Lý thuyết Lịch Sử 12 KNTT bài 8 Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954-1975) (trọng tâm, từ khóa) | Áp dụng 3 bộ sách

Sau khi đánh đuổi giặc Pháp, quân và dân ta lại tiếp tục bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước từ năm 1954-1975. Bài viết Lý thuyết Lịch Sử 12 KNTT bài 8 Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954-1975) sẽ hệ thống toàn bộ cuộc kháng chiến này giúp các em nắm chắc kiến thức lịch sử nước ta.

1. Bối cảnh lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước 

* Thế giới:

- Hệ thống xã hội chủ nghĩa ngày càng mở rộng, Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa tích cực ủng hộ phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa và phụ thuộc.

- Sự đối đầu giữa hai phe: tư bản chủ nghĩa do Mỹ đứng đầu và phe xã hội chủ nghĩa do Liên Xô làm trụ cột mà đỉnh cao là Chiến tranh lạnh đã tác động rất lớn đến cuộc kháng chiến của nhân dân Việt Nam.

* Trong nước

- Mỹ thay chân Pháp, dựng lên chính quyền tay sai miền Nam Việt Nam.

- Việt Nam tạm thời bị chia cắt làm hai miền:

+ Miền Bắc được hoàn toàn giải phóng, tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội.

+ Miền Nam phải tiếp tục cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, thực hiện hoà bình, thống nhất nước nhà.

2. Các giai đoạn phát triển chính của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 1975)

a. Giai đoạn 1954 -1960

* Miền Bắc

- 1954 1965: Hoàn thành cải cách ruộng đất, khôi phục kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh.

- 1958 - 1960: Cải tạo quan hệ sản xuất, bước đầu phát triển kinh tế xã hội.

=>Thành tựu đạt được tạo tiền để để miền Bắc phát triển trong giai đoạn tiếp theo cũng như thực hiện nghĩa vụ hậu phương lớn đối với tiền tuyến miền Nam.

* Miền Nam

- Năm 1959, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 15 của Đảng Lao động Việt Nam quyết định sử dụng bạo lực cách mạng đứng lên khởi nghĩa.

- Nghị quyết đã thổi bùng lên phong trào Đồng khởi (1959-1960) tiêu biển là ở Bến Tre (1/1960) =>Thăng lợi của phong trào Đồng khởi đã giáng đòn nặng nề vào chính sách thực dân mới của Mỹ, làm lung lay chính quyền Ngô Đình Diệm, đồng thời đánh dấu bước phát triển nhảy vọt của cách mạng miền Nam, chuyển từ thể giữ gìn lực lượng sang thế tiến công.

b. Giai đoạn 1961 -1965

* Miền Bắc

- Hoàn thành cải cách ruộng đất, khôi phục kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh và cải tạo quan hệ sản xuất, bước đầu phát triển kinh tế – xã hội.

- Thành tựu đạt được tạo tiền đề để miền Bắc phát triển trong giai đoạn tiếp theo cũng như thực hiện nghĩa vụ hậu phương lớn đối với tiền tuyến miền Nam.

* Miền Nam

- Đấu tranh chống Mỹ - chính quyền Ngô Đình Diệm, đòi thi hành Hiệp định Giơ-ne-vơ, bảo vệ hoà bình, giữ gìn và phát triển lực lượng cách mạng, tiến tới Đồng khởi.

- Nghị quyết 15 của Đảng đã thổi bùng lên phong trào Đồng khởi (1959-1960) tiêu biểu là ở Bến Tre (1/1960)

- Thắng lợi của phong trào Đồng khởi đã giáng đòn nặng nề vào chính sách thực dân mới của Mỹ, làm lung lay chính quyền Ngô Đình Diệm, đồng thời đánh dấu bước phát triển nhảy vọt của cách mạng miền Nam, chuyển từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công.

c. Giai đoạn 1965 - 1968

* Miền Nam:

- Đẩy mạnh chiến đấu chống chiến lược Chiến tranh đặc biệt do Mỹ và chính quyền Sài Gòn triển khai.

- Đầu năm Mậu Thân (1968) quân dân ta mở cuộc tốn tiến công và nổi dậy trên toàn miền Nam buộc Mỹ phải thừa nhận thất bại của chiến tranh cục bộ, chấm dứt không điều kiện chiến tranh phá hoại miền Bắc.

* Miền Bắc:

- Vừa chiến đấu chống chiến tranh phá hoại, vừa phát triển kinh tế - xã hội làm hậu phương cho tiền tuyến miền Nam.

d. Giai đoạn 1969 - 1973

* Miền Nam:

- Chiến đấu chống chiến lược Việt Nam hóa chiến tranh của Mỹ.

- Tháng 3/1972, quân ta mở cuộc tổng tiến công vào Quảng Trị sau đó phát triển rộng khắp chiến trường miền Nam làm thất bại chiến lược  Việt Nam hóa chiến tranh.

* Miền Bắc:

- Tiếp tục khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội, làm hậu phương cho miền Nam

- Chủ động đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại lần 2 của Mỹ buộc Mỹ phải bàn tới hội nghị và ký hiệp định Pa-ri về chấ dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam.

e. Giai đoạn 1973-1975

* Miền Bắc: Khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục kinh tế - xã hội, ra sức chi viện cho miền Nam.

* Miền Nam:

- Quân dân miền Nam kiên quyết trả địch vừa mở các cuộc tiến công mở rộng vùng giải phóng.

- Từ tháng 3 - 1975, quân ta mở cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 giải phóng nhiều tỉnh thành.

- Đúng 11 giờ 30 phút, lá cờ cách mạng tung bay trên nóc Dinh độc lập, báo hiệu sự toàn thắng của chiến dịch Hồ Chí Minh. Đất nước ta hoàn toàn thống nhất.

3. Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước

a. Nguyên nhân thắng lợi

- Do có sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh với đường lối chính trị, quân sự độc lập, tự chủ, đúng đắn, sáng tạo.

- Nhân dân Việt Nam giàu lòng yêu nước, đoàn kết, lao động cần cù, chiến đấu dũng cảm tạo nên sức mạnh để chiến thắng.

- Có sự phối hợp chiến đấu, đoàn kết giúp đỡ nhau chống kẻ thù chung của nhân dân ba nước Đông Dương; sự đồng tình, ủng hộ và giúp đỡ của to lớn của các lực lượng hoà bình, dân chủ trên thế giới, nhất là các nước xã hội chủ nghĩa; phong trào phản đối chiến tranh của nhân dân Mỹ và nhân dân thế giới,...

b. Ý nghĩa lịch sử

* Đối với Việt Nam

- Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đã kết thúc 21 năm chiến đấu chống đế quốc Mỹ xâm lược, 30 năm chiến tranh cách mạng; chấm dứt ách thống trị của chủ nghĩa đế quốc trên đất nước Việt Nam.

- Cuộc kháng chiến đã kết thúc thắng lợi cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trên phạm vi cả nước; mở ra kỉ nguyên cả nước hoà bình, độc lập, thống nhất, đi lên chủ nghĩa xã hội.

* Đối với quốc tế

Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân Việt Nam đã góp phần làm sụp đổ chủ nghĩa thực dân mới, cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc và cuộc đấu tranh vì hoà bình, dân chủ và chủ nghĩa xã hội của nhân dân thế giới.