logo

Soạn bài: Cảnh khuya, Rằm tháng giêng (siêu ngắn)

Ngoài 2 bản Soạn bài Chi tiết và Ngắn nhất, các thầy cô giáo tại TOPLOIGIAi giới thiệu đến các bạn thêm bản Soạn bài Cảnh khuya, Rằm tháng giêng siêu ngắn gọn, hi vọng bản soạn văn 7 siêu ngắn sẽ giúp các bạn chuẩn bị bài trước khi đến lớp và nắm vững nội dung bài học dễ dàng nhất

Soạn bài Cảnh khuya, Rằm tháng giêng | Soạn văn 7 siêu ngắn tại TopLoigiai


Đọc - Hiểu văn bản

Câu 1

- Hai bài thơ này được làm theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt.

- Đặc điểm

      + số câu: 4 câu trên một bài thơ

      + số chữ trong một câu: 7 chữ trong một câu thơ

      +  Hiệp vần: Chữ cuối cùng của dòng 1- 2- 4

 +Ngắt nhịp:  Câu 1: 3/4

Câu 2 và 3 ngắt nhịp 4/3

Câu 4 ngắt nhịp 2/5

Rằm tháng giêng: Toàn bài ngắt nhịp 4/3

Câu 2 

Phân tích hai câu thơ đầu của bài cảnh khuya

- Âm thanh: tiếng suối được so sánh với tiếng hát xa => âm thanh trong trẻo, cao vút và có tiếng nhạc. Tiếng hát xa tạo nên không gian vắng lặng của sự vật có thể nghe được tiếng suối dù là ở rất xa

- Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa: trăng, tạo sự ánh sáng huyền ảo trong đêm, ánh sáng của trăng đã chiếu uống cây cổ thụ ròi cái bóng đó trùm lên hoa => sự quan sát tinh tế, tỉ mỉ, đầy chất thơ của Hồ Chí Minh.

=> Hai câu thơ hiện lên bức tranh cảnh khuya đẹp vừa có âm thanh, vừa có màu sắc, vừa có hình ảnh huyền ảo.

Câu 3 

- Hai câu thơ cuối trong bài cảnh khuya là sự hòa quyện của người và cảnh sự say đắm đến mê mẩn của tác giả với cảnh đêm khuya. Không gian và thời gian tĩnh lặng làm nên cho tâm trạng và cảm xúc của Bác. Hiện lên ở hai câu thơ cuối chính là tâm trạng lo âu, lo lắng, trăn trở của Bác vì dân vì nước. Qua đó chúng ta thấy được tấ lòng yêu nước, thương dân vô cùng của một vị lãnh tụ tài dức.

- Bằng việc lặp lại của từ chưa ngủ thể hiện nỗi trăn trở của Bác. Vì lo cho nước cho dân, cho sự nghiệp dân tộc mà Bác đã bao đêm thao thức không ngủ.

Câu 4

- Không gian trong bài thơ Rằm tháng riêng được hiện ra với sự rộng lớn, mênh mông của dòng sông, của bầu trời và đặc biệt là hình ảnh trăng tròn đang rọi chiếu lấp lánh xuống dòng sông. Sự hòa quyện của sông nước, mây trời và ánh trăng tạo cho bức tranh đêm rằm thật nên thơ, thật đẹp và bình yên

- Thời gian: đêm trăng rằm, là thời điểm trăng sáng nhất, đẹp nhất

- Hình ảnh được nhấn mạnh là đêm trăng rằm tháng riêng, đây là đêm trăng rằm đầu tiên của năm. Câu thơ mang hàm ý về sự khởi đầu của một năm mới, sự dẫn đường của ánh sáng cũng như sự nảy nở tinh khôi của đất trời.

- Câu thơ thơ sử dụng màu sắc: ở đây xuất hiện màu xuân: sông xuân, nước xuân, trời xuân => màu sắc của sự tươi mới, sự phát triển báo hiệu những điều tốt lành sẽ tới => Không gian là sự quyện hòa, đan vào nhau của sông nước và trời tạo ra không gian rộng lớn và thống nhất.

Câu 5

Những câu thơ trong bài Nguyên tiêu gợi nhớ đến những câu thơ trong bài Phong Kiều dạ bạc của Trương Kế “Dạ bán chung thanh đáo khách thuyền”. Trương Kế nói tới hình ảnh con thuyền trên sông nước.

Câu 6 

Tuy rằng, cả hai bài thơ đều được ra đời trong hoàn cảnh đất nước đang trong tình trạng nguy hiểm, đối mặt với cuộc chiến đấu chống thực dân Pháp, nhưng cả hai bài thơ của Bác đều toát tinh thần lạc quan và tư thế ung dung của Bác:

+ Sự lạc quan đó thể hiện ở chỗ thưởng cảnh, chiêm ngưỡng cảnh đẹp: những hình ảnh con Thuyền, ánh trăng đều mang vẻ đẹp cổ điển mà ta vẫn thường thấy trong thơ xưa.

+ Tư thế ung dung ở chỗ, Bác đã đắm chìm với thiên nhiên, hình ảnh bàn bạc việc quân trong bài Nguyên tiêu thật đặc biệt, “giữa dòng bàn bạc việc quân” => Giữa chốn thơ mộng, mênh mông của sông nước ấy, hình ảnh con người hiện lên như một điểm nhấn của bức tranh xuân và con người đã hòa cùng cùng thiên nhiên, sông nước.

=> Cả hai bài thơ đều miêu tả cảnh đẹp của thiên nhiên, nhưng ẩn sâu trong đó, tác giả muốn khắc họa hình ảnh những người chiến sĩ cộng sản một lòng vì nước vì dân.

Câu 7

Cả hai bài thơ đều miêu tả vẻ đpẹ của trăng ở chiến khu Việt Bắc, nhưng khi phân tích bài thơ, chúng ta thấy dược những vẻ đẹp riêng biệt của ánh trăng trong hai bài thơ của Bác

- Bằng việc sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hóa, cùng với sự miêu tả chi tiết hình ảnh ánh trăng: trăng lồng vào cây cổ thụ, in bóng cây xuống mặt đất, rồi lòng vào những bông hoa => tạo nên từng tầng, từng lớp mà ánh trăng đã chiếu sáng. Giữa không gian thanh tĩnh mịch của đêm khuya, xuất hiện âm thanh tiếng suối như tiếng hát xa, tạo nên bức tranh đêm càng thêm tính nhạc, ánh trăng như càng chiếu sáng, tiếng hát như quyện vào ánh trăng

- Trong bài Nguyên tiêu, trăng hòa quyện với sông, với nước, với trời tạo nên sự lung linh huyền ảo. Ở đây, trăng mang hương sắc của mùa xuân, chiếu rọi vào cảnh như sự thúc đẩy sự sinh sôi, nảy nở, tạo nên một không gian xuân tươi mới, đầy hi vọng. Hình ảnh ánh trăng được miêu tả đong đầy thuyền=> tạo ra những line tưởng của sự đủ đầy, phù hợp với hoàn cảnh tâm trạng của Bác lúc bấy giờ, đó là niềm hi vọng về sự thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.


Luyện tập

Bài 1: Học thuộc lòng hai bài thơ

Bài 2: Sưu tầm các bài thơ về thiên nhiên và về trăng của Bác

Đối nguyệt 
Ngoài song, trăng rọi cây sân, 
Ánh trăng nhích bóng cây gần trước song. 
Việc quân, việc nước bàn xong, 
Gối khuya ngon giấc bên song trăng nhòm.

Cảnh rừng Việt Bắc 
Cảnh rừng Việt Bắc thật là hay, 
Vượn hót chim kêu suốt cả ngày, 
Khách đến thì mời ngô nếp nướng, 
Săn về thường chén thịt rừng quay, 
Non xanh, nước biếc tha hồ dạo, 
Rượu ngọt, chè tươi mặc sức say. 
Kháng chiến thành công ta trở lại, 
Trăng xưa, hạc cũ với xuân này.

Các bài viết liên quan khác:

icon-date
Xuất bản : 04/02/2021 - Cập nhật : 05/02/2021

Tham khảo các bài học khác

/* */ /* */
/*
*/