logo

Thực hành tiếng việt SGK 10 trang 50 - Văn Cánh diều

Hướng dẫn Soạn bài Thực hành tiếng việt SGK 10 trang 50 ngắn gọn, hay nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong bộ Sách mới Cánh diều Ngữ văn lớp 10 chi tiết.. Hi vọng qua bài soạn trên các bạn đã nắm vững được nội dung bài học và chuẩn bị bài trước khi đến lớp tốt nhất. 

Câu 1 trang 50 SGK Ngữ văn 10 Tập 1

Phân tích giá trị của biện pháp tu từ so sánh trong các câu thơ dưới đây

a) 

Gió rát mặt, đảo luôn thay hình dáng

Sỏi cát bay như lũ chim hoang

                                            (Trần Đăng Khoa)

b) 

Đêm buông xuống nhìn nhau không rõ nữa

Cứ ngỡ như vỏ ốc cất thành lời

                                           (Trần Đăng Khoa)

c) 

Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ

Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa,

Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa

Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa

                                              (Chế Lan Viên)

d) 

Tình yêu là vũ khí

Giữ đất trời quê hương

                                           (Lò Ngân Sủn)

Lời giải 

a. Biện pháp so sánh làm nổi bật lên sự khắc nghiệt của thiên nhiên nơi đây, bất cứ lúc nào sỏi cát cũng có thể bay lên gây nguy hiểm cho người chiến sĩ, từ đó thể hiện tinh thần lạc quan, quả cảm của các anh khi phải sống trong môi trường đó.

b. Điều kiện làm việc của người chiến sĩ vô cùng gian khổ, họ phải làm cả ngày và đêm không lúc nào nghỉ ngơi, con người với thiên nhiên hòa vào nhau, lắng nghe nhau để cùng tồn tại.

c. Thể hiện tình cảm giữa nhân vật trữ tình và người dân. Sự trở lại vùng đất này vô cùng thiêng liêng, cao đẹp, đáng quý, đáng trân trọng.

d. So sánh tình yêu với vũ khí để thể hiện sức mạnh của lòng yêu nước, tinh thần sẵn sàng đấu tranh để bảo vệ nền hòa bình, độc lập cho dân tộc.

Câu 2 trang 51 SGK Ngữ văn 10 Tập 1

Tìm và phân tích tác dụng nghệ thuật của các biện pháp tu từ trong những câu thơ dưới đây ở bài Đất nước của Nguyễn Đình Thi

a) Sáng chớm lạnh trong làng Hà Nội

Những phố dài xao xác hơi may

 

b) Ôi những cánh đồng quê chảy máu

Dây thép gai đâm nát trời chiều

 

c) Trán cháy rực nghĩ trời đất mới

Lòng ta bát ngát ánh bình minh

 

d) Súng nổ rung trời giận dữ

Người lên như nước vỡ bờ

Nước Việt Nam từ máu lửa

Rũ bùn đứng dậy sáng lòa

Lời giải 

a. Biện pháp hoán dụ: cánh đồng quê chảy máu. Biện pháp nhân hóa: dây thép gai đâm nát trời chiều

Biện pháp hoán dụ giúp bạn đọc hiểu hơn về những đau thương, mất mát to lớn mà ta phải gánh chịu do cuộc chiến tranh gây ra; từ đó gợi lên tinh thần yêu nước, sẵn sàng đấu tranh giành độc lập cho dân tộc.

Biện pháp nhân hóa thể hiện nỗi căm hờn trước tội ác mà quân thù gây ra cho quê hương, cho dân tộc Việt Nam ta.

b. Biện pháp so sánh: Người lên như nước vỡ bờ

Thể hiện tinh thần, khí thế chiến đấu vô cùng nồng nhiệt của người dân khi đứng trước cảnh nước mất, nhà tan. Đó còn là quyết tâm giành lại độc lập, tự do cho dân tộc.

c. Biện pháp ẩn dụ

Trán cháy rực và bát ngát ánh bình minh thể hiện tinh thần, nhiệt huyết, những văn khoăn, trăn trở của nhân vật. Đồng thời thể hiện tinh thần yêu nước, sự thăng hoa của cảm xúc, niềm tin được thắp sáng, tràn đầy kiêu hãnh, niềm vui, khát vọng.

d. Biện pháp nhân hóa: khắc họa mùa thu với vẻ đẹp bình dị, đặc trưng nhưng cũng đủ làm xao xuyến lòng người, khiến con người ta thêm yêu, thêm lưu luyến. Đặc biệt, sự cảm nhận của tác giả thật tinh tế và tài hoa khiến cho mùa thu Hà Nội bỗng nhiên biểu hiện bằng hình khối, màu sắc, ánh sáng.

Thực hành tiếng việt SGK 10 trang 50 - Văn Cánh diều

Câu 3 trang 51 SGK Ngữ văn 10 Tập 1

Xác định biện pháp tu từ trong những câu thơ sau và phân tích tác dụng của chúng:

a) 

Đã tan tác những bóng thù hắc ám

Đã sáng lại trời thu tháng Tám

                                           (Tố Hữu)

b) 

Trời xanh đây là của chúng ta

Núi rừng đây là của chúng ta

Những cánh đồng thơm mát

Những ngả đường bát ngát

Những dòng sông đỏ nặng phù sa

                                    (Nguyễn Đình Thi)

c) 

Từ những năm đau thương chiến đấu

Đã ngời lên nét mặt quê hương

Từ gốc lúa bờ tre hồn hậu

Đã bật lên những tiếng căm hờn

                                     (Nguyễn Đình Thi)

d)

Sân khấu lô nhô mấy chàng đầu trọc

Người xem ngổn ngang cũng rặt linh trọc đầu

                                      (Trần Đăng Khoa)

Lời giải 

a) Ẩn dụ:

+ những bóng thù hắc ám - thế lực giặc ngoại xâm

+ trời thu tháng tám - chiến thắng cách mạng tháng Tám

Tác dụng: thể hiện cảm hứng tự hào của tác giả về những chiến thắng oanh liệt cùng những thành quả trong công cuộc xây dựng đát nước sau kháng chiến chống Pháp thắng lợi.

b) Điệp ngữ:

+ Của chúng ta

+ Những

Tác dụng: Nhằm khẳng định rằng những sự vật là của chúng ta, tất cả thuộc quyền sở hữu của chúng ta.

- Nhân hóa:

+ Những buổi ngày xưa vọng nói về

Tác dụng: Nhằm làm nổi bật những buổi nhớ về ngày xưa của tác giả. Qua đó, nhằm nói lên tình yêu thương của tác giả đối với quê hương.

c) Biện pháp tu từ nhân hóa

     Tác giả sử dụng nghệ thuật nhân hóa để thể hiện sự quyết tâm sự thù hận của quê hương với lũ giặc xâm lược. Thể hiện ko chỉ con người căm thù bọn giặc mà những sự vật vô chi vô giác khi có giặc cũng vùng Lên chiến đấu như con người.

d) Nhân hóa

Tác dụng: nhằm làm nổi bật rõ nét về sự thiếu thốn về vật chất và phải đối đầu với thiên nhiên khắc nghiệt.

Câu 4 trang 51 SGK Ngữ văn 10 Tập 1

Hãy viết một đoạn văn (khoảng 5-7 dòng) bàn về giá trị nghệ thuật của bài thơ Đất nước (Nguyễn Đình Thi), trong đoạn văn có sử dụng biện pháp tu từ so sánh.

Lời giải 

Đất nước là đề tài lớn, xuyên suốt trong lịch sử văn học mà các nhà thơ luôn tìm đến để khai thác. Nguyễn Đình Thi chính là một gương mặt tiêu biểu cho đề tài này, nổi tiếng vời bài thơ Đất nước. Bài thơ đã nói về một đất nước mỗi lúc lại hiện ra với một vẻ mặt mới lấp lánh, đa dạng và hàm chứa một nội dung cụ thể lịch sử. Các câu thơ trong bài có độ dài, ngắn xen kẽ nhau cùng nhịp điệu biến đổi linh hoạt. Ngoài ra, bài có sự kết hợp với những hình ảnh sinh động, biểu cảm, có những đoạn hình ảnh tương phản, có sức khái quát cao tạo cho đoạn thơ như một áng văn hay ca ngợi về tình yêu quê hương, đất nước. Đồng thời, nhà thơ chú ý diễn tả sâu sắc, tinh tế tiếng nói nội tâm của nhân vật trữ tình. Trong đó có sự kết hợp giữa cảm xúc và suy tưởng.

>>> Xem trọn bộ: Soạn Văn 10 Chân trời sáng tạo 

-----------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Soạn bài Thực hành tiếng việt SGK 10 trang 50 trong bộ SGK Cánh diều theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Toploigiai đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Toploigiai để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!

icon-date
Xuất bản : 02/08/2022 - Cập nhật : 16/10/2022