logo

Tài liệu dạy học Vật lý 8 Chủ đề 21

Hướng dẫn Tài liệu dạy học Vật lý 8 Chủ đề 21 hay nhất. Tải về định dạng file PDF cho các thầy cô giáo tham khảo.


Hoạt động 1 trang 150 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 21

Hãy thực hiện thí nghiệm, trả lời câu hỏi và rút ra nhận xét, kết luận.

Thí nghiệm: dùng sáp gắn một số cây đinh vào một thanh kim loại AB. Giữ thanh nằm ngang trên một giá đỡ, đầu B nối vói giá đỡ. Đốt nóng đầu A của thanh (hình H21.2). Quan sát hiện tượng xảy ra và trả lời câu hỏi sau.

Tài liệu dạy học Vật lý 8 Chủ đề 21 ( Tải file PDF)

- Các đinh rơi xuống chứng tỏ điều gì?

- Các định rơi xuống trước, sau theo thứ tự nào? Từ đó, Hãy cho biết nhiệt năng truyền trong thanh kim loại AB từ đầu nào đến đầu nào?

Lời giải chi tiết

Các đinh rơi xuống chứng tỏ nhiệt độ đã truyền trên thanh kim loại AB. Các đinh ở gần đầu A bị nóng trước lên rơi xuống trước, còn các đinh ở đầu B thì rơi xuống sau. Nhiệt năng truyền qua thanh kim loại AB truyền từ đầu A sang đầu B.


Hoạt động 2 trang 151 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 21

Thí nghiệm 1: Các thanh đồng, thép, thủy tinh có kích thước giống nhau. Dùng sáp để gắn các cây đinh vào vị trí như nhau trên các thanh. Giữ các thanh nằm ngang và đốt nóng đồng thời đầu các thanh này (hình H21.3)

- Các đinh gắn trên các thanh có rơi ra cùng lúc hay không? Hiện tượng này chứng tỏ điều gì?

- Các đinh rơi ra theo thứ tự nào? Từ đó co biết trong các chất: đồng, thép, thủy tinh, chất nào dẫn nhiệt tốt nhất, chất nào dẫn nhiệt kém nhất?

                                          

Tài liệu dạy học Vật lý 8 Chủ đề 21 ( Tải file PDF) (ảnh 2)

Thí nghiệm 2: Dùng đèn cồn đun nóng ở phần miệng của một ống thí nghiệm chứa nước, dưới đáy ống nghiệm có một cục sáp (hình H21.4)

Khi ở phần trên của ống nghiệm bắt đầu sôi thì cục sáp ở đáy ống nghiệm có bị nóng chảy không? Từ đó cho biết nước là chất dẫn nhiệt tốt nhất hay dẫn nhiệt kém.

                                            

Tài liệu dạy học Vật lý 8 Chủ đề 21 ( Tải file PDF) (ảnh 3)

Thí nghiệm 3: Dùng đèn cồn đun nóng ở phần đáy của một ống thí nghiệm chứa không khí đặt lộn ngược, ở nút ống nghiệm (không đậy quá chặt) có gắn một cục sáp (hình H21.5)

Khi đáy ống nghiệm đã nóng thì cục sáp ở nút ống nghiệm có bị nóng chảy không? Từ đó cho biết không khí là chất dẫn nhiệt tốt hay dẫn nhiệt kém.

                                         

Tài liệu dạy học Vật lý 8 Chủ đề 21 ( Tải file PDF) (ảnh 4)

Lời giải chi tiết

Thí nghiệm 1.

- Các đinh trên các thanh không rơi ra cùng một lúc mà rơi ở các thời điểm khác nhau. Chứng tỏ các chất dẫn điện là khác nhau.

- Đinh gắn trên thanh đồng rơi xuống trước sau đó đến đinh trên thanh thép và cuối cùng là đinh trên thanh thủy tinh. Điều này chứng tỏ đồng dẫn nhiệt tốt nhất, sau đó đến thép và cuối cùng là thủy tinh.

Thí nghiệm 2.

- Khi nước ở phần trên của ống nghiệm bắt đầu sôi thì cục sáp ở đáy ống nghiệm không bị nóng chảy. Chứng tỏ nước là chất dẫn điện kém.

Thí nghiệm 3.

- khi đáy ống nghiệm đã nóng thì cục sáp ở nút ống nghiệm không nóng chảy. Chứng tỏ không khí là chất dẫn điện kém.


Hoạt động 3 trang 152 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 21

Từ thực tế cuộc sống, hãy cho biết kim loại và sành, sứ: chất nào dẫn nhiệt tốt, chất nào dẫn nhiệt kém? Từ đó hãy giải thích vì sao nồi, chảo thường làm bằng kim loại còn tô, chén lại thường làm bằng sành, sứ (hình H21.6)

                         

Tài liệu dạy học Vật lý 8 Chủ đề 21 ( Tải file PDF) (ảnh 5)

Lời giải chi tiết

Kim loại là các chất dẫn điện tốt nên các nối, chảo thường làm bằng kim loại thì thức ăn sẽ nhanh chín hơn. Còn sành, sứ dẫn nhiệt kém nên các tô, chém thường được làm bằng sành sứ để khi cầm đỡ nóng và đỡ thoát nhiệt ra ngoài.


Hoạt động 2 trang 152 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 21

Hãy trả lời câu hỏi lúc đầu: Khi trời lạnh, chim xù lông để tạo ra những lớp không khí ngăn cách thân thể chim với môi trường bên ngoài. Vì sao điều này lại giúp chim được thời tiết lạnh tốt hơn?

Lời giải chi tiết

Vì không khí là chất dẫn nhiệt kém khi chim xù lông như vậy đã tạo ra nhiều lớp không khí. Lớp không khí này dẫn điện kém nên nhiệt độ bên ngoài và nhiệt độ bên trong thân thể chim chênh lệch nhau rất nhiều giúp chim có thể tránh được giá rét.


Hoạt động 5 trang 152 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 21

Nhiệt độ bình thường của cơ thể người chúng ta là 370C .

- Một thanh thép và một thanh gỗ có cùng nhiệt độ 270C. Cầm vào thanh gỗ ta thấy bình thường nhưng khi cầm vào thanh thép ta có cảm giác lạnh.

- Khi nhiệt độ không khí trong phòng là 270C ta có cảm giác bình thường nhưng khi nhúng tay vào nước ở nhiệt độ 270C ta thấy mát lạnh.

Hãy giải thích các hiện tượng trên. Từ đó hãy so sánh khả năng dẫn nhiệt của kim loại với gỗ, không khí với nước.

Lời giải chi tiết

- Trường hợp thứ nhất: cầm vào thanh gỗ ta thấy bình thường nhưng khi cầm vào thanh thép ta có cảm giác lạnh. Vì nhiệt độ của người và nhiệt độ của các vật có sự chênh lệch nhau khi tiếp xúc với nhau thì xảy ra quá trình truyền nhiệt. Vì thanh thép dẫn nhiệt tốt hơn nên khả năng truyền nhiệt của nó tốt hơn. Nên tay ta cảm giác hơi lạnh. Thép dẫn nhiệt tốt hơn gỗ.

- Trường hợp thứ hai: cũng tương tự như trường hợp đầu vì nước dẫn nhiệt tốt hơn nên ta sẽ cảm giác mát hơn. Nước dẫn nhiệt tốt hơn không khí.


Bài 1 trang 153 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 21

Thế nào là sự dẫn nhiệt? Nêu một số ví dụ về hiện tượng sự dẫn nhiệt trong cuộc sống quanh ta.

Lời giải chi tiết

Nhiệt năng có thể truyền trực tiếp từ phần này sang phần khác của một vật, từ vật này sang vật khác bằng hình thức dẫn nhiệt.

Các nồi, niêu, xoong, chảo thường làm bằng nhôm hoặc inox vì các chất này dẫn nhiệt tốt.

Phích đựng nước uống thường có 2 lớp thủy tinh cách nhiệt, giữa hai lớp thủy tinh này có một lớp chân không dùng để cách nhiệt làm cho phích có thể giữ được nước nóng lâu hơn.


Bài 2 trang 153 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 21

Các chất khác nhau có tính chất dẫn nhiệt như nhau hay khác nhau? Hãy nêu một số chất trong cuộc sống quanh ta là chất dẫn nhiệt tốt, chất dẫn nhiệt kém.

Len là chất dẫn nhiệt tốt hay dẫn nhiệt kém? Từ đó hãy giải thích vì sao con người ta thường mặc áo len khi trời rét (hình H21.7).

Lời giải chi tiết

Các chất khác nhau có tính dẫn nhiệt khác nhau.

Những chất dẫn điện kém như: chân không, không khí, len, tro, trấu,…

Những chất dẫn điện tốt như kim loại: vàng, bạc, đồng, nhôm, thép,…

Len là chất dẫn nhiệt kém. Vì vậy người ta thường mặc áo len khi trời rét. Khi đó nhiệt độ bên ngoài và bên trong sẽ chênh lệch khá lớn giúp người mặc có thế ấm hơn khi trời rét.


Bài 3 trang 153 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 21

Trong sự dẫn nhiệt, nhiệt năng trực tiếp truyền

A. Từ vật có kích thước lớn hơn sang vật có kích thước nhỏ hơn.

B. Từ vật có khối lượng lớn hơn sang vật có khối lượng nhỏ hơn.

C. Từ vật có nhiệt độ cao hơn sang vật có nhiệt độ thấp hơn.

D. Từ vật có nhiệt năng lớn hơn sang vật có nhiệt năng nhỏ hơn.

Lời giải chi tiết

Nhiệt năng được truyền từ những vật có nhiệt độ cao sang những vật có nhiệt độ thấp hơn.

Chọn đáp án C.


Bài 4 trang 153 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 21

Sự dẫn nhiệt không thể xảy ra khi giữa các vật là

A. môi trường rắn.

B. môi trường lỏng.

C. môi trường không khí.

D. chân không.

Lời giải chi tiết

Chân không là chất cách nhiệt vì vậy sự dẫn nhiệt không thể xảy ra khi giữa các vật là chân không.

Chọn đáp án D.


Bài 5 trang 153 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 21

Hãy giải thích hiện tượng sau:

- Vì sao trời rét, khi mặc nhiều áo mỏng ta lại có thể cảm thấy ấm hơn khi mặc một áo dày?

- Vì sao lúc trời nắng nóng, không khí trong nhà mái tôn nóng hơn trong nhà mái ngói còn lúc trời rét, không khí trong nhà mái tôn lại lạnh hơn trong nhà mái ngói?

- Vì sao khi đặt sợi tóc trong không khí rồi đốt bằng một que diêm thì sợi tóc cháy ngay nhưng khi quấn một sợi tóc quanh một thanh kim loại rồi dùng que diêm để đốt thì sợi tóc không bị cháy?

Lời giải chi tiết

- Vì khi mặc nhiều áo mỏng ta đã tạo ra được các lớp không khí, các lớp không khí này giúp thân thể người cách nhiệt với môi trường bên ngoài tốt hơn khi mặc một chiếc áo dày.

- Tôn là kim loại dẫn nhiệt tốt. Khi trời nóng, tôn hấp thụ nhiệt lượng từ mặt trời và làm cho trong nhà nóng hơn. Tương tự khi trời lạnh thì mái tôn cũng dẫn nhiệt tố hơn nên trong nhà cũng lạnh hơn đối với nhà mái ngói.

- Khi đặt sợi tóc trong không khí và đốt bằng một que diêm thì sợi tóc cháy ngay vì không khí dẫn nhiệt kém hơn sợi tóc nên sợi tóc cháy ngay. Khi quấn sợi tóc quanh một thanh kim loại rồi dùng que diêm để đốt thì sợi tóc không bị cháy. Vì khi đó nhiệt lượng sẽ truyền sang vật dẫn nhiệt tố hơn là thanh kim loại nên sợi tóc không cháy.


Bài 6 trang 154 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 21

Em hãy tìm hiểu và nêu lên các biện pháp để giữ cho không khí trong nhà (hình minh họa H21.8, H21.9) được ôn hòa mà không phải sử dụng máy điều hòa không khí: mùa lạnh không khí trong nhà không quá lạnh và mùa nóng không khí trong nhà không quá nóng.

Trong những căn nhà mái tôn, em hãy nêu một số biện pháp hạn chế sự dẫn nhiệt qua mái tôn để giữ không khí trong nhà không quá nóng hoặc không quá lạnh.

                      

Tài liệu dạy học Vật lý 8 Chủ đề 21 ( Tải file PDF) (ảnh 6)

Lời giải chi tiết

Để giữ cho không khí trong nhà được ôn hòa thì chúng ta có thể lắp các tấm kính có hai lớp, ở giữa được hút hết không khí tạo ra một lớp chân không, cách nhiệt và cách âm tốt khi đó nhiệt độ trong nhà và nhiệt độ ngoài trời sẽ khác nhau rất nhiều.

Trong căn nhà có mái tôn chúng ta có thể lắp thêm một lớp mốp (xốp cách nhiệt) khi đó nhiệt lượng từ tôn không truyền vào trong nhà giúp nhà mát mẻ hơn.

icon-date
Xuất bản : 25/03/2021 - Cập nhật : 19/12/2022