Soạn Sử 8 Chân trời sáng tạo Bài 2: Cách mạng công nghiệp

Hướng dẫn Soạn Lịch sử 8 Chân trời sáng tạo Bài 2: Cách mạng công nghiệp ngắn gọn, hay nhất theo chương trình Sách mới.

Bài 2: Cách mạng công nghiệp

Lý thuyết Lịch sử 8 Chân trời sáng tạo Bài 2: Cách mạng công nghiệp

Sơ đồ tư duy Lịch sử 8 Chân trời sáng tạo Bài 2: Cách mạng công nghiệp

Mở đầu trang 16 Bài 2 Lịch Sử 8: Nhìn vào bức ảnh “Thời gian đi lại từ Gla-xgâu tới Luân Đôn”, các em sẽ thấy sự thay đổi nhanh chóng của phương tiện giao thông từ khi con người sử dụng máy móc. Đó là một minh chứng cho sự tiến bộ của nhân loại nhờ vào những thành quả của cuộc cách mạng công nghiệp thế kỉ XVIII - XIX mang lại. Vậy cuộc cách mạng đó đạt được những thành tựu tiêu biểu nào? Đời sống sản xuất và xã hội đã thay đổi ra sao dưới tác động của nó?

Trả lời:

* Thành tựu tiêu biểu của cách mạng công nghiệp:

- Năm 1764, Giêm Ha-gri-vơ chế tạo ra máy kéo sợi Gien-ni.

- Năm 1769, Giêm Oát chế tạo ra động cơ hơi nước.

- Năm 1785, Ét-mơn các-rai chế tạo ra máy dệt.

- Trong lĩnh vực luyện kim cũng có nhiều phát minh quan trọng, như:

+ Kĩ thuật dùng than cốc để luyện gang thành sắt của Hen-ri Cót (năm 1784)

+ Phương pháp luyện sắt thành thép của Han-man (năm 1790)

- Nhiều máy móc phục vụ cho sản xuất nông nghiệp đã ra đời, như: máy tỉa hạt bông máy gặt cơ khí, tự động cắt và bó ngũ cốc,…

* Tác động của cách mạng công nghiệp:

- Tác động đến đời sống kinh tế:

+ Thúc đẩy sự phát triển của nhiều ngành kinh tế.

+Làm thay đổi cơ bản quá trình sản xuất; năng suất lao động được nâng cao, tạo ra nguồn của cải dồi dào cho xã hội.

+ Làm thay đổi bộ mặt của nhiều nước tư bản.

- Tác động đến đời sống xã hội:

+ Hình thành 2 giai cấp cơ bản của xã hội tư bản chủ nghĩa là giai cấp vô sản và giai cấp tư sản

+ Mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản và giai cấp vô sản ngày càng sâu sắc.

Câu hỏi trang 16 Lịch Sử 8: Nêu những thành tựu tiêu biểu của cách mạng công nghiệp

Trả lời:

- Năm 1764, James Hargreaves đã chế tạo ra máy kéo sợi Jenny

- Năm 1785, Edmund Cartwright chế tạo ra chiếc máy dệt đầu tiên, năng suất tăng 39 lần so với dệt máy.

- Năm 1769, Iames Watt đã chế tạo ra động cơ hơi nước

- Kĩ thuật dùng than cốc luyện gang thành sắt của Henry Cort (1784)

- Phương pháp luyện sắt thành thép của Hansman năm 1790

- Ở Mĩ, phát minh ra máy tỉa hạt bông (1793), máy gặt cơ khí, tự động cắt và bó ngũ cốc (1831). 

- Năm 1838, phát minh ra hệ thống điện tín sử dụng mã Morse.

Câu hỏi trang 16 Lịch Sử 8: Từ việc quan sát hình 2.1 và hình 2.2, em hãy thảo luận cùng các bạn: máy kéo sợi Gien-ni (Jenny) đã có cải tiến quan trọng gì?

Trả lời:

Cải tiến của máy kéo sợi Gien-ni

- Máy kéo sợi Gien-ni có cấu tạo như xe quay sợi bình thường nhưng lại chứa tới 16 đến 18 cọc suốt và chỉ cần một công nhân vận hành máy. Vì lượng cọc suốt nhiều hơn, máy có thể tạo ra nhiều sợi vải hơn khi vận hành, năng suất làm việc của công nhân cũng tăng lên gấp nhiều lần.

Câu hỏi trang 18 Lịch Sử 8: Cách mạng công nghiệp đã tác động như thế nào đến hoạt động sản xuất và đời sống xã hội?

Trả lời:

- Tác động của cách mạng công nghiệp đến đời sống sản xuất:

- Hoạt động sản xuất: 

Việc sử dụng động cơ hơi nước đã làm thay đổi và thúc đẩy chuyển biến trong các ngành kinh tế, đặc biệt là giao thông vận tải, khai mỏ và nông nghiệp

CMCN làm thay đổi cơ bản quá trình sản xuất => năng suất kao động được nâng cao => tạo ra nhiều của cải. 

- Tác động của cách mạng công nghiệp đến đời sống xã hội:

+ Thay đổi đời sống của người dân và cấu trúc xã hội: nhờ công nghiệp hóa, giới chủ xưởng giàu lên nhanh chóng, trở thành giai cấp tư sản thống trị xã hội; những người thợ làm thuê bị bóc lột, trở thành giai cấp vô sản.

+ Mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản và giai cấp vô sản ngày càng sâu sắc.

Luyện tập - Vận dụng

Câu 1. Cách mạng công nghiệp đã tác động như thế nào đến hoạt động sản xuất và đời sống xã hội?

Trả lời

Về sản xuất, cách mạng công nghiệp đã có tác động cơ bản đến quá trình sản xuất, nâng cao năng suất lao động và tạo ra nguồn tài nguyên phong phú hơn cho xã hội. Nó cũng đã thúc đẩy sự chuyển biến trong các ngành kinh tế khác.

Về đời sống, cách mạng công nghiệp đã gây ra sự thay đổi trong cấu trúc xã hội và đời sống của con người. Những chủ xưởng giàu có đã nhanh chóng trở thành giai cấp tư sản thống trị xã hội, trong khi những người thợ làm thuê bị khai thác và trở thành giai cấp vô sản, gây ra mâu thuẫn giai cấp.

Câu 2. Lập bảng thống kê các thành tựu tiêu biểu của Cách mạng công nghiệp. Nếu chọn một thành tựu làm biểu tượng của cuộc Cách mạng công nghiệp, em sẽ chọn thành tựu nào? Tại sao?

Trả lời:

Nếu chọn một thành tựu làm biểu tượng của cuộc Cách mạng công nghiệp em sẽ chọn phát minh ra động cơ hơi nước làm biểu tượng của cuộc Cách mạng công nghiệp.

Vì các lí do sau:

Phát minh động cơ hơi nước là một bước đột phá lớn trong lịch sử công nghiệp. Động cơ hơi nước đã mở ra một kỷ nguyên mới trong sản xuất và vận tải, và đã có ảnh hưởng đến toàn bộ xã hội.

Động cơ hơi nước được phát minh vào cuối thế kỷ 18 và đầu thế kỷ 19 bởi James Watt và George Stephenson. Nó cho phép sản xuất hàng hóa trở nên hiệu quả hơn, tăng cường khả năng sản xuất, vận chuyển và xử lý hàng hóa. Nó cũng đã đưa đến sự phát triển của đường sắt và vận tải hàng hải, mở ra cơ hội kinh doanh và tạo ra nhiều công việc mới.

Ngoài ra, động cơ hơi nước đã ảnh hưởng đến cuộc cách mạng công nghiệp, tạo ra sự phát triển về kỹ thuật và công nghệ trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau. Nó đã thay đổi cách thức sản xuất và làm thay đổi cuộc sống của con người. Nó là một bước đột phá quan trọng trong lịch sử của nhân loại và vẫn đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội của nhiều quốc gia.

Câu 3. Dưới tác động của Cách mạng công nghiệp, lao động trẻ em trở nên phổ biến trong các đô thị ở châu Âu và Bắc Mỹ từ cuối thế kỉ XVIII. Quan sát lịch làm việc của bé trai 10 tuổi vào năm 1832 ở nước Anh, em hãy:

- Tính thời gian trẻ em phải làm việc trong một ngày.

- Lập thời gian biếu của em tương đương với thời gian trong ngày của hai bạn trong câu chuyện để thấy rõ hơn tác động của Cách mạng công nghiệp lên xã hội đương thời.

Trả lời

- Thời gian làm việc của trẻ em vượt quá giới hạn với hơn 15 tiếng mỗi ngày.

- Thời gian biểu của em (gợi ý)

+ 6h20 - 7h10 sáng: Thức dậy, vệ sinh cá nhân, ăn sáng 

+ 7h20 - 10h30: Đến trường và học tập ở trường 

+ 10h30 - 13h45: Về nhà, ăn trưa, nghỉ trưa 

+ 13h45 - 16h30: Đến trường và học phụ đạo

+ 17h00 - 18h30: Hoạt động thể thao, giải trí

+ 18h30 - 20h00: Ăn tối

+ 20h00 - 10h00: Học bài 

+ Sau 10h30: Nghỉ ngơi

>>> Xem toàn bộ: Soạn Lịch sử 8 Chân trời sáng tạo

-------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Lịch sử 8 Chân trời sáng tạo Bài 2: Cách mạng công nghiệp trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúc các bạn học tốt!