Xác định cấu tạo nguyên tử Canxi

Câu hỏi: Xác định cấu tạo nguyên tử Canxi?

Trả lời: 

- Số proton = Số electron = 20

- 4 lớp electron

- Có 2 lớp electron ngoài cùng

Hãy cùng Top lời giải tìm hiểu về Canxi nhé!

1. Lịch sử nguyên tố Canxi

-  Canxi là kim loại kiềm thổ, màu trắng bạc, dẻo, khá cứng. Bị phủ màng oxit – hiđroxit ở trong không khí ẩm.

-  Canxi có khối lượng riêng là 1,54 g/cm³; có nhiệt độ nóng chảy là 842⁰C và sôi ở 1495⁰C.

- Kí hiệu: Ca

- Cấu hình electron: [Ar] 4s²

- Số hiệu nguyên tử: 20

- Khối lượng nguyên tử: 40 g/mol

- Vị trí trong bảng tuần hoàn

+ Ô: số 20

+ Nhóm: IIA

+ Chu kì: 4

- Đồng vị: 40Ca, 42Ca, 43Ca, 44Ca, 45Ca, 46Ca, 47Ca, 48Ca

- Độ âm điện: 1,00

2. Tính chất hóa học của Canxi

- Canxi là chất khử mạnh:

Ca → Ca²⁺ + 2e

a, Tác dụng với phi kim

2 Ca + O₂ → 2 CaO

Ca + H₂ → CaH₂.

b, Tác dụng với axit

- Với dung dịch HCl, H₂SO₄ loãng:

Ca + 2HCl→ CaCl₂+ H₂

- Với dung dịch HNO₃:

Ca + 4HNO₃ đặc→ Ca(NO₃)₂ + 2NO₂ + 2H₂O.

c, Tác dụng với nước

- Ở nhiệt độ thường, Ca khử nước mạnh.

Ca + 2H₂O → Ca(OH)₂ + H₂

3. Trạng thái tự nhiên của canxi

-  Canxi có 6 đồng vị ổn định, hai trong chúng có nguồn gốc tự nhiên: đồng vị ⁴⁰Ca và đồng vị phóng xạ ⁴¹Ca với chu kỳ bán rã = 103.000 năm. 97% của nguyên tố này là ở dạng ⁴⁰Ca

4. Điều chế và ứng dụng Canxi

a. Điều chế

- Điện phân nóng chảy muối canxi clorua.

   CaCl₂ → Ca + Cl₂

b. Ứng dụng

- Canxi là một thành phần quan trọng của khẩu phần dinh dưỡng. Sự thiếu hụt rất nhỏ của nó đã ảnh hưởng tới sự hình thành và phát triển của xương và răng. Thừa canxi có thể dẫn đến sỏi thận. Vitamin D là cần thiết để hấp thụ canxi. Các sản phẩm sữa chứa một lượng lớn canxi.

- Các ứng dụng khác còn có:

+ Chất khử trong việc điều chế các kim loại khác như uran, ziriconi hay thori.

+ Chất chống ôxi hóa, chống sulfua hóa hay chống cacbua hóa cho các loại hợp kim chứa hay không chứa sắt.

+ Một chất tạo thành trong các hợp kim của nhôm, beryli, đồng, chì hay magie.

+ Nó được sử dụng trong sản xuất xi măng hay vữa xây sử dụng rộng rãi trong xây dựng.

5. Canxi đối với cơ thể con người

Loại khoáng chất này chính là thành phần cơ bản để cấu tạo nên xương và răng, vô cùng quan trọng đối với cơ thể, đặc biệt khi kết hợp với phospho, nó có tác dụng làm cho xương và răng trở nên chắc khỏe. Bên cạnh đó, canxi cũng rất cần thiết cho hoạt động của thần kinh cơ và quá trình đông máu.

* Đối với người trưởng thành: 

- Giúp xương khỏe, giảm tình trạng đau nhức hoặc khó khăn khi vận động do loãng xương gây ra, đặc biệt cần thiết với người trung tuổi, người già và người bị tổn thương xương khớp như gãy xương,…

- Cần thiết cho quá trình hoạt động của tim. Nếu không được cung cấp đủ loại khoáng chất này cơ tim sẽ co bóp yếu, cơ thể vì thế cũng dễ mệt mỏi và hay đổ mồ hôi. 

- Người già, nếu không được cung cấp đầy đủ canxi sẽ dễ bị ảnh hưởng đến hệ thần kinh với một số biểu hiện cụ thể như trí nhớ kém, suy nhược thần kinh và hay đau đầu.

* Đối với trẻ nhỏ: 

- Giúp trẻ phát triển chiều cao, tăng khả năng miễn dịch, đồng thời cũng có tác dụng loại bỏ những  khuẩn gây bệnh xâm nhập vào cơ thể. 

- Nếu không được cung cấp đầy đủ khoáng chất thiết yếu này, trẻ có thể chậm lớn, còi xương, răng kém,…

- Có vai trò quan trọng đối với sự phát triển hệ thần kinh của trẻ nhỏ, nếu con bạn thường xuyên quấy khóc vào ban đêm, dễ nổi cáu hoặc hay giật mình, bạn cũng cần lưu ý và đó rất có thể là biểu hiện của thiếu canxi. 

- Bên cạnh đó, canxi rất quan trọng với hệ thần kinh của trẻ em, những trẻ bị thiếu canxi thường có biểu hiện khóc đêm, hay giật mình và dễ nổi cáu.

6. Lợi ích của xét nghiệp định lượng canxi máu

Xét nghiệm định lượng canxi máu xác định nồng độ canxi toàn phần trong huyết thanh. Xét nghiệm này sẽ cung cấp các thông tin hữu ích liên quan  với chức năng tuyến cận giáp và chuyển hóa canxi phospho của cơ thể. Vì vậy, đây là:

Xét nghiệm không thể thiếu trong điều chỉnh:

- Chứng co cứng cơ (tetany), dị cảm, chuột rút.

- Hôn mê không rõ nguồn gốc.

- Nôn không giải thích được.

Xét nghiệm hữu ích để theo dõi:

- Suy thận.

- Tình trạng giảm hấp thu.

- Viêm tụy cấp.

- Các khối u di căn xương.

- Bệnh nhân được điều trị bằng digitalis, calcitonin hay thuốc lợi tiểu.

Các tình trạng tăng canxi máu bất kể do nguyên nhân nào cũng có thể hoàn toàn không có triệu chứng, hay được biểu hiện với các bệnh cảnh lâm sàng mơ hồ và rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Chỉ có xét nghiệm định lượng nồng độ canxi máu mới giúp phát hiện tình trạng này.

Cá tình  trạng hạ canxi máu (do nhiều nguyên nhân gây nên) thường chỉ có biểu hiện lâm sàng khi nồng độ canxi máu < 1,75 mmol/L.

Định lượng canxi ion hóa đôi khi được chỉ định khi bệnh nhân có biểu hiện co cứng cơ (tetani) và không có lợi ích lâm sàng đặc biệt.