nay, trong quá trình hai đội thi đấu còn có thêm tiếng côi bảo hiệu bắt đầu kéo, tiếng trống làm không khí sôi động, phần khởi, tạo tình thân thị đầu cho các đội.

Ngoài ra còn có dạng kéo co bằng tàu dừa hay bằng một cái cây dài chắc chắn... Người chơi không những chơi kéo eo trên cạn mà khi tắm sông (nêu cùng nhau tãn đồng người) họ có thể rủ nhau chơi kéo co dưới nước, người này ôm eo người kia, chia thành hai đội và kéo qua kéo lại.

(Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam, in trong Trò chơi Dân gian Nam Bộ, NXB Hội Nhà văn, 2017)

8. Sơ đồ tư duy

III. Câu hỏi vận dụng kiến thức văn bản Kéo co

Câu hỏi 1: Chỉ ra những đặc điểm của văn bản giới thiệu một quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động. Những đặc điểm ấy có mối quan hệ như thế nào với mục đích của văn bản? Hãy lí giải.

Lời giải:

*Đặc điểm của văn bản giới thiệu một quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động là:

- Về cấu trúc, loại văn bản này thường có 3 phần:

Phần 1: Giới thiệu mục đích của quy trình thực hiện trò chơi hay hoạt động bằng một đoạn văn hoặc nhan đề bài viết (tên quy trình)

Phần 2: liệt kê những gì cần chuẩn bị trước khi thực hiện trò hơi hay hoạt động.

Phần 3: Trình bày các bước cần thực hiện. Đối với trò chơi, đó là quy tắc, luật lệ, hướng dẫn cách chơi; đối với các hoạt động khác đó là thứ tự các bước thực hiện hoạt động.

- Về đặc điểm hình thức:

+ Loại văn này thường sử dụng các con số (1, 2, 3,...), từ ngữ chỉ thời gian (đầu tiên, tiếp theo, sau cùng,...) hoặc số từ chỉ số lượng chính xác (hai, ba,..) để giới thiệu trình tự thực hiện.

+ Từ ngữ miêu tả chi tiết cách thức hành động và một số thuật ngữ liên quan.

+ Sử dụng câu chứa nhiều động từ, câu khiến để chỉ hành động hoặc yêu cầu thực hiện.

+ Dùng hình ảnh minh họa, sơ đồ chỉ dẫn, đề mục để tóm tắt thông tin chính.

+ Từ ngữ xưng hô ngôi thứ hai để chỉ người đọc.

*Những đặc điểm ấy có mối quan hệ với mục đích của văn bản:

Đó là mối quan hệ liên kết, gắn bó mật thiết, bổ sung cho nhau, phối hợp chặt chẽ với nhau. Vì nhờ các đặc điểm giúp em nhận ra mục đích của văn bản và ngược lại, từ mục đích người viết triển khai nội dung bài viết có đầy đủ các đặc điểm cần thiết.

Câu hỏi 2: Tìm phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản và cho biết tác dụng của phương tiện đối với mục đích của văn bản. 

Lời giải:

Phương tiện phi ngôn ngữ ở đây là hình ảnh minh họa trong văn bản nhằm làm rõ hơn cách chơi để người đọc hình dung. 

Câu hỏi 3: Các thông tin trong văn bản Kéo co được triển khai theo những cách nào?

Lời giải:

Các thông tin trong văn bản Kéo co được triển khai theo 2 cách:

+ Cách 1: Triển khai theo trật tự thời gian

Dựa vào bố cục của văn bản trình bày thông tin theo thứ tự thực hiện trò chơi: người chơi – chuẩn bị- cách chơi-quy định trò chơi.

Trong phần cách chơi, trình bày theo trình tự của từng hoạt động.

+ Cách 2: Theo mức độ quan trọng của thông tin (thông tin chính được ưu tiên trình bày trước)

>>> Xem trọn bộ: Tác giả - Tác phẩm Văn 7 Chân trời sáng tạo

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Khái quát về Tác giả - Tác phẩm: Kéo co trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài giới thiệu về tác giả tác phẩm các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!