Soạn bài: Thuyết minh về một thể loại văn học (chi tiết)

Soạn văn 8: Thuyết minh về một thể loại văn học

• Soạn bài: Thuyết minh về một thể loại văn học (ngắn nhất)
• Soạn bài: Thuyết minh về một thể loại văn học (siêu ngắn)

I. Từ quan sát đến mô tả, thuyết minh đặc điểm một thể loại văn học

Đề bài: Thuyết minh đặc điểm thể thơ thất ngôn bát cú.

a. Bài thơ có 8 dòng, mỗi dòng 7 chữ (tiếng). Số dòng, số chữ ấy là bắt buộc. Không thể tùy ý thêm bớt.

b. Bài thơ "Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác"

Vẫn là hào kiệt, vẫn phong lưu.

(T – B – B – T – T – B - B)

Chạy mỏi chân thì hãy ở tù,

(T – T – B – B - T-T-B)

Đã khách không nhà trong bốn biển,

(T - T - B - B - B - T - T)

Lại người có tội giữa năm châu.

(T – B – T – T – T –B - B)

Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế,

(T – B – B – T – B – B - T)

Mà miệng cười tan cuộc oán thù.

(T - T - B - B - T - T - B)

Thân ấy vẫn còn, còn sự nghiệp,

(B – T – T – B – B – T - T)

Bao nhiêu nguy hiểm sợ gì đâu.

(B – B – B – T – T – B - B)

Bài thơ Đập đá ở Côn Lôn

Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,

(B – B – T – T – T – B – B)

Lừng lẫy làm cho lở núi non.

(B – T – B –B – T – B - B)

Xách búa đánh tan năm bảy đống,

(T – T – T – B – B – T – T)

Ra tay đập bể mấy trăm hòn.

(B – B – T – T – T – B – B)

Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,

(T – B – B – T – B – B - T)

Mưa nắng càng bền dạ sắt son.

(B – T – B – B – T – T - B)

Những kẻ vá trời khi lỡ bước,

(T – T – T – B – B – T - T)

Gian nan chi kể sự con con.

(B – B – B – T – T – B - B)

c. Nếu dòng trên tiếng bằng ứng với dòng dưới tiếng trắc thì gọi là “đối” nhau, nếu dòng trên tiếng bằng ứng với dòng dưới cũng tiếng bằng gọi là “niêm” với nhau.

d. Hiệp vần ở cuối câu 2,4,6,8 – vần chân, vần bằng

Tù…thù; châu …. Đâu -> vần bằng

Lôn … non… hòn …son…con -> vần bằng

e. Nhịp thường là 4/3 theo bố cục đề, thực, luận, kết

II. Luyện tập

Thuyết minh đặc điểm truyện ngắn.   

1. Mở bài:

Nêu định nghĩa truyện là gì? :

-> truyện ngắn là gì

2. Thân bài:

- Đặc điểm của truyện ngắn:

+ Thường là các câu chuyện được kể lại bằng văn xuôi có thể chỉ là các câu chuyện thường này trong cuộc sống

+ Khác với tiểu thuyết, truyện ngắn không nhiều tình huống, nhiều nhân vật, nó chỉ tập trung kể lại một cốt truyện ngắn và đơn giản, độ phức tạp không cao. Thiên về các tình tiết nhiều hơn.

+ Tuy nhiên hiện nay có rất nhiều quan điểm khác nhau về việc phân biệt truyện ngắn với tiểu thuyết. Một tác phẩm dài chưa chắc đã là một tiểu thuyết và ngược lại. Do đó, các yếu tố phân biệt chỉ mức độ tương đối

- Giới thiệu các yếu tố tạo nên truyện ngắn.

a. Tự sự:

- Một tác phẩm truyện ngắn không thể thiếu yếu tố. Là yếu tố chính, quy định sự tồn tại của truyện ngắn. Tự sự  là dẫn dắt người đọc đến các sự việc thông qua các tình tiết và các nhân vật. Hòa quyện, mạch lạc tạo nên một cốt truyện đặc sắc.

- Gồm: Các sự việc và nhân vật

b. Miêu tả và biểu cảm là các yếu tố phụ giúp truyện ngắn sinh động, cuốn hút hơn. Một truyện ngắn nếu thiếu các yếu tố này thì câu chuyện chỉ dừng lại ở việc liệt kê các tình tiết. Người đọc không thể hòa mình và cảm nhận được sâu sắc cảm xúc của nhân vật.

- Mặc dù là yếu tố phụ nhưng đóng vai trò quan trọng,mang tính quyết định, không thể thiếu trong truyện ngắn

- Thường được đã xen vào các yếu tố tự sự.

c. Bố cục chặt chẽ, lời thoại mạch lạc, các nhân vật và sự việc cùng góp phần tạo nên một truyện ngắn hoàn chỉnh.

- Một cốt truyện hay nếu không được sắp xếp, lời thoại lộn xộn thfi câu chuyện đó sẽ không cuốn hút được người đọc. Người đọc khó có thể hiểu được cốt truyện mà tác giả muốn truyền đạt tới. Do đó, cần phải kết hợp các yếu tố này chặt chẽ với nhau.

3. Kết bài: Nêu lại khái quát đặc điểm của truyện ngắn.