logo

Soạn bài Một số giọng điệu của tiếng cười trong thơ trào phúng lớp 8 trang 88, 91 Kết nối tri thức

Hướng dẫn Soạn bài Một số giọng điệu của tiếng cười trong thơ trào phúng lớp 8 trang 88, 89, 90, 91 Kết nối tri thức ngắn gọn, hay nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong bộ Sách mới Kết nối tri thức tập 1 Ngữ văn lớp 8 chi tiết. Hi vọng qua bài soạn trên các bạn đã nắm vững được nội dung bài học và chuẩn bị bài trước khi đến lớp tốt nhất. 


Soạn bài Một số giọng điệu của tiếng cười trong thơ trào phúng lớp 8 - Mẫu số 1

Câu 1. Đối tượng miêu tả, thể hiện của văn học trào phúng là gì? Văn bản đã nêu những đối tượng cụ thể nào mà tiếng cười trào phúng thường nhằm tới?

Đối tượng miêu tả, thể hiện của văn phong trào phúng là những sự vật, sự việc không hoàn hảo, không được trọn vẹn xoay quanh cuộc sống. Tiếng cười trào phúng thường nhằm tới những đối tượng cụ thể là nét bi hài, mỉa mai, châm biếm và lên án,…

Câu 2. Văn bản đề cập đến những giọng điệu nào của tiếng cười trong thơ trào phúng? Hãy chỉ rõ dấu hiệu để nhận biết từng giọng điệu

Giọng điệu của tiếng cười trong thơ trào phúng được văn bản đề cập đến là sự hài hước, khinh bỉ, đả kích và phê phán. Từng giọng điệu đều có những dấu hệu nhận biết rõ ràng:

- Hài hước là cách bông đùa vu vơ, nhẹ nhàng kết hợp các yếu tố mới lạ, lu mờ đi những khuôn khổ thân quen. Hai câu thực và hai câu luận của bài thơ sử dụng câu từ, hình ảnh mang tính chất đối, chế giễu.

- Khinh bỉ, đả kích là những yếu tố thiếu logic, đi ngược lại với trật tự đạo lí thường tình. Tạo nên tiếng cười phê phán, lên án thói tự mãn, đạo đức giả,…

- Phê phán mang tính chất phủ nhận gay gắt, quyết liệt thể hiện qua niệm về nhân sinh, đạo đức con người.

Câu 3. Trong các giọng điệu của tiếng cười ở thơ trào phúng mà văn bản đề cập, em cảm thấy thích thú với giọng điệu nào? Vì sao?

Trong các giọng điệu của tiếng cười ở thơ trào phúng mà văn bản đề cập, em cảm thấy thích thú với tiếng cười trào phúng trong thơ của Tú Xương nổi bật lên với tính nghệ thuật độc đáo, ca từ mang tính răn đe quyết liệt, không mềm mỏng, răn đe. Xuất phát từ nỗi lo, quan tâm đến vận mệnh của nhân dân, của đất nước. 

Câu 4. Trình bày cách hiểu của em về nhận định: “Tiếng cười trong văn chương nói chung, thơ trào phúng nói riêng thật phong phú và đa sắc màu như chính cuộc sống. Tiếng cười ấy thật cần thiết để đẩy lùi cái xấu, hướng mỗi con người đến những giá trị cao đẹp hơn”.

Tiếng cười trong văn chương nói chung và thơ trào phúng nói riêng xuất hiện rất muộn, mãi đến thế kỷ thứ XVI, tiếng cười mới thực sự được đề cập nhưng vẫn còn là chủ đề mới lạ, dè dặt với nhiều nhà văn, nhà thơ. 

“Tiếng cười trào phúng” ra đời là sự kết hợp của hai yếu tố “Tiếng cười” và nội dung “Phúng thích”. Yếu tố tiếng cười được tạo ra trong văn chương với những kỹ thuật tinh sảo mượn tiếng cười làm lưỡi dao sắc bén nhằm “hạ thấp” “đào thải” đối tượng khó được đón nhận. Thực tế các tác phẩm học trung đại nói chung và truyện ngắn nói riêng đã xuất hiện khá rõ ràng sự kết hợp của hai yếu tố tưởng chừng trái ngược đó là “phúng thích” và “trào lộng”. 

Thơ trào phúng cũng khắc họa rõ nét muôn màu của cuộc sống, phản ánh, đánh giá mọi góc độ một cách trần trụi. Khác hẳn với văn thơ lãng mạn, thơ trào phúng tạo tiếng cười để hướng tình cảm của con người chiến đầu lại cái xấu xa, miệt thị cái lạc hậu, suy tàn, kệch cỡm của sự vật, sự việc được oci là kẻ thù của con người. Bằng tiếng cười trào phúng lối chơi chữ dí dỏm, thâm cay, những câu từ vạch rõ bản chất của sự vật để cho người đọc suy ngẫm, cảm nhận được sự mỉa mai, trào lộng.

Ấn tượng mạnh mẽ về tiếng cười trào phúng có lẽ là những truyện ngắn của Nam Cao. Với lối mỉa mai, bêu riếu qua cách miêu tả ngoại hình nhân vật. Ngoại hình nhân vật của Nam Cao đặc biệt bởi lối hóa trang thật dị hợm để bắt mắt người xem. Từ nhân vật Thị Nở, Chí Phèo, đến Lang Rân, mụ Lợi…Tiếng cười mà Nam Cao tạo ra không chỉ dừng lại ở vẻ bề ngoài của nhân vật mà còn ở tính cách, số phận cuộc đời của nhân vật. Thị Nở với tính cách ẩm ương, hấp hấp đang nồng cháy trong tình yêu thì bỗng dừng phắt lại. Tính cách điên dại, đa nhân cách của Chí Phèo đang chìm trong thù hận nhưng vì ngọn lửa tình yêu mà khao khát làm người, cuối cùng thì lại chọn kết liễu cuộc đời mình. Tính cách tửng tửng, đến lạ thường của mụ Lợi làm chúng ta phải cất tiếng cười. Nhưng đây không phải là một nụ cười sảng khoái trọn vẹn, các nhân vật mà Nam Cao khắc họa vẫn để lại trong lòng ta những suy tư đau đáu khó nói thành lời. Sự “vô duyên” của Thị Nở chính là nguyên nhân sâu xa khiến nhân cách Chí Phèo biến đổi thất thường, khiến hắn quyết định chọn cách khướt từ làm người. Cách tỏ tình của Lang Rân và mụ Lời thật buồn cười biết mấy nhưng nó lại đẹp đẽ, trong trẻo, đáng yêu làm sao. Bởi đó xuất phát từ tấm lòng chân thật. Khi bị xúc phạm tới danh dự, dồn nén tới đường cùng thì họ sẽ chọn cái chết để giải thoát. Miếng cơm manh áo, công việc trong cuộc đời là nỗi áp lực lớn nhất với những con người luôn có khát vọng tiến tới tương lai rộng lớn. Vì vậy mà điệu cười đó lóe lên rồi lại vụt tắt vì những câu chuyện, mảnh đời chất chứa nỗi niềm suy tư rộng lớn.

Tiếng cười của Nam Cao đôi lúc còn là tiếng cười châm biếm, trào lộng. Nhà văn châm biếm phần lớn bộ phận nhân dân lao động mù quáng tin vào bói toán, vận mệnh. Họ túng thiếu, nghòe khổ nhưng không biết phấn đấu làm ăn mà ngày ngày sa vào rượu chè, cờ bạc, chìm đắm trong danh vọng hão huyền. Độc giả sau tiếng cười về những điều chẳng hề tốt đẹp lại không ngừng xót xa,trạnh lòng bởi những bi kịch, hậu quả tất yếu xảy ra với các nhân vật. Chính vì vậy mà tiếng cười trào phúng trong văn thơ Nam Cao dẫn dắt người đọc từ châm chọc mỉa mai bên ngoài đến khoảng lặng ẩn bên trong nội tâm luôn cay cáy về những chua chát, đắng cay trong xã hội. Đó cũng chính là sự tự chữa lành vết thương tâm hồn mà Nam Cao dành cho chúng ta bằng tiếng cười của mình. Văn thơ Nam Cao khó có thể lẫn được với bất cứ nhà văn nào có lẽ vì tiếng cười đáng thương nhiều hơn đáng trách.

Từ đó, ta có thể thấy tiếng cười trong văn chương và thơ trào phúng mang đến tiếng cười cho người đọc những giá trị nhân đạọ thông qua những thủ pháp “châm biếm”, nó phản ánh màu sắc phong phú, đa dạng của cuộc sống. Tiếng cười ấy đẩy lùi cái xấu, xua tan đi những hoài nghi, miệt thị, hướng con người đến cái thiện, đến những giá trị cao đẹp hơn.

Câu 5. Vận dụng trí thức từ văn bản Một số giọng điệu của tiếng cười trong thơ trào phúng. em hãy cho biết: Hai bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu và Lai Tân sử dụng những giọng điệu nào của tiếng cười trào phúng?

Sau khi tìm hiểu và vận dụng trí thức qua văn bản Một số giọng điệu của tiếng cười trong thơ trào phúng. Em nhận thấy hai bài thơ “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu” và “Lai Tân” sử dụng giọng điệu mang tính chất châm biếm, đả kích vừa nhẹ nhàng vừa quyết liệt.

>>> Xem toàn bộ: Soạn Văn 8 Kết nối tri thức

----------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Soạn bài Một số giọng điệu của tiếng cười trong thơ trào phúng trong bộ SGK Kết nối tri thức theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Click vào trang chủ Toploigiai để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!

icon-date
Xuất bản : 24/02/2023 - Cập nhật : 21/06/2023