Thanh sắt được nung nóng, dát mỏng, kéo dài thành dây sắt. Sau đó tiếp tục nung nóng dây sắt thì thu được chất bột màu nâu. Hãy chỉ ra đâu là hiện tượng vật lí, đâu là hiện tượng hóa học?

Câu hỏi: Thanh sắt được nung nóng, dát mỏng, kéo dài thành dây sắt. Sau đó tiếp tục nung nóng dây sắt thì thu được chất bột màu nâu. Hãy chỉ ra đâu là hiện tượng vật lí, đâu là hiện tượng hóa học?

Trả lời: 

+ Hiện tượng vật lí: Thanh sắt được nung nóng, dát mỏng, kéo dài thành dây sắt.

+ Hiện tượng hóa học: Tiếp tục nung nóng dây sắt thì thu được chất bột màu nâu.

* Phản ứng hóa học

Phản ứng hóa học là sự biến đổi từ chất này sang chất khác. Cụ thế, từ một chất ban đầu nếu các em kết hợp với chất khác thì các chất này có thể sẽ xảy ra phản ứng và bị biến đổi.

Trong bất kỳ một phản ứng hóa học nào, luôn có sự xuất hiện của 2 thành phần là chất tham gia và chất sản phẩm. Chất tham gia chính là chất ban đầu, chất bị biến đổi khi tham gia phản ứng. Chất sinh ra sau đó là chất sản phẩm.

Cách biểu diễn phản ứng hóa học như sau:

Tên các chất tham gia phản ứng → Tên chất sản phẩm

Các em lưu ý, tên chất tham gia và chất sản phẩm cần được viết ở dạng công thức hóa học và có hệ số tương ứng với mỗi chất.

Nếu các chất tham gia xảy ra phản ứng hoàn toàn thì các chất tham gia sẽ chuyển hết thành chất sản phẩm và không xảy ra phản ứng ngược lại. Lúc này, các em sử dụng mũi tên một chiều để viết phản ứng.

Tuy nhiên, nếu các chất tham gia không chuyển hết thành sản phẩm thì đây là phản ứng thuận nghịch. Khi viết phản ứng, các em sử dụng mũi tên 2 chiều.

* Diễn biến của phản ứng hóa học

Để biết được diễn biến của phản ứng hóa học các em hãy theo dõi một ví dụ cụ thể đó là sự tạo thành phân tử nước từ 2 thành phần là Oxi và Hidro.

Trước khi xảy ra phản ứng, 2 nguyên tử Oxi liên kết với nhau và 2 nguyên tử Hidro liên kết với nhau. Sau phản ứng, 1 nguyên tử Oxi sẽ liên kết với 2 nguyên tử Hidro. Như vậy, trong quá trình phản ứng, liên kết giữa 2 nguyên tử Oxi và 2 nguyên tử Hidro bị đứt gãy. Tóm lại, trong một phản ứng hóa học bất kỳ, chỉ có liên kết giữa các nguyên tử thay đổi làm cho phân tử này biến đổi thành phân tử khác.

*Điều kiện xảy ra phản ứng hóa học gồm những gì?

Những điều kiện xảy ra phản ứng hóa học bao gồm:

+ Các chất phản ứng tiếp xúc với nhau thì sẽ xảy ra phản ứng.

+ Tùy vào mỗi phản ứng cụ thể mà cần phải đun nóng tới một nhiệt độ nào đó.

+ Một số phản ứng cần có chất xúc tác thúc đẩy để phản ứng xảy ra nhanh hơn.

Ví dụ: Với phản ứng cháy của than, ban đầu ta cần phải cung cấp 1 nhiệt độ nhất định mới có thể xảy ra phản ứng. Còn với phản ứng của viên kẽm được thả vào dung dịch axit clohiđric thì lại không cần đun nóng mà phản ứng vẫn xảy ra.

Có một số phản ứng cần chất xúc tác thích hợp, hay còn gọi là chất kích thích giúp phản ứng xảy ra nhanh hơn, đồng thời vẫn giữ nguyên không biến đổi khi phản ứng kết thúc.

Ví dụ: Trong khi nấu rượu, người ta sẽ cho men rượu vào gạo để trở thành chất xúc tác cho quá trình tạo ra rượu trở nên nhanh chóng hơn.

Để nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra thì cần biết những dấu hiệu sau:

+ Chất ban đầu có thể thay đổi về màu sắc, trạng thái hoặc mùi.

+ Có hiện tượng tỏa nhiệt, thu nhiệt hoặc phát sáng.

+ Có thể tạo nên hiện tượng kết tủa, bay hơi, hoặc đổi màu chất ban đầu.

>>> Tham khảo: Dãy hoạt dộng hóa học của kim loại đầy đủ