(Cánh diều) Lý thuyết Sử 11 Bài 7: Khái quát về chiến tranh bảo vệ tổ quốc trong lịch sử Việt Nam

Tóm tắt (Cánh diều) Lý thuyết Sử 11 Bài 7: Khái quát về chiến tranh bảo vệ tổ quốc trong lịch sử Việt Nam theo chương trình Sách mới ngắn gọn nhất. Tổng hợp lý thuyết Lịch sử 11 trọn bộ chi tiết, đầy đủ.

Bài 7. Khái quát về chiến tranh bảo vệ tổ quốc trong lịch sử Việt Nam

Soạn Lịch sử 11 Cánh Diều Bài 7

1. Chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong lịch sử Việt Nam

a. Vị trí địa chiến lược của Việt Nam

- Ngã tư giữa lục địa Á – Âu và châu Đại Dương, liền kề Trung Quốc và Biển Đông, là "cửa ngõ” để tiến vào bán đảo Trung – Ấn từ phía đông và Trung Quốc từ phía nam.

b. Vai trò, ý nghĩa của chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong lịch sử Việt Nam

- Bảo vệ độc lập dân tộc, thống nhất và toàn vẹn chủ quyền, lãnh thổ quốc gia.

- Quyết định sự tồn vong của quốc gia, dân tộc trước các cuộc chiến tranh xâm lược và can thiệp từ bên ngoài.

- Tác động lớn đến quá trình hình thành quốc gia, dân tộc; đến tiến trình lịch sử dân tộc và chính sách quản lí đất nước.

- Ảnh hưởng đến tỉnh chất xã hội và công cuộc xây dựng đất nước, phát triển kinh tế, văn hoá.

- Hình thành và phát triển truyền thống yêu nước, ý chí kiên cường, bất khuất trong đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam.

- Khơi dậy và củng cố tinh thần đoàn kết, lòng tự hào dân tộc.

2. Một số cuộc kháng chiến thắng lợi tiêu biểu

- Kháng chiến chống quân Nam Hán (938): Đánh bại quân Nam Hán bằng trận địa phục kích tại sông Bạch Đằng.

- Kháng chiến chống quân Tống (981): Lê Hoàn lãnh đạo, chiến thắng bằng nhiều phòng tuyến.

- Kháng chiến chống quân Tống (1075 – 1077): Nhà Lý tấn công châu Ung, châu Khâm, châu Liêm bằng kế sách "Tiên phát chế nhân".

- Ba lần kháng chiến chống quân Mông – Nguyên (1258 – 1288)

+ 3 vạn quân Mông Cổ tràn vào Đại Việt. Nhà Trần chặn đánh địch tại Bình Lệ Nguyên (Vĩnh Phúc) nhưng không thành công. Nhà Trần rời Thăng Long, triều đình thực hiện kế “thanh dã”. Cuối tháng 1-1258, nhà Trần tổ chức phản công và giành thắng lợi lớn ở Đông Bộ Đầu (Hà Nội).

+ Kháng chiến chống quân Nguyên (1285): Quân Nguyên xâm lược, quân nhà Trần rời Thăng Long và thực hiện kế "thanh dã", giành thắng lợi.

+ Kháng chiến chống quân Nguyên (1287-1288): Quân Nguyên thất bại lần hai khi quyết đánh Đại Việt.

+ Kháng chiến chống quân Xiêm (1785): Quân Tây Sơn đánh quyết định trên sông Tiễn với quân Xiêm.

- Kháng chiến chống quân Thanh (1789): Quân Tây Sơn tiêu diệt các đồn luỹ của quân Thanh và hạ đổ Ngọc Hồi và Dống Da, khiến quân Thanh tan vỡ.

- Nguyên nhân thắng lợi

+ Tinh thần yêu nước, ý chí bất khuất của người Việt.

+ Mục đích bảo vệ độc lập dân tộc và chủ quyền lãnh thổ.

+ Tỉnh chính nghĩa và sức mạnh toàn dân.

+ Tinh thần đoàn kết dân tộc.

+ Đường lối chiến lược, chiến thuật đúng đắn, hiệu quả.

+ Nghệ thuật quân sự sáng tạo và sự chỉ huy tài tình của các tướng lĩnh.

3. Một số cuộc kháng chiến không thành công

- Kháng chiến chống quân Triệu (thế kỉ II TCN)

- Kháng chiến chống quân Minh (đầu thế kỉ XV)

- Kháng chiến chống thực dân Pháp (nửa sau thế kỉ XIX)

- Nguyên nhân không thành công của cuộc kháng chiến:

+ Chống quân Triệu: mất cảnh giác, không phòng bị dẫn đến thất bại nhanh chóng.

+ Chống quân Minh: đường lối kháng chiến đủng đắn, nặng về phòng ngự bị động và rút lui cố thủ; mất đoàn kết, suy giảm ý chiến đấu.

+ Chống thực dân Pháp: thiếu đường lối kháng chiến đúng đắn, thiên về chu hoả, không đoàn kết, hợp lực với nhân dân; trang bị vũ khí và kĩ thuật tác chiến kém.

4. Trắc nghiệm Sử 11 Cánh Diều Bài 7 (có đáp án)

Câu 1. Trong nhiều thế kỉ, lãnh thổ Việt Nam thường xuyên là đối tượng nhòm ngó, can thiệp hoặc xâm lược của các thế lực bên ngoài do Việt Nam có

A. vị trí địa lí chiến lược.

B. trình độ dân trí thấp.

C. nền văn hóa lạc hậu.

D. nền kinh tế lạc hậu.

Giải thích

Việt Nam có vị trí địa lí chiến lược quan trọng nên trong nhiều thế kỉ, lãnh thổ Việt Nam thường xuyên là đối tượng nhòm ngó, can thiệp hoặc xâm lược của các thế lực bên ngoài.

Câu 2. Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng vị trí địa lí chiến lược của Việt Nam?

A. Là cầu nối giữa Trung Quốc với khu vực Đông Nam Á.

B. Nằm trên các trục đường giao thông quốc tế huyết mạch.

C. Là cầu nối giữa Đông Nam Á lục địa với Đông Nam Á hải đảo.

D. Kiểm soát tuyến đường thương mại giữa Ấn Độ và Đông Nam Á.

Giải thích

Việt Nam có vị trí địa lí chiến lược tại khu vực Đông Nam Á, nằm trên trục đường giao thông kết nối châu Á và châu Đại Dương. Việt Nam cũng là cầu nối giữa Trung Quốc và Đông Nam Á, đồng thời có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, dân cư đông đúc.

Câu 3. Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng ý nghĩa của chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong lịch sử Việt Nam?

A. Góp phần hình thành những truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc.

B. Để lại nhiều kinh nghiệm cho quá trình xây dựng và phát triển đất nước.

C. Góp phần khơi dậy và củng cổ tinh thần đoàn kết, lòng tự hào dân tộc.

D. Quyết định con đường phát triển đất nước theo hướng tư bản chủ nghĩa.

Giải thích

Chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong lịch sử Việt Nam có ý nghĩa góp phần hình thành truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc, để lại kinh nghiệm quý báu cho quá trình xây dựng và phát triển đất nước và khơi dậy tinh thần đoàn kết cùng lòng tự hào dân tộc.

Câu 4. Ngô Quyền đã lựa chọn địa điểm nào làm trận địa chống quân Nam Hán xâm lược (năm 938)?

A. Cửa sông Tô Lịch.

B. Cửa sông Bạch Đằng.

C. Hoan Châu (Nghệ An).

D. Đường Lâm (Hà Nội).

Câu 5. Đọc tư liệu sau đây và trả lời câu hỏi:

Tư liệu. “Quyền nghe tin Hoằng Tháo sắp đến, bảo các tướng tá rằng: “Hoằng Tháo là đứa trẻ khờ dại, đem quân từ xa đến, quân lính còn mệt mỏi, lại nghe Công Tiễn đã chết, không có người làm nội ứng, đã mất vía trước rồi. Quân ta lấy sức còn khỏe địch với quân mệt mỏi, tất phá được. Nhưng bọn chúng có lợi ở chiến thuyền, ta không phòng bị trước thì thế được thua chưa biết ra sao” (Ngô Sỹ Liên và các sử thần thời Lê, Đại Việt sử kí toàn thư (bản dịch), NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội, 1998, tr.203)

Câu hỏi: Nội dung nào dưới đây không phản ánh đúng những khó khăn của nhà Nam Hán khi tiến quân xâm lược Việt Nam (938)?

A. Kiều Công Tiễn đã bị giết, quân Nam Hán mất đi lực lượng nội ứng.

B. Chủ tướng Hoằng Tháo tuổi nhỏ, chưa dày dạn kinh nghiệm chiến đấu.

C. Chiến thuyền nhỏ; lực lượng quân Nam Hán ít, khí thế chiến đấu kém cỏi.

D. Quân lính đi đường xa, mệt mỏi lại không quen với khí hậu, thủy thổ Việt Nam.

>>> Xem toàn bộ: Lý thuyết Lịch sử 11 Cánh diều

-------------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Lý thuyết Lịch sử 11 Cánh Diều Bài 7. Khái quát về chiến tranh bảo vệ tổ quốc trong lịch sử Việt Nam theo chương trình Sách mới ngắn gọn nhất. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới Lớp 11 nhé. Chúc các bạn học tốt.