Trả lời 20 câu hỏi Đọc hiểu Xinh Nhã trả thù nhà (3 đề)

Tuyển tập các đề Đọc hiểu Xinh Nhã trả thù nhà. Các câu hỏi và trả lời đọc hiểu được sưu tầm từ các đề thi có đáp án đầy đủ. Mời các thầy cô, quý phụ huynh các em học sinh tham khảo. 

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

“Tóm tắt: Vợ chồng Gia-rơ Kốt- Hơ-bia Đá sinh được một con trai đặt tên là Xing Nhã. Ngày lễ “thổi tai”(1) cho con, Vợ chồng Gia-rơ Kốt mời vợ chồng bạn thân là Gia-rơ Bú tới dự nhưng Gia-rơ Bú từ chối mà chỉ cho vợ là Hơ-bia Guê đến. Ghen ghét với cuộc sống giàu có, hạnh phúc của nhà Gia-rơ Kốt, lại nghe vợ xúc xiểm(2) Gia-rơ Bú kéo nô lệ đến đánh phá buôn làng, cướp đoạt của cải và giết hại Gia-rơ Kốt, bắt Hơ-bia Đá về làm nô lệ. Xing Nhã được ông Gỗn(3) cứu thoát, giao cho vợ chồng Xing Yuê và Bang Ra nuôi dưỡng………..………………...Trên trời, dưới đất, mây mưa mù mịt, gió bão ầm ầm, đổ cây lở núi. Hai bên đánh nhau từ khi trái khơ-la chín, đến mùa kê trổ, vẫn không phân thắng bại. Cả hai đều kiệt sức, ngã trước chòi của Hơ-bia Bơ-lao.

(Cuối cùng nhờ sự giúp sức của Hơ-bia Bơ-lao, Xing Nhã giết chết Pơ-rong Mưng - người cuồi cùng trong bảy anh em nhà Gia-rơ Bú, báo thù cho cha, cứu mẹ già thoát khỏi cuộc sông nô lệ.)”

(Theo ĐỖ BÌNH TRỊ (Chủ biên), Văn tuyển văn học Việt Nam (Văn học dân gian), NXB Giáo dục, 1982)

Đọc hiểu Xinh Nhã trả thù nhà  - Đề số 1

Câu 1: Xác định đề tài và đặt nhan đề cho văn bản.

Câu 2: Hãy chỉ ra đặc điểm của thể loại sử thi được thể hiện ở văn bản.

Câu 3: Trong văn bản xinh nhã trả thù nhà, Xing nhã được miêu tả với những đặc điểm nổi bật nào.

Câu 4: Hãy chỉ ra một đặc điểm cho thấy sự đối lập giữa xinh nhã và Giaro-Bú.

Trả lời câu hỏi đọc hiểu

Câu 1:

- Văn bản thuộc đề tài: Sử thi anh hùng. 

- Đặt nhan đề: Xinh Nhã và sự trả thù của Xing Nhã.

Câu 2:

* Đặc điểm của thể loại sử thi được thể hiện ở văn bản:

- Đề tài: sử thi anh hùng.

- Chủ để: ca ngợi chàng trai Xing nhã chiến đấu anh dũng, đòi lại công bằng bảo cho cha mẹ và mọi người.

- Cốt truyện liên quan đến sự việc trong đời sống cộng đồng.

- Không gian rộng lớn.

- Nhân vật có sức mạnh, tài năng, vẻ đẹp lạ kì, dám đối dầu với kẻ xấu, chiến đấu anh dũng bảo vệ lẽ phải.

- Biện pháp nghệ thuật được sử dụng: so sánh, phóng đại,...

- Lời nhân vật mang sắc thái mạnh mẽ, trang trọng. Lời người kể chuyện thể hiện niềm cảm phục đối với nhân vật trung tâm.

Câu 3: 

Trong văn bản xinh nhã trả thù nhà, Xing nhã được miêu tả với những đặc điểm nổi bật: là người con có tấm lòng hiếu thảo, một chàng trai gan dạ, dũng cả, tốt bụng, dám đứng lên đòi công bằng, lẽ phải.

Câu 4:

- Một đặc điểm cho thấy sự đối lập giữa xinh nhã và Giaro-Bú.

+ Xinh nhã: tấm lòng nhân hậu, tốt bụng.

+ Giaro-Bú: độc ác, dữ tợn.

Đọc hiểu Xinh Nhã trả thù nhà - Đề số 2

XINH NHÃ

Xinh Nhã là con trai của ông bà Gia-rơ-Kốt và Hơ -bia-Đá . Do ghen ghét đố kị nên Gia -rơ Bú đã giết cha của Xinh Nhã và bắt mẹ của Xinh Nhã làm nô lệ. Biết được sự thật này, Xinh Nhã đi tìm Gia - rơ Bú để trả thù. Hơi men vào, mặt Xinh Nhã càng đẹp. Thật như người đẹp hay có thóc. Bước đi của Xinh Nhã trên sàn làm cho xà ngang xà dọc của nhà Gia -rơ Bú rung rinh.

……………..

Xinh Nhã : Ơ Gia - rơ Bú. Lấy chiếc khiên và cái đao của mày ra đây, múa cho tao xem thử.

Gia -rơ Bú ( mới giơ lên, khiên đao đã bị vỡ từng mảnh ): Ơ Giàng. Tại sao khiên đao của ta lại thế này ?

Xinh Nhã:  Mày già rồi thì khiên đao cũng già rồi. Nào, bảy anh em của mày hãy ra xem khiên đao của ta để ngoài cổng làng đi .

Trên trời mây đen to hơn ngọn núi. Sét rống ì ầm. Cổng làng của Gia-rơ Bú nghiêng hẳn về một phía .

Gia - rơ Bú (tức chửi) : Thằng Xinh Nhã ma quỷ đã làm ngã cổng của nhà ta rồi .

Xinh Nhã : Ơ Gia- rơ Bú. Bảy anh em nhà mày hãy đến đỡ chiếc khiên và cây đao của tao đi .

Gia - rơ Bú uốn mình , hai tay thả xuống lỏng lẻo như sợi dây khoai khô, nắm lấy quai khiên. Gia - rơ Bú cố giơ lên, mồ hôi chảy đầy trán đầy ngực, nhưng chiếc khiên vẫn cứ nằm im như người đương ngủ say. Năm đứa em của Gia - rơ Bú xúm nhau bê lên, chiếc khiên vẫn cứ nằm nguyên một chỗ. Pơ- rong Mưng bước tới, chàng cúi xuống , cố giơ lên , cao lên , nhưng chiếc khiên vẫn không nhấc lên được. Xinh Nhã từ từ bước tới. Chàng cầm chiếc khiên giơ cao lên trời và múa . Xinh Nhã múa phía trước, một mái tranh bay theo gió , múa phía sau, một mái nhà bay theo bão. Nhà Gia - rơ Bú nghiêng đằng tây, ngả đằng đông. Gió từ núi Mơ - đan tới, bão từ núi Hơ- mu đến, thổi xô nhà cửa của làng Gia - rơ Bú. Gà heo bay như lá rụng. Nước suối dâng, trôi cả gà, lợn, trâu bò và nô lệ của Gia - rơ Bú .

Gia- rơ Bú ( hoảng khiếp gọi ): Ơ Hơ - bia Blao. Em đến bảo Xinh Nhã ngừng múa khiên đi. Tôi không bắt mẹ nó nữa đâu. Tôi sẽ trả bầy trai gái, nô lệ và của cải của cha nó.

Hơ - bia Blao ( vùng vằng ): Tôi không đi , anh đừng lừa tôi .

Gia - rơ Bú: Nếu tôi lừa em, em sẽ lấy hết của cải trong nhà tôi và tôi sẽ trở thành người tôi tớ giữ gà lợn cho em.

Hơ - bia Blao mặc một chiếc váy dài phủ gót. Cổ chân nàng đeo một chiếc còng vàng óng như sao. Từ cột bè đằng trước, nàng chạy tới chỗ Xinh Nhã đang múa , nàng níu lấy đuôi khố của chàng .

Xinh Nhã ( vội quay lại): Ai đấy?

Hơ - bia Blao : Em là Hơ - bia Blao đây.

Xinh Nhã : Ủa, em tới đây làm gì?

Hơ - bia Blao: Gia - rơ Bú bảo anh đừng múa nữa. Những tôi tớ và nô lệ của Gia - rơ Bú ngã sập như cây tranh, cây lách ngập nước lũ. Họ chịu trả lại mẹ và của cải cho anh rồi đó .

Xinh Nhã hạ chiếc khiên. Trời ngừng gió. Nắng hanh. Bầy chim két, chim kơ- tuôn ăn quả xanh trên cành , lại kêu róc rét .

Gia - rơ Bú : Tôi sẽ trả lại hết của cải  cho anh.

Cuối cùng đôi bên chỉ còn Pơ - rong Mưng và Xinh Nhã đánh nhau. Ông Gỗn ở trên trời vén từng lớp mây đen trắng nhìn theo không chớp mắt.  Hai người đánh nhau bảy ngày bảy đêm. Gió, bão, mây, mưa sấm chớp trên trời. Ông Gỗn đứng ở giữa . Khi thấy Xinh Nhã mạnh thì ông bớt sức Xinh Nhã đi, khi thấy Pơ- rong Mưng có sức hơn, thì ông lại tăng sức cho Xinh Nhã .

Rồi khi Hơ -bia Blao đang bối rối thì ông Gỗn hất tay đao của nàng, giết chết Gia - rơ Bú

Xinh Nhã: Ơ mẹ. Ơ em Hơ- bia Blao. Chúng ta đi về buôn của Gia- rơ Bú lấy trâu, bò, chiêng, ché dẫn bầy nô lệ của nó về làng đi. Nô lệ đứng đó đây các anh muốn trở về với chúng tôi hay muốn ở lại buôn cũ?

Nô lệ : Chúng tôi xin theo ông.

(Trích Xinh Nhã, Trường ca Tây Nguyên, NXB Văn học 1962, Ngọc Anh, Kơ -xo Bơ -lêu dịch)

Câu 1. Văn bản trên thuộc thể loại gì

A. Cổ tích

B. Sử thi

C. Truyền thuyết

D. Ngụ ngôn

Câu 2. Nhân vật chính trong văn bản là ai?

A. Xing Nhã

B. Gia-rơ Kốt

C. Gia-rơ Kốt

D. Pơ-rong Mưng

Câu 3. Trong câu truyện, Xing Nhã đi tìm ai để trả thù?

A. Hơ – bia Guê

B. Hơ-bia Bơ-lao

C. Bơ-ra Tang

D. Gia-rơ Bú

Câu 4. Xing Nhã đi trả thù vì kẻ thù đã giết hại cả cha và mẹ chàng.

A. Đúng                                    B. Sai

Câu 5. Dòng nào miêu tả đúng và đầy đủ đặc điểm của chiếc khiên mà Xing Nhã sử dụng?

1. Khiên được làm bằng gỗ cây kơlong
2. Khiên được làm trong ba tháng
3. Hàng trăm người tập trung mới nhấc được khiên
4. Khi múa khiên. Đất trời nổi dông giá mù mịt
5. Vành khiên nạm bạc sáng chói

A. (1) – (2) – (4)                                         

C. (2) – (3) – (4)

B. (1) – (3 – (5)                                           

D. (2) – (4) – (5)

Câu 6. Thủ pháp nghệ thuật nào được tác giả sử dụng trong câu văn sau:

Xing Nhã quay khiên múa. Đất bụi bay mù mịt như mây trời tháng Bảy. Xing Nhã nhảy qua trái núi, lượn qua con suối, phăng qua đầu đèo, nhanh hơn bầy chim diều chim ó.

A. Nhân hoá                                             

C. Ẩn dụ 

B. So sánh                                                

D. Cường điệu

Câu 7. Dòng nào sau đây không thể hiện đúng ý nghĩa của chiến thắng mà Xing Nhã đã đạt được trong văn bản trên?

A. Sức mạnh của chính nghĩa

B. Kẻ ác phải bị trừng phạt

C. Vẻ đẹp của người anh hùng lí tưởng trong mơ ước của cộng đồng.

D. Chinh phục những vùng đất mới và thu phục những nô lệ mới.

Trả lời câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu:

Câu 8. Qua nhân vật Xing Nhã, người Tây Nguyên thể hiện quan niệm như thế nào về người anh hùng?

Qua nhân vật Xing Nhã, người Tây Nguyên thể hiện quan niệm về người anh hùng: có sức mạnh, sự dũng cảm, nhân hậu

Câu 9. Có thể khẳng định Xing Nhã là người anh hùng có sức mạnh phi thường không? Vì sao?

Xing nhã là người anh hùng có sức mạnh phi thường. Điều đó được thể hiện qua các chi tiết: Xing Nhã đốn cây kơlơng làm khiên, Xing Nhã múa khiên, Xing Nhã đánh nhau với Gia-rơ Bú

Câu 10. Từ văn bản và phần chú thích ở chân trang, em hiểu thêm điều gì về đặc điểm văn hoá độc đáo của đồng bào Tây Nguyên?

Ví dụ: lễ thổi tai – một lễ nghi cầu mong cho con cháu mau khôn lớn của đồng bào dân tộc Tây Nguyên xưa

Đọc hiểu Xing nhã trả thù nhà - Đề số 3

XING NHÃ

Xinh Nhã là con trai của ông bà Gia-rơ-Kốt và Hơ -bia-Đá . Do ghen ghét đố kị nên Gia -rơ Bú đã giết cha của Xing Nhã và bắt mẹ của Xing Nhã làm nô lệ . Biết được sự thật này , Xing Nhã đi tìm Gia -rơ Bú để trả thù .

Hơi men vào , mặt Xing Nhã càng đẹp . Thật như người đẹp hay có thóc  Bước đi của Xing Nhã trên sàn làm cho xà ngang xà dọc của nhà Gia -rơ Bú rung rinh

……………..

Xinh Nhã – Ơ Gia rơ Bú . Lấy chiếc khiên và cái đao của mày ra đây , múa cho tao xem thử 

Gia -rơ Bú ( mới giơ lên , khiên đao đã bị vỡ từng mảnh ) – Ơ Giàng Tại sao kiên đao của ta lại thế này ?

Xinh Nhã – Mày già rồi thì khiên đao cũng già rồi . Nào , bảy anh em của mày hãy ra xem khiên đao của ta để ngoài cổng làng đi .

Trên trời mây đen to hơn ngọn núi . Sét rống ì ầm . Cổng làng của Gia-rơ Bú nghiêng hẳn về một phía .

Gia – rơ Bú (tức chửi) – Thằng Xinh Nhã ma quỷ đã làm ngã cổng của nhà ta rồi .

Xinh Nhã – Ơ Gia – rơ Bú . Bảy anh em nhà mày hãy đến đỡ chiếc khiên và cây đao của tao đi .

Gia – rơ Bú uốn mình , hai tay thả xuống lỏng lẻo như sợi dây khoai khô , nắm lấy quai khiên . Gia – rơ Bú cố giơ lên , mồ hôi chảy đầy trán đây ngực , nhưng chiếc khiên vẫn cứ nằm im nư người đương ngủ say . Năm đứa em của Gia – rơ Bú xúm nhau bê lên , chiếc khiên vẫn cứ nằm nguyên một chỗ . Pơ – rong Mưng bước tới , chàng cúi xuống , cố giơ lên , cao lên , nhưng chiếc khiên vẫn không nhấc lên được . Xinh Nhã từ từ bước tới . Chàng cầm chiếc khiên giơ cao lên trời và múa . Xinh Nhã múa phía trước , một mái tranh bay theo gió , múa phía sau, một mái nhà bay theo bão . Nhà Gia – rơ Bú nghiêng đằng tây , ngả đằng đông . Gió từ núi Mơ – đan tới , bão từ núi Hơ – mu đến , thổi xô nhà cửa của làng Gia – rơ Bú . Gà heo bay như lá rụng . Nước suối dâng , trôi cả gà , lơn , trâu bò và nô lệ của Gia – rơ Bú .

Gia – rơ Bú ( hoảng khiếp gọi ) – Ơ Hơ – bia Blao. Em đến bảo Xing Nhã ngừng múa khiên đi . Tôi không bắt mẹ nó nữa đâu . Tôi se trả bầy trai gái , nô lệ và của cải của cha nó .

Hơ – bia Blao ( vùng vằng ) – Tôi không đi , anh đừng lừa tôi .

Gia - rơ Bú – Nếu tôi lừa em , em sẽ lấy hết của cải trong nhà tôi và tôi sẽ trở thành người tôi tớ giữ gà lợn cho em .

Hơ – bia – Blao mặc một chiếc váy dài phủ gót . Cổ chân nàng đeo một chiếc còng vàng óng như sao. Từ cột bè đằng trước , nàng chạy tới chôc Xinh Nhã đang múa , nàng níu lấy đuôi khố của chàng .

Xing Nhã ( vội quay lại) – Ai đấy ?

Hơ – bia Blao – Em là Hơ – bia Blao đây.

Xinh Nhã - Ủa , em tới đây làm gì ?

Hơ – bia Blao – Gia – rơ Bú bảo anh đừng múa nữa . Những tôi tớ và nô lệ của Gia – rơ Bú ngã sập như cây tranh , cây lách ngập nước lũ . Họ chịu trả lại mẹ và của cải cho anh rồi đó . 

Xinh Nhã hạ chiếc khiên . Trời ngừng gió . Nắng hanh. Bầy chim két , chim kơ- tuôn ăn quả xanh trên cành , lại kêu róc rét .

Gia – rơ Bú – Tôi sẽ trả lại hết của cải cả cha anh

Cuối cùng đôi bên chỉ còn Pơ – rong Mưng và Xinh Nhã đánh nhau . Ông Gỗn ở trên trời vén từng lớp mây đen trắng nhìn theo không chớp mắt  Hai người đánh nhau bảy ngày bảy đêm . Gió , bão , mây , mưa sấm chớp trên trời . Ông Gỗn đứng ở giữa . Khi thấy Xing Nhã mạnh thì ông bớt sức Xinh Nhã đi , khi thấy Pơ – rong Mưng có sức hơn , thì ông lại tăng sức cho Xinh Nhã .

Rồi khi Hơ – bia – Blao đang bối rối thì ông Gỗn hất tay đao của nàng , giết chết Gia – rơ Bú

Xinh Nhã – Ơ mẹ. Ơ em Hơ – bia Blao . Chúng ta đi về buôn của Gia – rơ Bú lấy trâu , bò , chiêng , ché dẫn bầy nô lệ của nó vè làng đi . Nô lệ đứng đó đây các anh muốn rở về với chúng tôi hay muốn ở lại buôn cũ ?

Nô lệ - Chúng tôi xin theo ông .

( Trích Xing Nhã , Trường ca Tây Nguyên , NXB Văn học 1962 , Ngọc Anh , Kơ -xo Bơ -lêu dịch )

Câu 1. Văn bản trên thuộc thể loại nào ?

Sử thi

Câu 2 . Văn bản trên xoay quanh biến cố trọng đại nào ?

Cuộc chiến tranh tiêu diệt kẻ thù 

Câu 3. Trong văn bản , Xing Nhã đi tìm ai để trả thù?

Gia-rơ Bú

Câu 4.  Nêu đặc điểm không gian của văn bản trên ?

Rộng lớn nhưng gần gũi, bao gồm cả thế giới thần linh và con người,

Kì vĩ , cao rộng gồm cả núi đồi , bầu trời 

Câu 5. Qua nhân vật Xing Nhã, người Tây Nguyên thể hiện quan niệm như thế nào về người anh hùng?

Qua nhân vật Xing Nhã, người Tây Nguyên thể hiện quan niệm về người anh hùng: có sức mạnh, sự dũng cảm, nhân hậu

Câu 6. Anh chị hãy xác định chủ đề của văn bản trên 

Chủ đề của đoạn văn bản là kể về người anh hùng Xinh Nhã trong hành trình tìm và tiêu diệt kẻ thù , với quyết tâm “ trả thù cho mẹ , giải phóng nô lệ” bảo vệ cộng đồng

-----------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã mang tới cho các bạn những kiến thức bổ ích qua bài Đọc hiểu Xing Nhã trả thù nhà. Hi vọng những kiến thức trên sẽ giúp các bạn đạt được kết quả cao trong học tập. Chúc các bạn học tốt!