Khi nghiên cứu lịch sử phát triển của sinh giới, người ta đã căn cứ vào loại bằng chứng trực tiếp nào?

Khi nghiên cứu lịch sử phát triển của sinh giới người ta đã ăn cứ vào hoá thạch trong các lớp đất đá có thể suy ra lịch sử phát sinh, phát triển và diệt vong của sinh vật. Ngược lại từ những sinh vật hoá thạch đã xác định tuổi có thể suy ra tuổi của lớp đất chứa chúng. Hoá thạch là dẫn liêu quý để nghiên cứu lịch sử vỏ Trái Đất.

Trắc nghiệm: Khi nghiên cứu lịch sử phát triển của sinh giới, người ta đã căn cứ vào loại bằng chứng trực tiếp nào sau đây để có thể xác định loài nào xuất hiện trước, loài nào xuất hiện sau?

A. Cơ quan tương đồng

B. Hóa thạch

C. Cơ quan tương tự

D. Cơ quan thoái hóa.

Đáp án:

Trả lời: B. Hóa thạch.

Giải thích của giáo viên Top lời giải vì sao chọn đáp án B

- Căn cứ vào hoá thạch trong các lớp đất đá có thể suy ra lịch sử phát sinh, phát triển và diệt vong của sinh vật. Ngược lại từ những sinh vật hoá thạch đã xác định tuổi có thể suy ra tuổi của lớp đất chứa chúng. Hoá thạch là dẫn liêu quý để nghiên cứu lịch sử vỏ Trái Đất.

→ Hóa thạch là bằng chứng trực tiếp về lịch sử phát triển của sinh giới.

1. Hóa thạch là gì?

Hóa thạch là những di tích và di thể (xác) của sinh vật được bảo tồn trong các lớp đá, là đối tượng nghiên cứu chủ yếu của của ngành sinh vật học.Trải qua một thời gian dài tồn tại của Trái đất, đã có rất nhiều sinh vật từng sinh sống.

Những sinh vật này sau khi chết, xác hoặc những dấu vết của các hoạt động sống là những chứng cứ được lưu giữ lại, theo sau một thời gian xác của chúng bị phân hủy (thối rữa), chỉ những bộ phần cứng như vỏ xương hoặc cành cây được bao bọc bởi các trầm tích vật và trải qua quá trình hóa thạch để trở thành đá.

Nhưng vẫn giữ lại được những hình thái kết cấu (thậm chí một vài chi tiết nhỏ cấu tạo bên trong) đồng thời những dấu vết hoạt động của những sinh vật thời kỳ đó cũng được bảo lưu như vậy.

2. Quá Trình Hình Thành Hóa Thạch

Trong hầu hết các trường hợp, quá trình hóa thạch bắt đầu khi một loài thực vật hoặc động vật chết và nhanh chóng được bao phủ bởi trầm tích. Các loại trầm tích lỏng lẻo bảo vệ cơ thể còn sót lại khỏi các yếu tố, vi khuẩn và các lực khác gây ra phong hóa và xói mòn. Điều này làm chậm quá trình phân rã để một số hài cốt (trong hầu hết các trường hợp, chỉ có vật liệu cứng như xương hoặc vỏ) được bảo quản trong hàng ngàn năm. Trong thời gian này, các lớp trầm tích tiếp tục xâm nhập vào bên trong vật thể. Cuối cùng, những lớp trầm tích này trở thành đá cứng, rắn và có hình dạng của vật thể được bao phủ.

Một thời gian sau khi lớp đá cứng này hình thành, nước xâm nhập qua đá và rửa trôi phần còn lại của vật thể được bảo quản. Vì các lớp bao phủ là cứng, nó không sụp xuống khoảng trống nơi vật thể bị nước xâm nhập và phân hủy. Không gian trống này tạo thành một khuôn tự nhiên của con vật, bảo tồn hoàn hảo hình dạng của hài cốt ban đầu.

Tất cả các vật liệu hữu cơ ban đầu đã biến mất, nhưng thiên nhiên đã để lại một bản sao khoáng sản chính xác của thực vật hoặc động vật. Trong trường hợp khoáng chất không lấp đầy khuôn, các nhà cổ sinh vật học có thể tự lấp đầy nó, tạo ra một vật đúc nhân tạo.

Ngoài các xác thực vật và động vật còn hóa thạch, các nhà cổ sinh vật học nghiên cứu dấu chân và đường mòn hóa thạch, và thậm chí cả phân động vật hóa thạch (gọi là coprolite ). Những hóa thạch này tài liệu vàng của các nhà khoa học bởi chúng tiết lộ điều gì đó về cách động vật thời tiền sử di chuyển và những gì chúng ăn.

3. Vai trò của hóa thạch là gì?

- Cung cấp những bằng chứng trực tiếp về lịch sử phát triển của sinh giới. Các nhà khoa học có thể xác định được tuổi của các hóa thạch, từ đó biết được loài nào có trước, loài nào có sau.

- Hóa thạch là bằng chứng trực tiếp nói lên mối quan hệ họ hàng giữa các loài đã chết với các loài đang sống.

- Các nhà khoa học nhận thấy các loài hoá thạch được tìm thấy ở các địa tầng càng gần mặt đất thì hoá thạch càng có nhiều đặc điểm giống với các loài đang sinh sống trên mặt đất tại nơi tìm thấy hoá thạch.

Câu hỏi trắc nghiệm bổ sung kiến thức về Hóa thạch

Câu 1: Hóa thạch là di tích của?

A. Sinh vật

B. Công trình kiến trúc

C. Núi lửa

D. Đá

Đáp án: 

Hoá thạch là di tích của các sinh vật đã từng sinh sống trong các thời đại trước đã để lại trong các lớp đất đá.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 2: Hoá thạch là gì?

A. Di tích của các sinh vật sống trong các thời đại trước đã để lại trong lớp băng

B. Di tích của sinh vật sống để lại trong thời đại trước đã để lại trong lớp đất sét

C. Di tích của các sinh vật sống để lại trong các thời đại trước đã để lại trong lớp đất đá

D. Di tích phần cứng của sinh vật như xương, vỏ đá vôi được giữ lại trong đất.

Đáp án:

Hoá thạch là di tích của các sinh vật đã từng sinh sống trong các thời đại trước đã để lại trong các lớp đất đá.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 3: Dựa vào phương pháp nào, người ta có thể xác định được tuổi của hóa thạch?

A. Phương pháp địa tầng học

B. Phân tích đồng vị phóng xạ

C. Giải phẫu so sánh

D. Cả A và B

Đáp án:

Tuổi của hoá thạch được tính bằng phương pháp địa tầng học và phân tích đồng vị phóng xạ

Đáp án cần chọn là: D

Câu 4: Để xác định tuổi của các lớp đất và các hoá thạch tương đối mới người ta căn cứ vào:

A. Lượng sản phẩn phân rã của các nguyên tố phóng xạ

B. Đánh giá trực tiếp thời gian phân rã của nguyên tố uran(Ur)

C. Lượng sản phẩm phân rã của các nguyên tố cacbon phóng xạ

D. Đặc điểm địa chất của lớp đất

Đáp án: 

Để xác định tuổi của các lớp đất và các hoá thạch tương đối mới người ta căn cứ vào: lượng sản phẩm phân rã của các nguyên tố cacbon phóng xạ (sử dụng phương pháp phân tích đồng vị phóng xạ).

Đáp án cần chọn là: C

Câu 5: Cơ sở để chia lịch sử của quả đất thành các đại, các kỉ ?

A. Thời gian hình thành và phát triển của quả đất

B. Lịch sử phát triển của thế giới sinh vật qua các thời kì

C. Những biến đổi lớn về địa chất, khí hậu của trái đất và các hóa thạch

D. Sự hình thành hóa thạch và khoáng sản trong lòng đất

Đáp án:

Cơ sở để chia lịch sử của quả đất thành các đại, các kỉ là những biến đổi lớn về địa chất, khí hậu của trái đất và các hóa thạch

Đáp án cần chọn là: C