Tác giả tác phẩm: Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ - ro (Chân trời sáng tạo)

Giới thiệu Tác giả tác phẩm Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ - ro chi tiết nhất về tiểu sử tác giả, tóm tắt, bố cục, giá trị nội dung, nghệ thuật và Sơ đồ tư duy bài học Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ - ro.

1. Giới thiệu tác giả

Tác giả: Văn Quang, Văn Tuyên.

2. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm

- Thể loại: Văn bản thông tin

- Xuất xứ: In trên báo ảnh Dân tộc và miền núi, 2007.

- Phương thức biểu đạt: Thuyết minh

- Tóm tắt: 

Văn bản giới thiệu về lễ hội truyền thống của người Chơ – ro đó là lễ hội cúng thần Lúa thể hiện mối giao hòa gắn bó giữa con người và thiên nhiên. Văn bạn nêu ra công tác chuẩn bị lễ hội, các nghi thức chính của lễ hội và giá trị văn hóa của lễ hội đối với cuộc sống của đồng bào người dân Chơ-ro.

- Bố cục: 

Đoạn 1: Từ đầu đến “thật tưng bừng, náo nhiệt!”: Các nghi lễ quan trọng trong lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro

Đoạn 2: Còn lại: Lễ cúng thần Lúa  là một nét đẹp văn hóa của người Chơ – ro.

- Giá trị nội dung: 

Văn bản đã cung cấp thông tin về người Chơ-ro và lễ cúng Thần lúa.

Ca ngợi nét đẹp văn hóa truyền thống ở nơi đây

- Giá trị nghệ thuật: 

Văn bản thông tin bố cục hợp lí, thông tin chân thực, chính xác.

3. Soạn bài Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ - ro

3.1. Chuẩn bị đọc

Câu 1. Cây lúa có vai trò như thế nào đối với đời sống của người Việt Nam?

Cây lúa có vai trò quan trọng đối với đời sống của người Việt Nam. Cây lúa cung cấp cho con người hạt thóc - một loại lương thực không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày.

Câu 2. Hãy chia sẻ với các bạn một lễ hội về cây lúa mà em biết.

Một số lễ hội như: Lễ rước Thần Lúa ở hội Trò Trám (huyện Lâm Thao, Phú Thọ), Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro…

3.2. Trải nghiệm cùng văn bản

Cây nêu trong lễ cúng Thần Lúa được làm bằng vật liệu gì và có hình thù như thế nào?

- Cây nêu trong lễ cúng Thần Lúa được làm từ cây vàng nghệ, thân buộc lá dứa.

- Hình thù: Ngọn của cây nêu có hình bông lúa lớn, phía trên gắn chùm lúa nhiều hạt và bốn tia tỏa ra bốn hướng: hai tia gắn lông chim chèo bẻo (biểu tượng cho sự mạnh mẽ, khôn ngoan), hai tia gắn lông gà (biểu tượng cho sự sung túc của gia chủ).

3.3. Suy ngẫm và phản hồi

Câu 1. Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thông tin? Theo em, văn bản này được viết nhằm mục đích gì?

Dấu hiệu: Phần sa pô được in nghiêng, nhan đề thể hiện nội dung chính của bài viết.

Mục đích: Giới thiệu về lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro.

Câu 2. Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro gồm những hoạt động nào? Các hoạt động ấy được liệt kê theo trình tự nào?

- Những hoạt động:

+ Làm cây nêu

+ Người phụ nữ Chơ-ro đi rước hồn lúa.

+ Trước khi vào nghi thức cúng chính, người phụ nữ lớn tuổi trong nhà mang gùi rẫy ra. Đến chỗ lúa để dành cúng thần, bà vái các thần linh trước rồi cắt bụi lúa mang về. Những bông lúa này dùng để trang trí lên bàn thờ.

+ Già làng hoặc chủ nhà đọc lời khấn, trình bày tấm lòng thành của gia chủ cầu mong thần linh phù hộ cho sức khỏe, ban cho mùa màng tươi tốt, cây lắm trái, lúa nhiều hạt.

+ Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc, ca hát, nhảy múa…

- Các hoạt động ấy được liệt kê theo trình tự thời gian.

Câu 3. Trong đoạn văn sau, câu nào tường thuật sự kiện, câu nào miêu tả sự kiện, câu nào thể hiện cảm xúc của người Việt?

Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sản chính đề dự tiệc. Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thông mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác. Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn lúa... Thật tưng bừng, náo nhiệt!

- Câu tường thuật sự kiện: Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sản chính đề dự tiệc.

- Câu miêu tả sự kiện: Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thông mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác. Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn lúa...

- Câu thể hiện cảm xúc của người viết: Thật tưng bừng, náo nhiệt!

Câu 4. Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro có phải là văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện? Hãy lí giải.

- Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thuyết minh.

- Lí giải:

+ Nội dung văn bản: Giới thiệu về Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro.

+ Kết cấu trình bày theo trình tự thời gian.

+ Các thông tin chính xác, cụ thể.

Câu 5. Văn bản giúp em hiểu gì về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên?

Thiên nhiên và con người có mối quan hệ gắn bó mật thiết, tác động qua lại. Thiên nhiên có sự ảnh hưởng, tác động đến đời sống của con người. Chính vì vậy, con người cũng cần bảo vệ thiên nhiên.