Suy luận là gì?

Câu trả lời chính xác nhất: Suy luận hay suy lý là một hình thức cơ bản của tư duy đang nhận thức. Nó xuất phát từ những phán đoán đã biết để rút ra những phán đoán mới. Suy luận luận là một hành động hay quá trình các kết luận logic phát sinh từ các tiên đề được biết hay được giả định là chân lý. 

Để hiểu rõ hơn về suy luận là gì mời bạn đọc cùng Top lời giải đi tìm câu trả lời ở bài viết dưới đây nhé!

1. Suy luận là gì?

Suy luận là một hành động hay quá trình các kết luận logic phát sinh từ các tiên đề được biết hay được giả định là chân lý. Hay nói cách khác, Suy luận (còn gọi là suy diễn logic) là hình thức của tư duy, trong đó từ một số tri thức đã có rút ra tri thức mới.

Ví dụ:

+ Mọi kim loại đều là chất dẫn điện.

+ Đồng là kim loại.

⇒ Vậy đồng là chất dẫn diện.

Như vậy suy luận là quá trình tư duy đi từ tiền để đến kết luận. Đó là quá trình rút ra kết luận, ta có thể gọi là luận kết.

2. Cấu trúc của suy luận

Cấu trúc của suy luận bao gồm hai thành phần cơ bản:

- Thứ nhất là các phán đoán xuất phát, gọi là tiền đề: Tiền đề là những tri thức đã biết, hoặc được thừa nhận, làm cơ sở cho suy luận, còn kết luận là tri thức được rút ra. Tiền đề có thể được tạo thành từ nhiều tri thức, sự kiện khác nhau. Mỗi sự kiện hay tri thức trong phần tiền đề cũng được gọi là các tiền đề.

- Thứ hai là phán đoán mới được rút ra, gọi là kết luận. Kết luận có thể bao gồm nhiều tư tưởng, tri thức khác nhau. Mỗi tri thức hay tư tưởng trong phần kết luận cũng được gọi là các kết luận. Trong suy luận thường có các từ chỉ thị tiền đề, cho biết phần nào đó của nó là phần tiền đề; hoặc là từ chỉ thị kết luận, cho biết phần nhất định nào đó của suy luận là kết luận. Các từ chỉ thị tiền đề trong tiếng Việt rất đa dạng. Một số từ trong đó là : vì, bởi, do, …. Các từ chỉ thị kết luận cũng rất đa dạng, một số từ thường gặp là : do đó, vậy, bởi vậy, vì vậy, từ đó, suy ra, …

3. Phân loại suy luận

a. Căn cứ vào số lượng tiền đề

Căn cứ vào số lượng tiền đề của suy luận, người ta chia chúng ra thành suy luận trực tiếp – suy luận có một tiền đề, và suy luận gián tiếp – suy luận có từ hai tiền đề trở lên.

b. Căn cứ vào việc sử dụng thông tin chứa trong cấu trúc chủ từ-thuộc từ của các phán đoán thuộc tính đơn

Suy luận trong đó không tính đến thông tin chứa trong cấu trúc chủ từ – thuộc từ có mặt trong các tiền đề được gọi là suy luận với tiền đề phức, hay là suy luận trong logic mệnh đề. Suy luận trong đó có tính đến loại thông tin nêu trên gọi là suy luận trong logic vị từ. Một dạng của loại suy luận này mà chúng ta sẽ xét đến gọi là tam đoạn luận đơn.

c. Theo độ tin cậy của kết luận

Nếu suy luận đảm bảo từ các tiền đề đúng kết luận sẽ chắc chắn đúng thì loại suy luận đó là suy luận diễn dịch. Còn nếu các tiền đề đúng, nhưng suy luận không đảm bảo kết luận là chắc chắn đúng thì loại suy luận đó là suy luận quy nạp

4. So sánh suy luận hợp logic và suy luận đúng

- Chỉ có những suy luận thỏa mãn những yêu cầu nhất định mới được chấp nhận. đó còn  phụ thuộc vào các loại suy luận cụ thể. Ở đây Top lời giải chỉ nêu các khái niệm suy luận hợp logic (còn gọi là suy luận đúng về logic) và suy luận đúng

- Suy luận hợp logic (valid) là suy luận tuân thủ các quy tắc logic. Ngay cả khi suy luận có các tiền đề và kết luận sai thì nó vẫn hợp logic, nếu nó tuân thủ các quy tắc logic

Ví dụ:

- Mọi loài chim đều biết bay,

- Đà điểu là loài chim,

→ Vậy đà điểu biết bay.

Có tiền đề đầu tiên sai, kết luận cũng sai, nhưng vì tuân thủ tất cả các quy tắc logic nên nó là suy luận hợp logic.

Ngược lại, dù suy luận có tất cả các tiền đề và kết luận đều đúng, nhưng vi phạm các quy tắc logic thì suy luận đó không hợp logic. Chẳng hạn, suy luận:

- Trong thời đại toàn cầu hóa, các nước đang phát triển cần phải tham gia tích cực vào các diễn đàn đa phương để bảo vệ quyền lợi của mình,

Việt Nam đang tham gia tích cực vào các diễn đàn đa phương,

→ Như vậy Việt Nam là một nước đang phát triển.

Có các tiền đề và kết luận đều đúng, nhưng không thỏa mãn các quy tắc logic, nên là suy luận không hợp logic.

Suy luận đúng (sound) là suy luận hợp logic và có các tiền đề và kết luận đều đúng. Suy luận về đà điểu trên đây là suy luận không đúng, vì nó có một tiền đề và kết luận sai.

Chẳng hạn, phải có tri thức vật lý nguyên tử và hạt nhân mới có thể xác định tính đúng sai của suy luận: “Tất cả các trường vật lý đều có hạt truyền tương tác. Trường hấp dẫn cũng là một trường vật lý. Như vậy trường hấp dẫn cũng có hạt truyền tương tác“. Chính điều này làm cho khái niệm suy luận đúng có giới hạn ứng dụng hẹp hơn nhiều so với giới hạn ứng dụng của khái niệm suy luận hợp logic.

----------------------

Bài viết trên đây là tổng hợp kiến thức về suy luận là gì. Qua bài viết này, mong rằng các bạn sẽ bổ sung thêm cho mình thật nhiều kiến thức và học tập thật tốt nhé! Cảm ơn các bạn đã theo dõi và đọc bài viết!