Soạn bài: Cách làm bài nghị luân về tác phẩm truyện (Hoặc đoạn trích)

Soạn bài: Cách làm bài nghị luân về tác phẩm truyện (Chi tiết)

I. ĐỀ BÀI NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)

Đọc đề bài và trả lời câu hỏi:

a. Các đề bài trên đã nêu ra vấn đề nghị luận nào về tác phẩm truyện- Từ nhân vật Vũ Nương trong Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ bày tỏ những trăn trở, suy tư về số phận người phụ nữ trong xã hội cũ.

- Tình tiết của cốt truyện trong truyện ngắn Làng của Kim Lân.

- Qua đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều của Nguyễn Du bày tỏ suy nghĩ về thân phận Thuý Kiều.

- Đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh qua truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.

b. Các từ suy nghĩ, phân tích trong đề bài đòi hỏi phải làm khác nhau như thế nào

- Phân tích: Phân tích tác phẩm hoặc một phương diện nào đó của tác phẩm dựa trên những tiêu chí cụ để từ đó đánh giá, nhận xét về giá trị của tác phẩm đó.

- Suy nghĩ: Phân tích tác phẩm theo một khía cạnh, góc nhìn hoặc quan điểm nào đó.

Dạng đề bài yêu cầu “Suy nghĩ” sẽ mang màu sắc cá nhân của người viết hơn là đề bài “Phân tích”

II. CÁC BƯỚC LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)

Tham khảo các bước làm bài trong Sách giáo khoa

IV. LUYỆN TẬP

Suy nghĩ của em về truyện ngắn “Lão Hạc” của Nam Cao

Viết phần Mở bài và một đoạn Thân bài

* Hướng dẫn lập dàn ý (Học sinh có thể dựa vào dàn ý để lựa chọn luận điểm mà mình thích để viết mở bài hoặc 1 đoạn thân bài)

1. MB

- Khái quát nội dung tư tưởng của tác phẩm

2. TB

LĐ 1: Tác phẩm cho thấy cuộc đời bất hạnh, bị đẩy đến bước đường cùng của người nông dân trong xã hội cũ.

- Khái quát về cuộc đời lão Hạc

- Rút ra kết luận về số phận chung của những người nông dân trong giai đoạn ấy

LĐ 2: Bên cạnh đó tác phẩm còn cho thấy vẻ đẹp tâm hồn đầy tự trọng, thấm đẫm tình yêu thương của những con người cùng khổ ấy

- Lòng thương con

- Yêu thương và trân trọng con vật bên mình

- Đau khổ day dứt vì phải bán con Vàng

- Tự trọng đến hơi thở cuối cùng của cuộc sống

LĐ 3: Thông điệp nhân văn mà tác giả gửi gắm

- Xót thương cho số phận bất hạnh của người nông dân

- Bày tỏ niềm tin về nhân phẩm con người ngay kể khi họ lâm vào tình trạng không còn gì để mất.

- Lên án xã hội vô nhân tính

3. KB

- Tác phẩm đã khắc họa rất thành công hình ảnh người nông dân ( số phận + vẻ đẹp)

+ Qua đó thể hiện được tài năng và tấm lòng nhân đạo của tác giả.

* Bài viết mẫu tham khảo

1. Mở bài:

Đề tài “nông dân” là mảnh đất màu mỡ được nhiều cây bút đào sâu khái thác như Ngô Tất Tố với “Tắt đèn”, Kim Lân với “Làng”. Đặc một trong những cây bút đặc sắc nhất trong mảng đề tài này chính là Nam Cao với tác phẩm “Lão Hạc”. Qua tác phẩm, nhà văn để lại trong lòng người đọc bao dư âm về thân phận khốn khổ của người nông dân trong xã hội cũ và vẻ đẹp tâm hồn của chính họ.

1. Thân bài: Suy nghĩ về luận điểm 2

    Lão Hạc là người cha thương con vô điều kiện. Cuộc đời lão đầy đau khổ và bất hạnh, tuy vậy dường như mọi tình yêu lão đều dồn hết cho con. Vợ mất sớm, một mình lão vò võ nuôi con một mình. Đến tuổi anh con trai lấy vợ thì nhà lão nghèo quá, nhà gái lại thách cưới cao, nên anh con trai không lấy được vợ, quẫn chí bỏ đi đồn điền cao su. Nó trở thành niềm day dứt khôn nguôi của lão vì không thể lo được cho con. Cũng vì thương con mà dù phải ăn uống tằn tiện, sống trong kham khổ lão vẫn kiên quyết không động đến mảnh đất của con. Lão hi sinh thực tại của mình vì tương lai của con. Đến khi có con Vàng, tình thương và nỗi nhớ con đến da diết được lão dồn hết vào con chó. Lão ăn gì thì nó ăn nấy, lão trò chuyện, mắng yêu nó như nói với con mình. Nhưng rồi cuối cùng vì cuộc đời xô đẩy, lão phải bán "cậu Vàng" đi vì không thể lo mỗi ngày 3 hào gạo cho cả nó và lão. Bán con vàng đi nhưng trong tâm thâm lão chưa có một ngày nào được thanh thản và an yên. Trong cơn cùng cực ấy, lão lựa chọn cái chết như một sự giải thoát cho chính mình và một lời tạ lỗi với con Vàng. Dù có nghèo khổ bao nhiêu thì lão vẫn phải sống ngẩng cao đầu và đến cả lúc chết, lão cũng phải chết trong sự trong sạch. Lão Hạc chính là minh chứng cho lối sống “Đói cho sạch, rách cho thơm” của người nông dân.

Tham khảo toàn bộ: Soạn văn 9 ( chi tiết)