Đọc hiểu Ngu công dời núi (3 đề)

Hướng dẫn trả lời đề Đọc hiểu Ngu công dời núi trắc nghiệm, tự luận chi tiết, chính xác giúp bạn ôn luyện đề thi Ngữ văn Đọc hiểu đạt kết quả cao.

Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi

NGU CÔNG DỜI NÚI

 “Ở núi Bắc Sơn, có một ông già tên là Ngu Công, đã chín mươi tuổi. Nhà của Ngu Công ở đối diện với hai ngọn núi là núi Thái Hàng và núi Vương Ốc. Hai ngọn núi này chu vi bảy trăm dặm, cao tới vạn nhẫn, khiến cho việc đi lại, ra vào ngôi nhà của Ngu Công rất bất tiện. Mỗi lần đi lại đều phải theo đường vòng dưới chân núi.

  Một hôm, Ngu Công họp tất cả người nhà lại nói: “Hai quả núi kia thực đáng ghét, cản trở việc đi lại, ra vào của chúng ta. Vậy, hãy đào hai quả núi ấy mà mang đi chỗ khác, mở đường thông tới phía nam Dự Châu, tới bắc sông Hán Thuỷ, có được không?”. Con cháu Ngu Công đều nghe lời, chung sức làm theo. Riêng vợ Ngu Công thì không tin tưởng, nói với Ngu Công rằng: “Ông ơi, tính toán lại đi đã, đến quả đồi nhỏ như cái gò Khôi Phụ ông cũng không di chuyển đi chỗ khác được, nữa là di chuyển hai quả núi Thái Hàng và Vương Ốc to lớn như thế kia. Mà nếu ông có đào được núi đi nữa, thì đất đá của hai quả núi chuyển đi đâu được?”. Các con cháu của Ngu Công đồng thanh nói: “Đem gánh đến bờ biển Bột Hải, phía bắc Ấn Thổ ấy mà chất đống ở đấy không được hay sao?”.

 Thế là mọi người đồng lòng nhất trí bắt tay vào công việc đào núi. Họ đào núi, gánh đất đá đổ thành đống lớn bên bờ biển Bột Hải. Người quả phụ họ Kinh Thành có một người con chừng bảy, tám tuổi cũng chạy lại đào bới giúp Ngu Công. Họ làm việc từ mùa đông tới mùa hạ mới về nhà một lần.

 Ở bên sông Hà Khúc có ông Trí Tẩu thấy họ làm việc cực nhọc như vậy thì cười trong bụng và đến bảo với Ngu Công rằng: “Này ông ơi, đừng có hăng tiết vịt như thế, đã chín mươi tuổi rồi, sắp đến lúc chết rồi, làm sao ông còn đủ thời gian để chuyển dời hai quả núi to như thế kia! Thôi bỏ đi, đừng làm cái việc ngu ngốc ấy nữa!”. Ngu Công bèn trả lời Trí Tẩu: “Tư tưởng của ông thật là ngoan cố, không bằng người qủa phụ và đứa nhỏ kia. Ông đừng nhiều lời! Sao ông không nghĩ rằng nếu tôi chết đi thì còn các con tôi làm, các con tôi chết đi thì còn các cháu tôi làm. Các cháu tôi rồi cũng đẻ con. Nếu chúng chưa làm xong việc di chuyển hai quả núi kia thì các con của chúng sẽ làm tiếp. Đời đời nối tiếp. Con cái, cháu chắt, chút chít…của tôi kế tiếp nhau đào núi và vận chuyển đất đá đến bờ biển Bột Hải. Hai qủa núi thì vẫn là hai quả núi, số lượng đất đá thì không tăng thêm. Còn dòng dõi của tôi thì cứ sinh sôi mãi mãi, sớm muộn thì sẽ đến lúc công việc dời núi phải được làm xong”. Trí Tẩu không biết phản bác lại như thế nào.

 Không ngờ, câu chuyện của Trí Tẩu và Ngu Công nói với nhau lại bị thần núi nghe thấy. Vị thần này sợ Ngu Công và con cháu của ông ta dời hai quả núi Thái Hàng và Vương Ốc đo chỗ khác, bèn vội tâu lên Thiên Đế. Cảm kích ý chí kiên cường của Ngu Công, Thiên Đế sai hai con trai thuộc dòng dõi bộ tộc Khoa Nga cõng hai qủa núi ấy trên lưng mang đi, một đặt ở Sóc Đông, một đặt ở Ung Nam. Hai quả núi to lớn trước kia liền một dải, từ đó bị đặt ra hai nơi rất xa nhau.

 Từ đó, trước cổng nhà Ngu Công là một vùng đất bằng phẳng, đi lại rất thuận tiện, từ mặt nam Kí Châu tới mặt bắc sông Hán Thủy không còn bị núi lớn ngăn trở nữa.

(Thần thoại Trung Hoa, Dương Tuấn Anh tuyển chọn, NXB Giáo dục Việt Nam, H, 2009, tr.95,96,97).

Đọc hiểu Ngu công dời núi (Trắc nghiệm) - Đề 1 

Câu 1: Phương thức biểu đạt chính của văn bản là gì?

A. Biểu cảm.

B. Miêu tả.

C. Tự sự.

D. Thuyết minh.

Câu 2: Văn bản trên thuộc thể loại thần thoại nào?

A. Thần thoại suy nguyên.

B. Thần thoại sáng tạo.

C. Cả 2 đáp án trên đều đúng.

D. Cả 2 đáp án trên đều sai.

Câu 3: Nhân vật chính trong văn bản trên là ai?

A. Ngu Công.

B. Trí Tẩu.

C. Thái Hàng.

D. Vương Ốc.

Câu 4: Vì sao Ngu Công lại muốn dời núi Thái Hàng và Vương Ốc đi?

A. Vì hai ngọn núi này liền một dải.

B. Vì hai ngọn núi này nằm chắn trước nhà của Ngu Công.

C. Vì cần có đất đá của hai ngọn núi này mới lấp được biển Bột Hải.

D. Vì vùng Sóc Đông và Ung Nam không có núi nên Ngu Công muốn đem hai núi Thái Hàng và Vương Ốc đến đây.

Câu 5: Lời can ngăn của vợ Ngu Công và Trí Tẩu cho thấy có những điều bất khả thi nào trong công việc dời núi của Ngu Công?

A. Hai ngọn núi to lớn vô cùng, khó có thể di chuyển được.

B. Ngu Công tuổi đã cao, không còn nhiều thời gian để thực hiện công việc dời núi.

C. Đất đá của hai ngọn núi rất nhiều, không biết đổ đi đâu cho xuể.

D. Cả 3 đáp án trên đều đúng.

Câu 6: Câu trả lời của Ngu Công trước Trí Tẩu cho thấy công việc dời núi hoàn toàn khả thi dựa trên yếu tố nào là chính?

A. Sự đông đảo của con cháu dòng dõi Ngu Công.

B. Sự giúp đỡ của mọi người.

C. Ý chí quyết tâm của Ngu Công và con cháu.

D. Sự trợ giúp của Thiên Đế.

Câu 7: Theo anh/chị, văn bản trên nhằm lý giải hiện tượng tự nhiên nào?

A. Sự xuất hiện của núi Thái Hàng và Vương Ốc ở đất Kí Châu và Hán Thuỷ.

B. Sự biến mất của núi Thái Hàng và Vương Ốc ở đất Kí Châu và Hán Thuỷ.

C. Sự xuất hiện của núi Thái Hàng và Vương Ốc ở đất Sóc Đông và Ung Nam.

D. Sự biến mất của núi Thái Hàng và Vương Ốc ở đất Sóc Đông và Ung Nam.

Đáp án

Câu 1. C => Phương thức biểu đạt chính của văn bản là tự sự.

Câu 2. B => Văn bản trên thuộc thể loại thần thoại sáng tạo.

Câu 3. A => Nhân vật chính trong văn bản trên là Ngu Công.

Câu 4. B => Ngu Công lại muốn dời núi Thái Hàng và Vương Ốc đi vì hai ngọn núi này nằm chắn trước nhà của Ngu Công.

Câu 5. D =>  Lời can ngăn của vợ Ngu Công và Trí Tẩu cho thấy có những điều bất khả thi trong công việc dời núi của Ngu Công: Hai ngọn núi to lớn vô cùng, khó có thể di chuyển được; Ngu Công tuổi đã cao, không còn nhiều thời gian để thực hiện công việc dời núi; Đất đá của hai ngọn núi rất nhiều, không biết đổ đi đâu cho xuể.

Câu 6. C => Câu trả lời của Ngu Công trước Trí Tẩu cho thấy công việc dời núi hoàn toàn khả thi dựa trên yếu tố chính là ý chí quyết tâm của Ngu Công và con cháu.

Câu 7. C =>  Văn bản trên nhằm lý giải hiện tượng tự nhiên sự xuất hiện của núi Thái Hàng và Vương Ốc ở đất Sóc Đông và Ung Nam.

Đọc hiểu Ngu công dời núi (Tự luận) - Đề 2

Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản?

Câu 2: Vì sao Ngu Công lại muốn dời núi Thái Hàng và Vương Ốc đi?

Câu 3: Lời can ngăn của vợ Ngu Công và Trí Tẩu cho thấy có những điều bất khả thi nào trong công việc dời núi của Ngu Công? Thái độ của Vương Công trước những lời can ngăn ấy là gì?

Câu 4: Anh/chị rút ra được bài học gì từ câu chuyện Ngu Công dời núi?

Câu 5: Có ý kiến cho rằng, thay vì dời núi, Ngu Công có thể dời nhà để tiết kiệm thời gian và công sức. Anh/chị có suy nghĩ gì về ý kiến này?

Đáp án

Câu 1.

- Phương thức biểu đạt chính của văn bản là tự sự.

Câu 2.

- Ngu Công muốn dời núi Thái Hàng và Vương Ốc đi vì hai ngọn núi này nằm chắn trước nhà của Ngu Công, khiến cho việc đi lại, ra vào ngôi nhà trở nên rất bất tiện, cứ mỗi lần đi là lại đều phải vòng theo đường dưới chân núi, rất tốn sức, mất thời gian.

Câu 3.

- Lời can ngăn của vợ Ngu Công và Trí Tẩu cho thấy có ba điều bất khả thi trong công việc dời núi của Ngu Công:

+ Hai ngọn núi to lớn vô cùng, khó có thể di chuyển được.

+ Đất đá của hai ngọn núi rất nhiều, không biết đổ đi đâu cho xuể.

+ Ngu Công tuổi đã cao, không còn nhiều thời gian để thực hiện công việc dời núi.

- Trước những lời can ngăn của vợ và Trí Tẩu thì Ngu Công vẫn không lung lay ý muốn của mình, thậm chí Ngu Công còn dễ dàng tìm ra cách giải quyết những điều bất khả thi nói trên, đó chính là:

+ Cùng hợp sức con cháu trong toàn gia đình để dời núi.

+ Đem gánh đất đá của hai ngọn núi đến bờ biển Bột Hải, phía bắc Ấn Thổ mà chất đống lên.

+ Con cái, cháu chắt, chút chít…của Ngu Công sẽ kế tiếp nhau đào núi và vận chuyển đất đá đến bờ biển Bột Hải cho đến khi nào hoàn thành công việc dời núi mới thôi.

Câu 4.

Qua câu chuyện Ngu Công dời núi em rút ra được cho bản thân mình những bài học như:

+ Khi làm điều gì đó cần chọn lọc sự góp ý của người khác, nếu họ ngẳn cản, làm khó thì phải có ý chí kiên định vào chính lựa chọn của bản thân mình.

+ Luôn cần bền bỉ, kiên trì và giàu ý chí, nghị lực trong lao động.

+ Biết cách tập hợp sức mạnh của những người chung lý tưởng để hoàn thành công việc lớn lao mà mình đang theo đuổi một cách nhanh chóng, hạn chế làm một mình, tốn sức, hiệu quả thấp.

+ Hãy linh hoạt, năng động trong chính việc mà mình lựa chọn thay vì dễ chán nản, lười biếng.

+ Điều người khác cảm thấy không thể thì chưa chắc nó đã thực sự không thể, phải làm thì mới có thể tìm ra đáp án.

Câu 5.

- Mỗi người đều có những quan điểm, nhìn nhận khác nhau vào sự việc: ý kiến thay vì dời núi, Ngu Công có thể dời nhà để tiết kiệm thời gian và công sức.

+ Đồng tình: Bởi vì đó chính là cách giải quyết đơn giản nhất, rất linh hoạt và phù hợp với hoàn cảnh, hơi mất nhiều tiền nhưng đường đi sẽ thuận tiện hơn, không tốn thời gian, công sức đi lại.

+ Không đồng tình: Bởi vì nếu dễ dàng thay đổi bản thân trước những khó khăn mà ngoại cảnh mang lại thì chúng ta sẽ bị luôn bị động, bị lệ thuộc và không bao giờ đạt được mục tiêu như bản thân mình mong muốn (theo góc nhìn câu chuyện là một bài học).

Đọc hiểu Ngu công dời núi (Tự luận) - Đề 3

Câu 1: Theo anh/chị, có thể bỏ chi tiết: “Người quả phụ họ Kinh Thành có một người con chừng bảy, tám tuổi cũng chạy lại đào bới giúp Ngu Công” được không? Vì sao?

Câu 2: Sự xuất hiện và trợ giúp Ngu Công của Thiên Đế trong phần cuối truyện có vai trò như thế nào trong văn bản? Chi tiết này có tương tự về mặt ý nghĩa với chi tiết ông Trời mách kế giúp Đăm Săn chiến thắng Mtao-Mxây trong đoạn trích “Chiến thắng Mtao-Mxây” (trích Sử thi Đăm Săn) không?

Câu 3: Từ câu nói của Ngu Công: “Hai quả núi thì vẫn là hai quả núi, số lượng đất đá thì không tăng thêm. Còn dòng dõi của tôi thì cứ sinh sôi mãi mãi, sớm muộn thì sẽ đến lúc công việc dời núi phải được làm xong”, anh/chị có suy nghĩ gì về mối quan hệ giữa sức mạnh con người và sức mạnh thiên nhiên? Viết đoạn văn ngắn (từ 6-8 câu) trình bày suy nghĩ của mình?

Đáp án

Câu 1.  

- Theo em không thể bỏ chi tiết: “Người quả phụ họ Kinh Thành có một người con chừng bảy, tám tuổi cũng chạy lại đào bới giúp Ngu Công” được bởi vì chi tiết này khẳng định sức mạnh, tính đúng đắn trong công việc - khi Ngu Công dời núi, bởi dù công việc có vất vả tới đâu, trẻ em, phụ nữ những người yếu ớt nhất trong xã hội cũng không tiếc thời gian và công sức của mình để trợ giúp cho Ngu Công bộc lộc tình đoàn kết đáng quý.

Câu 2.

- Sự xuất hiện và trợ giúp Ngu Công của Thiên Đế trong phần cuối truyện có vai trò đặc biệt:

+ Là yếu tố kì ảo, hư cấu giúp tăng thêm tính lôi cuốn, hấp dẫn cho câu chuyện.

+ Là lời ngợi ca ý chí quyết tâm cùng tinh thần kiên cường bền bỉ của Ngu Công. Chính ý chí ấy đã làm lay động Thiên Đế, khiến ông phải cảm phục và trợ giúp Ngu Công hoàn thành công việc dời núi nhanh chóng.

- Chi tiết này có vai trò tương tự như chi tiết ông Trời mách kế giúp Đăm Săn chiến thắng Mtao-Mxây trong đoạn trích “Chiến thắng Mtao-Mxây” (trích Sử thi Đăm Săn) điều đó nhằm khẳng định việc làm lẽ phải, đúng đắn sẽ luôn được thần linh ủng hộ, giúp đỡ, đồng thời làm tăng thêm vẻ đẹp kì ảo, ý nghĩa cho thể loại thần thoại, sử thi.

Câu 3.

Từ câu nói của Ngu Công em hiểu rằng sức mạnh của thiên nhiên vô cùng to lớn nhưng ngàn đời không thay đổi, trong khi ý chí muốn chinh phục tự nhiên của con người thì lúc nào cũng sục sôi theo từng ngày bởi vậy sớm muộn gì con người cũng sẽ chiến thắng thiên. Em đồng tình với quan điểm đấy của Ngu Công, chính là việc lịch sử của xã hội loài người luôn phát triển, nó tựa như con đường chinh phục cái khó của thiên nhiên, từ chỗ không biết sử dụng cho đến việc cải tạo, sử dụng thiên nhiên để phục vụ, đáp ứng nhu cầu sống của con người. Dù thiên nhiên có sức mạnh to lớn ra sao, trở thành thách thức của con người nhưng với sức mạnh đoàn kết, ý chí tiến thủ, cố gắng thì ắt con người sẽ có thể tồn tại, phát triển vượt qua những rào cản mà thiên nhiên đem đến.