Xeton là gì?

Xeton là hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm chức -C(=O)- liên kết trực tiếp với 2 nguyên tử C. Hãy cùng Toploigiai tìm hiểu rõ hơn về xeton qua bài viết dưới đây nhé!

Xeton là gì?

– Định nghĩa: Xeton là hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm chức -C(=O)- liên kết trực tiếp với 2 nguyên tử C.

– Công thức cấu tạo của xeton:

Công thức tổng quát của xeton đơn chức có dạng: R₁-CO-R₂

Cách gọi tên Xeton

Tên thay thế

 – Tên thay thế = Tên hidrocacbon + số chỉ vị trí C trong nhóm CO + on

Tên gốc – chức

 – Tên gốc chức = Tên gốc R₁ , R₂ + xeton

 Ví dụ: CH₃-CO-CH₃ dimetyl xeton (axeton)

CH₃-CO-C₆H₅ metyl phenyl xeton (axelophenon)

Tính chất vật lí

- Axeton là chất lỏng, dễ bay hơi, tan vô hạn trong nước và là dung môi hòa tan rất nhiều chất hữu cơ.

Tính chất hóa học của Xeton

Phản ứng với H₂ /Ni, t⁰ tạo ancol bậc II: (Xeton + H₂)

– Xeton không có phản ứng tráng gương, không phản ứng với Cu(OH)₂ ở nhiệt độ cao, không làm mất màu dung dịch Brom như anđehit.

Phản ứng thế ở gốc hidrocacbon vị trí bên cạnh nhóm CO: (Xeton + Br₂)

CH₃COCH₃ + Br₂ → CH₃COCH₂Br + HBr (có CH₃COOH)

Điều chế Xeton

– Cho ancol bậc II + CuO đun nóng:

– Điều chế gián tiếp qua ancol không bền:

CH₃COOC(CH₃) = CH₂ + NaOH → CH₃COONa + CH₃COCH₃

– Oxi hóa cumen (C₆H₅CH(CH₃)₂) để sản xuất axeton.

Ứng dụng của Xeton

– Axeton được dùng làm dung môi trong sản xuất nhiều hóa chất.

– Axeton còn là chất đầu để tổng hợp nhiều chất hữu cơ quan trọng khác.