Soạn bài: Luyện tập viết đoạn văn thuyết minh (siêu ngắn)

Soạn bài: Luyện tập viết đoạn văn thuyết minh (siêu ngắn)

I. Đoạn văn thuyết minh

Câu 1 (trang 62 sgk Văn 10 Tập 2):

a. Đoạn văn là đơn vị cấu tạo nên một văn bản hoàn chỉnh. Đoạn văn được tính từ chỗ viết hoa lùi đầu dòng đến dấu châm xuống dòng. Một đoạn văn hoàn chỉnh phải đảm bảo đúng những yêu cầu cơ bản về nội dung và hình thức.

b. Những yêu cầu cần đạt được của một đoạn văn:

- Toàn bộ đoạn văn phải có nội dung cụ thể, rõ ràng, thống nhất. Các câu trong đoạn tập trung làm minh bạch, cụ thể ý của câu chủ đề.

- Mỗi đoạn văn phải đảm bảo tính liên kết, logic về mặt nội dung với những đoạn văn khác trong văn bản.

- Diễn đạt, câu từ phải chính xác, rõ nghĩa tránh sự mơ hồ gây hiểu nhầm.

Câu 2 (trang 62 sgk Văn 10 Tập 2)

	Đoạn văn tự sự	Đoạn văn thuyết minh
Giống	Về hình thức: Đoạn văn được tính từ chỗ viết hoa lùi đầu dòng đến dấu châm xuống dòng	Về hình thức: Đoạn văn được tính từ chỗ viết hoa lùi đầu dòng đến dấu châm xuống dòng
Khác	Nội dung nhằm mục đích kể lại diễn biến một sự vật, sự việc Thường sử dụng kết hợp các phương thức biểu đạt như miêu tả, biểu cảm…	Nội dung nhằm cung cấp tri thức về một sự vật, sự việc, đối tượng Thường thể hiện tính khoa học, sử dụng phương pháp phân tích, nêu số liệu, giải thích…

Câu 3 (trang 62 sgk Văn 10 Tập 2):

Đoạn văn thuyết minh có thể gồm 3 phần chính:

-Mở đoạn: Nêu vấn đề thuyết minh

-Thân đoạn: Giới thiệu chung và tập trung làm rõ vấn đề đã nêu

-Kết đoạn: Nêu kết luận

II. Viết đoạn văn thuyết minh

Câu 1 (trang 62 sgk Văn 10 Tập 2):

Phác qua dàn ý đại cương cho bài viết

1. Thuyết minh về tác phẩm văn học

-Mở bài: Nêu vấn đề thuyết minh: một tác phẩm văn học

-Thân bài:

+ Giới thiệu những thông tin cơ bản về tác phẩm văn học

 Tên tác phẩm- tác giả

 Thời gian và hoàn cảnh sáng tác

 Nội dung chính

+ Giới thiệu những đặc điểm nổi bật của tác phẩm này

 Nội dung phản ánh vấn đề gì

 Điểm đặc biệt của tác phẩm : nội dung, nghệ thuật

 Tác phẩm thể hiện được tư tưởng, tình cảm như thế nào?

+Nêu vai trò, ý nghĩa của tác phẩm đối với tác giả, với mỗi cá nhân nói riêng và nền văn học nói chung

 Tác phẩm có ý nghĩa gì với tác giả

 Tác phẩm có vai trò thế nào trong việc tác động đến nhận thức của bạn đọc

 Vai trò của tác phẩm với nền văn học nói chung

Kết bài:

+Nêu cảm nhận riêng củ bản thân về tác phẩm

+Đưa lời mời đọc đến mọi người

2. Thuyết minh về một nhà khoa học

-Mở bài: Nêu vấn đề thuyết minh: thuyết minh về một nhà khoa học

-Thân bài:

+Giới thiệu những nét chính về cuộc đời nhà khoa học

 Xuất thân

 Trình độ học vấn

 Quá trình đi lên sự nghiệp

+Giới thiệu về sự nghiệp của nhà khoa học

 Quá trình phát triển sự nghiệp

 Những sáng chế, những thành tựu khoa học gì

 Có phát minh nào vĩ đại, nổi bật

 Đã có những cống hiến gì

+Nêu tầm quan trọng của nhà khoa học với cuộc sống

-Kết bài:

+Nêu nhận xét, đánh giá của bản thân về nhà khoa học này

+Khẳng định đây là tấm gương cho mọi người học tập

3. Thuyết minh về một điển hình người tốt, việc tốt

-Mở bài: Nêu vấn đề thuyết minh: một điển hình người tốt việc tốt -Thân bài:

+Giới thiệu những thông tin cơ bản về nhân vật này

 Là ai?

 Đến từ đâu?

 Xuất thân như thế nào?

+ Nêu những việc tốt điển hình mà họ đã làm

 Đã có những hoạt động gì

 Hoạt động đó đem lại ý nghĩa gì

 Chúng ta cần phát huy hơn nữa những hoạt động như vậy

+Ý nghĩa của những hành động này

 Ý nghĩa với cá nhân người thực hiện

 Ý nghĩa với người được giúp đỡ

 Ý nghĩa với toàn xã hội

Kết bài:
+Nêu cảm nghĩ của bản thân về nhân vật trong bài
+Khẳng định đây là hành động đẹp cần phát huy

III. Luyện tập

Câu 1 (trang 63 sgk Văn 10 Tập 2):
 

Học sinh dựa vào những kiến thức đã được học và những nội dung đã phân tích để vận dụng làm đoạn văn thuyết minh tại lớp. Yêu cầu đoạn văn phải hoàn chỉnh về nội dung và hình thức của một đoạn văn thuyết minh.

Câu 2 (trang 63 sgk Văn 10 Tập 2):

-Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh ( để làm tốt phần này thì yêu cầu xem lại kỹ phần phân tích và dàn ý chi tiết tại bài Viết bài làm văn số 5)

Thuyết minh giới thiệu một con người

Mở bài: Nêu vấn đề thuyết minh: giới thiệu một con ngườiGiới thiệu về người mà em muốn nói đến (tên, tuổi, quê quán, em đã từng gặp hay chưa,…)

Thân bài:

+ Giới thiệu những thông tin về người đó

  Những thông tin chính: tên, tuổi

  Xuất thân

  Học vấn

  Ngoại hình…

+ Giới thiệu những nét cơ bản về phẩm chất người đó ( tính cách, hành động, ứng xử trong cuộc sống…)

+Nêu những đặc điểm nổi bật về cá nhân đó ( học vấn, sự nghiệp, sở trường…)

+ Lý do gì khiến người đó trở nên ấn tượng trong mắt mọi người (xinh đẹp, dễ thương, tốt bụng, tài năng…)

Kết bài:

+Nêu cảm nghĩ của bản thân về nhân vật được nhắc đến

Thuyết minh về một miền quê

Mở bài: Nêu vấn đề thuyết minh

Thân bài: Giới thiệu những thông tin cơ bản về đối tượng thuyết minh

+ Đặc điểm vị trí địa lý

+Đặc trưng/đặc sản vùng miền là gì

+Địa điểm này có gì thu hút, đặc biệt

+Nêu đánh giá, nhận xét về đối tượng

Kết bài: Lời mời mọi người đến thăm.

Nhận xét - Ý nghĩa