Soạn bài: Bến quê (siêu ngắn)

Mời các bạn đón đọc bản Soạn bài Bến quê siêu ngắn gọn, đây là phiên bản soạn văn 9 siêu ngắn gọn được các thầy cô TOPLOIGIAI biên soạn với mục đích cô đọng kiến thức, giúp cho các bạn học sinh không phải chuyên Văn tiếp cận tác phẩm một cách dễ dàng nhất. 

Soạn bài: Bến quê (siêu ngắn gọn)

Tóm tắt:

Nhĩ từng đi nhiều nơi trên thế giới nhưng khi về với gia đình cũng là lúc anh bị mắc căn bệnh hiểm nghèo phải chôn chân mình nơi giường bệnh. Cũng chính khoảng thời gian nay, anh mới hiểu thêm vợ, thương vợ nhiều hơn, anh mới cảm nhận hết những vẻ đẹp vốn bình dị và quen thuộc nơi quê hương mình, đó là bãi bồi bên kia sông với những bông bằng lăng tím xinh đẹp,… Anh ao ước được đặt chân mình lên bãi bồi đó nhưng không thể được, đành gửi gắm và nhờ con trai thực hiện điều đó. Trớ trêu thay, cậu con trai vì mải chơi phá cờ mà để lỡ chuyến đò cuối sang sông. Sau tất thảy, anh nhận ra và chiêm nghiệm về những vòng vèo trong cuộc sống.

Ý nghĩa nhan đề

Bố cục:

- Phần 1 (từ đầu ... cửa sổ nhà mình): vẻ đẹp thiên nhiên qua cảm nhận của Nhĩ

- Phần 2 (còn lại): Nhĩ chiêm nghiệm về con người và cuộc đời

Hướng dẫn Soạn bài

Câu 1 

Hoàn cảnh éo le của nhân vật Nhĩ:

Nhĩ đã từng đi rất nhiều nơi trên Trái Đất, những nơi Nhĩ đến đều rất đẹp và xa xôi. Nhưng những ngày cuối đời mình, Nhĩ lại phải buộc chặt một chỗ bên giường bệnh cạnh cửa sổ vì căn bệnh quái ác. Một căn bệnh lấy đi hết sức sống và khiến Nhĩ toàn thân bị liệt, không thể đi chuyển được đi đâu, thật trái ngang biết bao. Và giờ nây, khi nằm nơi giường bệnh nhìn về những cảnh vật quanh mình, Nhĩ mới chợt nhận ra được vẻ đẹp đâu có gì quá xa xôi, nó đến từ những thứ bình dị, thân thuộc và gần gũi bên cạnh mình.

Xây dựng tình huống ấy, tác giả không chỉ khắc hoạ rõ cuộc đời, hoàn cảnh của nhân vật mà qua đó còn mang đến những triết lý, chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc đời, về đời sống. Đó là những điều vòng vèo, chùng chình trong cuộc sống, là sự lãng quên hay vẻ đẹp đến từ những gì thân thuộc nhất.

Câu 2 

Trong những ngày cuối cùng của đời mình, qua khung cửa sổ, Nhĩ đã nhìn thấy:

+ Những bông hạ bằng lăng dần thưa thớt, màu đã phai dần

+ Con sông Hồng dường như rộng thêm, pha sắc màu đỏ nhạt

+ Vòm trời dần cao hơn

+ Những tia nắng đang dần đi chuyển trên mặt nước

+ Những bãi bồi phù sa màu mỡ bên kia sông

Điều mà Nhĩ khao khát lúc bây giờ là được đặt chân mình lên bãi bồi ở bên kia dòng sông Hồng, nơi mà Nhĩ chưa từng được đặt bàn chân mình lên đó, dẫu nó rất gần với nơi mà Nhĩ đang sống.

Niềm khát khao ấy phải chăng chính là sự thức tỉnh con người về niềm yêu, niềm quý trọng những vẻ đẹp bình thường mà gần gũi, những điều mà ta đã vô tình lãng quên đi lúc tuổi trẻ, khi ta còn có thể làm được thì về già lại khát khao có được nhưng đành tiếc nuối ngậm ngùi bởi không thể thực hiện.

Câu 3 

 Ngòi bút rất tinh tế và thấm đượm tinh thần nhân đạo của Nguyễn Minh Châu được thể hiện trong thiên truyện:

+ Cảnh miêu tả thiên nhiên tinh tế và gợi hình, gợi cảm

+ Miêu tả tâm lý nhân vật đặt trong hoàn cảnh, tình huống đầy trớ trêu, từ đó nêu lên những suy ngẫm sâu xa, đặc sắc.

+ Những hành động, tình cảm, nghĩ suy của từng nhân vật được nhà văn khắc hoạ rất hợp lý qua ngòi bút đầy tài năng.

+ Tinh thần nhân đạo thể hiện:

-  Sự cảm thông của tác giả trước số phận của nhân Vật Nhĩ

- Ca ngợi những vẻ đẹp của thiên nhiên nơi nơi nguồn cội quê hương để nói lên tiếng nói trân quý, yêu thương những vẻ đẹp ấy

- Tiếng nói đầy triết lý của tác giả về cuộc đời con người có vô số những điều "chùng chình, vòng vèo", cả những cám dỗ  cần đủ bản lĩnh, vững tâm và kiên định để vượt qua

Câu 4 

Chân dung và cử chỉ lạ của Nhĩ:

"Anh đang cố thu nhặt hết mọi chút sức lực cuối cùng còn sót lại để đu mình nhô người ra ngoài, giơ một cánh tay gầy guộc ra phía ngoài cửa sổ khoát y như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó”.

Ý nghĩa:

+ Để hy vọng rằng chút sức cuối cùng của mình có thể thúc giục đứa con trai yêu quý hãy nhanh đi kẻo lỡ mất chuyến đò cuối qua sông

+ Đó là cái khoát tay thức tỉnh mỗi người nên tránh xa những cám dỗ để đến với những giá trị chân chính nhất từ đời sống (Vẻ đẹp nơi bãi bồi dòng sông, vẻ đẹp của quê hương mình).

Câu 5 

+ Hình ảnh người vợ gợi ra cho chúng ta biết cách trân trọng và thương yêu những con người quanh mình, đặc biệt là những người luôn bên cạnh và hy sinh vì chúng ta.

+ Hình ảnh những họa bằng lăng còn sót lại sắc đậm hơn: phải chăng chính là cuộc đời  của Nhĩ đang dần vào những ngày cuối, sức đã tàn kiệt mất rồi.

+ Hình ảnh bãi bồi, dòng sông, phù sa tượng trưng cho những vẻ đẹp của quê hương, xứ sở mình, vẻ đẹp của những điều bình dị nhất, gần gũi nhất.

Câu 6 

"Không khéo rồi thằng con trai lại trễ mất chuyển đò trong ngày, Nhĩ nghĩ một cách buồn bã, con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái điều vòng vèo hoặc chùng chình, vả lại nó đã thấy có cái gì đáng hấp dần ở bên kia sông đâu? Họa chăng chỉ có anh đã từng trải, đã từng in gót chân khắp mọi chân trời xa lạ mới nhìn thấy hết sự giàu có lẫn mọi vẻ đẹp của một cái bãi bồi sông Hồng ngay bờ bên kia, cả trong những nét tiêu sơ, và cái điều riêng anh khám phá thấy giống như một niềm say mê pha lẫn với nỗi ân hận đầu đời, lời lẽ không bao giờ giải thích hết”.

Đó là những suy ngẫm về cuộc đời của Nhĩ, về những năm tháng tuổi trẻ anh đã từng đi, từng đến vô vàn những nơi vậy mà ngay chính vẻ đẹp nơi quê hương mình anh đã quên lãng. Những giây phút cuối chợt nhận ra cũng là lúc muộn màng mất rồi,  nỗi ước nguyện gửi gắm nơi đứa con yêu cũng không thành bởi cám dỗ mà đứa trẻ không thể vượt qua của trò chơi bên đường. Rỗi Nhĩ lại xót xa, cay đắng mà chấp nhận về những gì vốn " vòng vèo, chùng chình" trong cuộc đời mỗi người và nhắn nhủ với mỗi chúng ta rằng hãy biế yêu, biết quý thương bao vẻ đẹp nơi chốn quê nhà, bao vẻ đẹp mà vì những chật vạt, khó khăn mệt mỏi của cuộc sống ta lỡ lãng quên.

Các bài viết liên quan bài Bến quê:

• Tác giả, tác phẩm bài Bến quê
• Dàn ý phân tích bài Bến quê