Tài liệu dạy học Vật lý 8 Chủ đề 19

Hướng dẫn Tài liệu dạy học Vật lý 8 Chủ đề 19 hay nhất. Tải về định dạng file PDF cho các thầy cô giáo tham khảo.

Hoạt động 1 trang 138 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 19

Em hãy trả lời: Thế nào là chuyển động Brown ?

Lời giải chi tiết

Chuyển động hỗn loạn không ngừng của các hạt rất nhỏ (có đường kính cỡ micrômét) trong chất lỏng hay chất khí được gọi là chuyển động Brown.

Micromét ( có kí hiệu μm ) là một ước của đơn vị mét, bằng một phần triệu mét (1μm=10−6m).

Hoạt động 2 trang 139 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 19

Em hãy giải thích vì sao các hạt khói, bụi nhỏ li ti trong không khí lại có chuyển động Brown.

Lời giải chi tiết

Nguyên tử, phân tử của các chất chuyển động hỗn loạn không ngừng. Nguyên nhân gây ra chuyển động Brown của các hạt nhỏ trong chất lỏng, chất khí là do các phân tử chất lỏng, chất khí luôn chuyển động, chúng có thể va chạm vào các hạt nhỏ từ nhiều phía khác nhau. Các va chạm này không cân bằng nhau nên các hạt nhỏ cũng chuyển động hỗn loạn không ngừng.

Hoạt động 3 trang 140 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 19

Em hãy trả lời: Khi nhiệt độ tăng, chuyển động Brown của các hạt khói, bụi nhỏ li ti trong không khí nhanh lên hay chậm đi, vì sao ?

Lời giải chi tiết

Nhiệt độ một vật càng cao thì chuyển động hỗn loạn của các phân tử, nguyên tử cấu tạo nên vật càng nhanh.

Hoạt động 4 trang 140 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 19

Hãy thực hiện thí nghiệm và giải thích

Thực hiện thí nghiệm: Đổ nhẹ nước vào một bình đựng dung dịch sunfat đồng màu xanh. Do nước nhẹ hơn nên nổi ở trên và có một mặt phân cách giữa hai chất lỏng (hình h19.6a). Theo thời gian, mặt phan cách này mờ dần (hình H19.6 b, c, d,) rồi mất hẳn (hình H19.6e) và hai chất lỏng trong bình hào lẫn vào nhau.

Dự trên kiến thức về phân tử, nguyên tử, em hãy giải thích hiện tượng trên.

                                              

Lời giải chi tiết

Do các phân tử chuyển động hỗn loạn không ngừng theo mọi hướng nên các phân tử nước chuyển động xuống dưới, còn cách phân tử sunfat chuyển động lên trên làm cho hai chất lỏng này hòa vào nhau.

Hoạt động 5 trang 1418 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 19

Hãy dự đoán, lập luận và kiểm chứng qua thí nghiệm.

Theo em, hiện tượng khuếch tan xảy ra nhanh hơn hay chậm đi khi nhiệt độ tăng, vì sao ?

Thực hiện thí nghiệm: thả cùng lúc vào hạt thuốc tím vào một cốc đựng nước nóng và một cốc đựng nước lạnh (hình H19.7). hãy quan sát hiện tượng xảy ra và giải thích.

                                           

Lời giải chi tiết

- Khi nhiệt độ tăng lên thì các phân tử nguyên tử chuyển động càng nhanh, hỗn loạn theo chuyển động Brown nên hiện tượng khuếch tán xảy ra nhanh hơn.

- Thả cùng lúc vài hạt thuốc tím vào một cốc đựng nước nóng và một cốc đựng nước lạnh thì thấy hạt thuốc tím hòa vào trong nước nóng nhanh hơn, khuếch tán ra nhiều hơn cố nước lạnh. Do nước nóng các phân tử chuyển động nhanh hơn nên hòa vào nhau nhanh hơn so với cốc nước lạnh.

Bài 1 trang 141 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 19

Phân tử, nguyên tử cấu tạo các chất luôn đứng yên hay chuyển động thế nào ?

Vì sao chuyển động này của các phân tử, nguyên tử là chuyển động nhiệt ?

Nhiệt độ và chuyển động nhiệt của phân tử, nguyên tử có liên hệ thế nào ?

Do chuyển động hỗn loạn không ngừng nên các phân tử nước trên mặt nước có thể bay vào trong không khí. Hiện tượng này gọi là sự bay hơi. Phân tử nước chuyển động càng nhanh thì nước càng dễ bay hơi. Em hãy cho biết: Khi nhiệt độ của nước tăng, sự bay hơi diễn ra nhanh hơn hay chậm đi, vì sao ?

Lời giải chi tiết

- Phân tử, nguyên tử cấu tạo các chất luôn chuyển động hỗn loạn không ngừng về mọi phía.

Nhiệt độ của các vật càng cao thì các phân tử, nguyên tử chuyển động càng nhanh. Do có liên quan chặt chẽ với nhiệt độ nên chuyển động hỗn loạn của các phân tử gọi là chuyển động nhiệt.

- Khi nhiệt độ nước gia tăng, sự bay hơi diễn ra nhanh hơn vì khi nhiệt độ tăng các phân tử nước chuyển động hỗn loạn càng nhanh, một số phân tử thắng được liên kết giữa các phân tử và thoát ra khỏi mặt nước ra ngoài. Khi nhiệt độ tăng thì sự bay hơi diễn ra nhanh hơn.

Bài 2 trang 141 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 19

Thế nào là chuyển động Brown ? Vì sao có sự chuyển động Brown ?

Hãy cho biết nhiệt độ ảnh hưởng đến chuyển động Brown như thế nào và giải thích vì sao ?

Vì sao chuyển động Brown chỉ xảy ra với những hạt rất nhỏ ?

Lời giải chi tiết

- Nguyên nhân gây ra chuyển động brown của các hạt nhỏ trong chất lỏng, chất khí là do các phân tử chất lỏng, chất khí luôn chuyển động hỗn loạn. Khi các phân tử chất lỏng, chất khí chuyển động, chúng có thể va chạm vào các hạt nhỏ từ nhiều phía khác nhau. Các va chạm này không cân bằng nhau nên các hạt nhỏ cũng chuyển động hỗn loạn không ngừng.

Chuyển động hỗn loạn không ngừng của các hạt rất nhỏ (có đường kính cỡ micromet) trong chất lỏng hay chất khí được gọi là chuyển động Brown.

- Khi nhiệt độ càng cao thì các phân tử, nguyên tử chuyển động càng nhanh, sự va chạm với các phân tử, nguyên tử khác càng lớn hơn làm cho các chuyển động hỗn loạn diễn ra càng nhanh hơn.

Bài 3 trang 141 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 19

Hãy nêu một ví dụ về hiện tượng khuếch tán trong cuộc sống.

Khi nhiệt độ tăng, hiện tượng này diễn ra nhanh hơn hay chậm đi, vì sao ?

Lời giải chi tiết

Khi chúng ta xịt một ít nước hoa vào trong phòng học thì sau một thời gian ngắn mùi nước hoa sẽ lan tỏa khắp căn phòng đó là sự khuếch tán của mùi nước hoa. Khi nhiệt độ trong phòng càng cao thì mùi nước hoa bay càng nhanh sự khuếch tán diễn ra nhanh hơn.

Bài 4 trang 141 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 19

Trong một căn phòng, nước hoa trong một chiếc lọ bị đổ ra ngoài. Sau một lúc, mọi người trong phòng đều ngửi được mùi nước hoa. Trong trường hợp này, đã có những hiện tượng vật lí nào xảy ra ?

A. bay hơi và khuếch tán

B. ngưng tự và khuếch tán

C. bay hơi và ngưng tụ

D. nóng chảy và đông đặc

Lời giải chi tiết

Chọn đáp án A.

Bài 5 trang 142 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 19

Phát biểu nào sau đây sai ?

Khi nhiệt độ tăng thì:

A. chuyển động Brown diễn ra nhanh hơn

B. hiện tượng khuếch tán diễn ra nhanh hơn

C. khối lượng phân tử, nguyên tử cấu tạo các chất tăng lên.

D. tốc độ chuyển động hỗn loạn của các phân tử, nguyên tử tăng lên.

Lời giải chi tiết

Khi nhiệt độ tăng lên thì chuyển động hỗn loạn của các phân tử, nguyên tử tăng lên nên chuyển động Brown và sự khuếch tán diễn ra nhanh hơn.

Còn khối lượng phân tử, nguyên tử cấu tạo lên chất không thay đổi

Đáp án C sai

Chọn đáp án C.

Bài 6 trang 142 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 19

Dự trên kiến thức về phân tử, nguyên tử, em hãy giải thích: vì sao đường lại tan dần khi được thả vào trong nước, vì sao trong nước nóng đường lại tan nhanh hơn trong nước lạnh ?

Lời giải chi tiết

Vì khi thả vào nước thì các phân tử đường và nước chuyển động hỗn loạn không ngừng theo chuyển động nhiệt độ chúng hòa vào nhau nên đường tan trong nước. Khi nhiệt độ càng cao thì chuyển động này càng nhanh sự hòa tan sẽ diễn ra nhanh hơn vì vậy trong nước nóng đường tan nhanh hơn.

Bài 7 trang 142 - Tài liệu Dạy Học Vật lí 8 Chủ đề 19

Dựa trên kiến thức về phân tử, nguyên tử, em hãy giải thích: vì sao ô xi trong không khí lại hòa tan được vào trong nước hồ, ao, sông, biển ?

Khi các phân tử nước chuyển động nhanh hơn thì ô xi trong không khí đi vào trong nước khó hơn, em hãy cho biết: khi nhiệt độ tăng, lượng ô xi trong không khí hào tan vào trong nước tăng lên hay giảm đi, vì sao ?

Trong các ao, hồ nuôi tôm, vì sao khi nhiệt độ tăng người ta phải tăng lượng ô xi trong không khí hòa tan vào nước bằng cách dùng quạt nước (hình H19.8), máy thổi khí ?

                                    

Lời giải chi tiết

- Vì phân tử khối oxi chuyển động hỗn loạn theo chuyển động nhiệt. Nên các phân tử ở gần mặt nước có thể chuyển động vào trong nước.

- Khi các phân tử nước chuyển động nhanh các phân tử khối oxi đi vào nước khó hơn nên lượng oxi hòa tan vào trong nước sẽ giảm đi.

- Người ta dùng máy thổi không khí cánh quạt nước để có thể làm cho oxi trong không khí dễ dàng chuyển động hòa tan vào trong nước dễ hơn, giúp tỉ lệ phần trăm oxi trong nước làm cho các loài như tôm, cua, cá dễ dàng hô hấp hơn.