Bài Ông Đồ SGK 7 trang 46, 47, 48 - Văn Cánh diều

Hướng dẫn Soạn bài Ông Đồ SGK 7 trang 46, 47, 48 ngắn gọn, hay nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong bộ Sách mới Cánh diều Ngữ văn lớp 7 chi tiết.. Hi vọng qua bài soạn trên các bạn đã nắm vững được nội dung bài học và chuẩn bị bài trước khi đến lớp tốt nhất. 

Trước khi đọc bài Ông Đồ

Câu 1 (trang 46, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Ngoài bài thơ Đêm nay Bác không ngủ của Minh Huệ (đã học lớp 6), em còn biết thêm bài thơ năm chữ nào khác không? Đọc trước bài thơ Ông đồ; tìm hiểu thêm về tác giả Vũ Đình Liên

Lời giải 

- Ngoài bài thơ Đêm nay Bác không ngủ của Minh Huệ, em còn biết thêm bài thơ năm chữ: Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải), Sóng (Xuân Quỳnh), Đánh thức trầu (Trần Đăng Khoa), Chú bò tìm bạn (Phạm Hổ), Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ), Tiếng thu (Lưu Trọng Lư), Mầm non (Võ Quảng)…

- Tác giả Vũ Đình Liên:

• Vũ Đình Liên (1913-1996), sinh ra tại Hà Nội, quê gốc ở thôn Châu Khê, xã Thúc Kháng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương.
• là một trong những nhà thơ lớp đầu tiên của phong trào Thơ mới, nhà giáo nhân dân Việt Nam. Thơ ông thường mang nặng lòng thương người và niềm hoài cổ.
• Ngoài thơ, ông còn hoạt động trong lĩnh vực lý luận, phê bình văn học và dịch thuật.
• hội viên sáng lập Hội Nhà văn Việt Nam
• Tác phẩm tiêu biểu: Ông đồ, Lòng ta là những hàng thành quách cũ, Luỹ tre xanh, Người đàn bà điên ga Lưu xá…

Câu 2 (trang 46, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Tìm hiểu thêm về chữ Nho và nghệ thuật viết chữ Nho (thư pháp)

Lời giải 

- Chữ Nho có gốc là chữ Hán được phát âm bằng tiếng Việt.

- Chữ Hán được hình thành theo các cách chính: Chữ tượng hình, Chữ chỉ sự, Chữ hội ý, Chữ hình thanh, Chữ chuyển chú, Chữ giả tá.

- Nghệ thuật viết chữ Nho (thư pháp): Thư Pháp là nghệ thuật viết chữ bằng bút lông, thể hiện qua nét chữ những tâm tình và gửi gắm của người viết. Viết Thư Pháp không chỉ đòi hỏi chữ đẹp, mà bố cục còn phải hài hòa, đôi khi phải hợp phong thủy. Theo thời gian, Thư pháp đã hòa trong mạch sống nghệ thuật dân tộc và có ảnh hưởng đến đời sống xã hội. nghệ thuật thư pháp thường được tái hiện vào các dịp lễ, tết cổ truyền của dân tộc với hình ảnh ông Đồ bên bút lông và giấy đỏ. Thư pháp có nghĩa ban đầu là phương pháp viết chữ chuẩn xác, cho đẹp, nhưng cùng với thời gian, thư pháp đã vượt ra khỏi ý nghĩa ban đầu và trở thành nghệ thuật viết chữ cách điệu, tạo ra những hình tượng nghệ thuật thể hiện ý tứ sâu xa của tác giả. Thư Pháp vốn xuất thân từ Trung Hoa và được du nhập vào Việt Nam từ những năm đầu Công nguyên thời nhà Hán. Để viết được thư pháp bằng chữ Hán người viết cần phải am hiểu về ý nghĩa của các chữ, có nền tảng kiến thức thâm sâu về kết hợp và phân bố hình khối, tạo dáng chữ qua từng đường nét.

Đọc hiểu bài Ông Đồ

Trả lời câu hỏi giữa bài

Câu 1 (trang 47, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Xác định vần và nhịp của bài thơ.

Lời giải 

- Bài thơ gieo vần chân. Tiếng cuối cùng của câu 1 vần với tiếng cuối cùng của câu 3, tiếng cuối cùng của câu 2 vần với tiếng cuối cùng của câu 4.

- Ngắt nhịp: 2/3, 3/2.

Câu 2 (trang 47, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Cảnh và người ở phần đầu bài thơ hiện lên như thế nào?

Lời giải 

Cảnh và người ở phần đầu bài thơ hiện lên vào ngày Tết. Lúc này, khung cảnh vô cùng tuyệt đẹp, đậm chất thơ. Hoa đào nở, phố đông người, ông đồ bên cạnh mực tàu giấy đỏ viết chữ cho người người nhà nhà về treo Tết.

Câu 3 (trang 47, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Tài năng viết chữ của ông đồ được thể hiện ở chi tiết nào?

Lời giải 

Tài năng viết chữ của ông đồ được thể hiện ở chi tiết: người thuê tấm tắc khen ngợi với những nét chữ như rồng bay phượng múa.

Câu 4 (trang 47, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Từ “Nhưng” ở dòng 9 có vai trò gì?

Lời giải 

Từ “Nhưng” ở dòng 9 dừng lại một nhịp, có vai trò đối sánh cảnh ngày Tết năm xưa và bây giờ.

Câu 5 (trang 48, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Các hình ảnh ở khổ thơ cuối có gì khác so với khổ thơ đầu?

Lời giải

Hình ảnh ở khổ thơ cuối gợi sự trống vắng. Cảnh vẫn vậy, còn người thì không. Thời thế thay đổi, nghề viết chữ không còn được nhiều người háo hức vào mỗi dịp Tết đến xuân về. Vậy nên, bóng dáng ông đồ cũng lụi tàn dần. Khổ thơ gợi lên một nỗi buồn trong nét đẹp văn hóa bị lu mờ.

Trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1 (trang 48, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Bài thơ Ông đồ viết về ai và về việc gì? Ai là người bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ trong bài thơ? Đó là cảm xúc, suy nghĩ gì?

Lời giải 

- Bài thơ viết về ông đồ viết thư pháp thời xưa và sự lu mờ dần khi xã hội ngày một phát triển, du nhập nhiều văn hóa khác.

- Người bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ trong bài thơ chính là tác giả.

- Đó là nỗi buồn về một hình ảnh đẹp, một tập tục đẹp trong ngày lễ Tết đang dần bị mai mốt. Tác giả bày tỏ nỗi xót xa, nuối tiếc và cảm thông.

Câu 2 (trang 48, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Nội dung bài thơ được trình bày theo trình tự nào? Cách trình bày ấy có tác dụng gì?

Lời giải 

- Nội dung bài thơ được trình bày theo trình tự thời gian

- Cách tình bày ấy có tác dụng thể hiện được sự thay đổi theo thời gian. Ngày xưa đẹp đẽ đến bao nhiêu, thì bây giờ, cảnh còn nhưng vắng người.

Câu 3 (trang 48, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Chỉ ra và phân tích sự khác nhau của hình ảnh ông đồ ở các khổ thơ 1,2 so với các khổ thơ 3,4. Sự khác nhau ấy nói lên điều gì?

Lời giải 

- Hình ảnh ông đồ ở khổ 1 và khổ 2 hiện lên được mọi người coi trọng. Bởi ông đồ là người viết chữ, dệt nên những câu hay cầu chúc một năm mới tốt lành, bình an, may mắn cho người người nhà nhà. Có thể nói, thuở đấy, đó là một hình ảnh không thể thiếu trong ngày tết. Không có ông đồ, tết sẽ mất đi một nửa niềm vui.

- Còn sang khổ 3 và khổ 4, ta dần thấy được sự vắng mặt của mọi người. Ông đồ dần đi vào quên lãng trong tâm trí mọi người. Một nét đẹp bị mai một.

- Sự khác nhau gợi lên niềm xót thương cho ông đồ. Thời thế thay đổi, ông đồ trong lòng mọi người đã bị thế chỗ bởi những nét văn hóa khác.

Câu 4 (trang 48, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Trong bài thơ, tác giả sử dụng những biện pháp tu từ nào? Nêu tác dụng của những biện pháp đó.

Lời giải 

* Các biện pháp tu từ được sử dụng trong bài:

- Nhân hóa: “Giấy đỏ buồn không thắm / Mực đọng trong nghiên sầu”: nhà thơ nhân hóa giấy và mực, gợi lên tâm trạng của ông đồ. Một nỗi buồn không thể tả nổi khi nét văn hóa một thời huy hoàng ấy nay không còn nữa. Thưa vắng, chỉ còn ông đồ ngồi bên mực tàu, giấy đỏ.

- So sánh: “Hoa tay thảo những nét / Như phượng múa, rồng bay”: nhà thơ khắc họa tài năng viết chữ đẹp của ông đồ. Những đường nét điêu luyện, tuyệt đẹp. Nghệ thuật viết chữ, đòi hỏi sự uyển chuyển, khéo léo, tinh tế, nhịp nhàng. Và nét chữ của ông đồ trong bài thơ, đã đạt đến độ cực phẩm.

Câu 5 (trang 48, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Nêu cảm nhận của em về các câu thơ sau:

- Giấy đỏ buồn không thắm;

      Mực đọng trong nghiên sầu…

                                                        - Lá vàng rơi trên giấy;

                                                          Ngoài trời mưa bụi bay

Theo em, những câu thơ đó tả cảnh hay tả tình? Vì sao?

Lời giải 

Những câu thơ:

         - Giấy đỏ buồn không thắm

                Mực đọng trong nghiên sầu…

 - Lá vàng rơi trên giấy

      Ngoài giời mưa bụi bay

là những câu thơ tả cảnh ngụ tình. Vũ Đình Liên sử dụng biện pháp nhân hóa. Những vật vô tri vô giác như giấy, mực cảm thấy buồn khi nhìn nhận thời thế đang thay đổi. Và đó, chính là cái buồn của ông đồ và cái buồn của chính nhà thơ. Ngoài trời, bụi mưa bay lất phất, lá vàng rơi đọng trên tờ giấy đỏ. Cảnh vật nhòe mờ như việc ông đồ viết chữ cho người. Những câu thơ gợi lên sự xót xa về một quá khứ tươi đẹp bao nhiêu thì nay lụi tàn bấy nhiêu.

Câu 6 (trang 48, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Qua bài thơ Ông đồ, em hiểu gì về tục “xin chữ” mỗi dịp Tết đến, xuân về? Nếu vẽ minh họa cho bài thơ, em sẽ vẽ hình ảnh nào?

Lời giải 

Tục “xin chữ” mỗi dịp Tết đến, xuân về mang ý nghĩa cầu năm mới tràn đầy may mắn, nhiều tài lộc, thịnh vượng. Bây giờ, chúng ta hiếm khi thấy hình ảnh ông đồ viết chữ như ngày xưa. Một nét đẹp văn hóa đang ngày một bị lu mờ. Xin chữ thể hiện sự tôn trọng tri thức. Bởi nét chữ, nết người. Mỗi đường nét trên tờ giấy đỏ mang một ý nghĩa nhất định.

Nếu được vẽ minh họa cho bài thơ, em sẽ vẽ hình ảnh ông đồ đang ngồi viết chữ, xung quanh là những người xem đang trầm trồ, tấm tắc khen ngợi.

>>> Xem trọn bộ: Soạn Văn 7 Cánh diều

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Soạn bài Ông Đồ SGK 7 trang 46, 47, 48 trong bộ SGK Cánh diều theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!