Soạn bài: Câu cảm thán (chi tiết)

Soạn văn 8: Câu cảm thán

• Soạn bài: Câu cảm thán (ngắn nhất)
• Soạn bài: Câu cảm thán (siêu ngắn)

1. Đặc điểm hình thức và chức năng

Câu (trang 44 Ngữ Văn 8 Tập 2)

- Trong những đoạn trích trên, những câu sau là câu cảm thán:

a) Hỡi ơi lão Hạc!

b) Than ôi!

- Đặc điểm hình thức cho biết đó là câu cảm thán:

a) Có từ cảm thán "hỡi ơi" và dấu chấm than ở cuối câu.

b) Là từ cảm thán "than ôi" và dấu chấm than ở cuối câu.

- Câu cảm thán dùng để bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói (người viết); xuất hiện chủ yếu trong ngôn ngữ nói hằng ngày hay ngôn ngữ văn chương.

2. Luyện tập

Câu 1 (trang 44 Ngữ Văn 8 Tập 2)

Không phải tất cả các câu đều là câu cảm thán.

Những câu cảm thán là:

a) Than ôi!

Lo thay!

Nguy thay!

b) Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi!

c) Chao ôi, có biết đâu rằng: hung hăng, hống hách láo chỉ tổ đem thân mà trả nợ cho những cử chỉ ngu dại của mình thôi.

Vì đó là những câu có từ cảm thán, có dấu chấm than ở cuối câu (trừ câu c).

Câu 2 (trang 44 Ngữ Văn 8 Tập 2)

Các câu trên đều bộc lộ tình cảm, cảm xúc:

a) là sự than thở, oán trách,

b) là sự than thở, oán trách

c) là tâm trạng buồn rầu,

d) là sự ân hận, tự trách mình.

- Mặc dù các câu trên đều bộc lộ tình cảm, cảm xúc nhưng chúng đều không phải là câu cảm thán vì chúng không mang dấu hiệu hình thức của câu cảm thán (không sử dụng từ ngữ cảm thán, không có dấu chấm than khi kết thúc câu).

Câu 3 (trang 45 Ngữ Văn 8 Tập 2)

Đặt câu

a) Trời ơi, con nhớ mẹ biết bao!

b) Ôi, mặt trời mọc đẹp quá!

Câu 4 (trang 44 Ngữ Văn 8 Tập 2)

Đặc điểm hình thức và chức năng của:

- Câu nghi vấn

      + Hình thức: có từ nghi vấn và dấu hỏi chấm ở cuối câu

      + Chức năng: dùng để hỏi

- Câu cầu khiến

      + Hình thức: có các từ cầu khiến đi kèm, có ngữ điệu cầu khiến, thường kết thúc bằng dấu chấm than

      + Chức năng: dùng để ra lệnh, khuyên bảo, yêu cầu,..

- Câu cảm thán

      + Hình thức: có các từ cảm thán, kết thúc bằng dấu chấm than

      + Chức năng: dùng để bộc lộ cảm xúc trực tiếp của người nói, người viết.