Phân tích bài Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời học sinh giỏi kèm dàn ý

Bộ sử thi “Đăm Săn” là bộ sử thi dài nhất của người Ê đê, là dân tộc thể hiện mong muốn, khát khao của người dân khi đó. Để hiểu hơn về tác phẩm Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời, hãy cùng Toploigiai tìm hiểu qua Dàn ý và phân tích bài Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời dưới đây!

Dàn ý phân tích bài Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời

Mở bài: Giới thiệu khái quát đoạn trình “Đăm Săn đi bắt Nữ thần Mặt Trời”.

Thân bài: 

- Tóm tắt nội dung tác phẩm.

- Phân tích đoạn trích, hay chính là vẻ đẹp của nhân vật Đăm Săn qua các chi tiết chàng đến cầu hôn và bị nữ thần từ chối.

- Phân tích nghệ thuật đoạn trích sử dụng.

Kết bài: Khẳng định lại giá trị của tác phẩm.

Bài văn mẫu phân tích Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời

Ngoài khát vọng làm chủ thiên nhiên xung quanh, con người còn muốn chinh phục được cả những vị thần – tượng trưng cho sức mạnh tuyệt đối. Trong hệ thống văn học Việt Nam, sử thi là một loại văn học lâu đời nhất. Bộ sử thi “Đăm Săn” là bộ sử thi dài nhất của người Ê đê, là dân tộc thể hiện mong muốn, khát khao của người dân khi đó. Rõ ràng nhất chính là đoạn trích “Đăm Săn đi chinh phục nữ thần mặt trời”. Đó là khát khao nguyên bản nhất mà thông qua nhân vật Đăm Săn, dân tộc muốn thể hiện khát vọng chinh phục tự nhiên.

Trong đoạn trích Đăm Săn đi chinh phục nữ thần Mặt Trời, giống như câu chuyện chúng ta đã từng được học, Đăm Săn vẫn là một tù trưởng mạnh mẽ, tự tin. Bối cảnh của truyện là sau khi chàng đã cứu được Hơ Nhị và chém đầu Mtao Mxây. Chàng đã có được tiền tài và quyền lực, tuy nhiên chẳng dừng lại ở đó, chàng muốn đi lấy nữ thần Mặt Trời về làm vợ để mọi người dân không ai dám trái lời. Trải qua quá trình dài mà trắc trở, chàng đã tới nơi ở của nữ thần. Tuy nhiên, vì là “con của Thần” nên nữ thần Mặt Trời từ chối Đăm Săn. Sau đó nàng cảnh báo Đăm Săn sẽ chết khi mặt trời vừa lên, như sự trừng phạt của đấng tối cao cho con người. Chàng là người kiêu ngạo, vẫn thản nhiên quay ngựa đi về. Ứng với lời cảnh cáo, khi mặt trời vừa đứng bóng, chàng và ngựa đều chìm dần xuống bùn.

Đoạn trích này nêu bật lên vẻ đẹp của Đăm Săn, vị tù trưởng vĩ đại và tài năng. Chàng là người được cả dân tộc Ê đê gửi gắm khát vọng. Vậy nên quá trình vượt đoạn đường dài và khó khăn chính là hình ảnh con người đang đi chinh phục tự nhiên. Với sức mạnh phi thường, một người một ngựa đã vượt qua bao khó khăn. Điều đó được thể hiện qua những hình ảnh  "Chàng đi hết rừng rậm đến núi xanh, cỏ tranh xé tay, gai mây đâm chân, không màng ăn uống [...] Nhưng rồi chàng cũng đến được bãi thả trâu, bò, rồi bãi thả diều làng ông Đu, ông Đie". Không màng khó khăn, chàng như mang theo bao kì vọng tới được nhà nữ thần. Tuy cái kết của Đăm Săn không mấy tốt đẹp, như hồi chuông cảnh tỉnh con người. Tuy nhiên không thể phủ nhận được sức mạnh và niềm tự tin trước lời cảnh báo cái chết. Đứng trước nỗi sợ lớn nhất của con người, Đăm Săn vẫn không chịu khuất phục cầu xin mà lại thong thả ra về. Đó vừa là niềm từ cao, vừa là ước mơ chiến thắng thần của người Ê đê cổ.

Trong hoàn cảnh đó, người Ê đê vẫn thể hiện được tình yêu thiên nhiên và những phong tục của người bản địa qua từng câu văn. Người dân tộc xây nhà dài và san sát, cồng chiên để hết ngoài hiên cùng sự nồng nhiệt khi khách tới nhà. Đó là những nét đẹp của người dân tộc không nơi nào có được. Tuy muốn chinh phục thiên nhiên, nhưng thực chất những người Ê đê lại rất yêu thích thiên nhiên, Biểu hiện của việc đó được thể hiện qua những chi tiết tả thần Mặt Trời. "Mái tóc nàng vén bên tai trông thật đẹp. Nàng từ trong buồng đi ra, cửa buồng liền bừng sáng. Nàng đi trông như diều bay ó liệng, như nước lững lờ trôi cũng không bằng. Khi lỡ chân hụt bước, nàng dừng lại đứng yên. Đầu nghiêng cúi xuống, hay nàng ngồi thụp xuống, đầu nhè nhẹ ngẩng lên. Tiêng nàng lanh lảnh, người chưa tới mà tiếng đà vẳng lại. Thật không thấy một ai như nàng cả". Không chỉ vậy, hình ảnh người anh hùng cũng được tác giả miêu tả không kém gì một vị thần thực thụ. Hình dáng cao lớn, mạnh mẽ được khắc họa chi tiết đến cả từng tiếng bước chân.

Tuy Đăm Săn không thể cưới được nữ thần Mặt Trời, cuối cùng ngã xuống vũng lầy nhưng không thể đánh gục được khát khao của những người Ê đê cổ. Họ luôn muốn chinh phục tự nhiên, họ muốn lấy được sức mạnh sáng ngang với các vị thần. Tuy nhiên, chi tiết Đăm Săn thất bại cũng cho thấy được họ đã ý thức được sự phi thực tế của nó. Tuy nhiên, đây vẫn là một tư tưởng tiến bộ và mới mẻ của những người Ê đê cổ.

Áng văn Đăm Săn đi chinh phục nữ thần mặt trời không chỉ đẹp về nội dung, hình ảnh mà còn chứa nhiều ý nghĩa hay. Nhân vật Đăm Săn được thần thánh hóa, như nguồn sức mạnh con người hy vọng có được trong mai sau. Những yếu tố đều được xây dựng hợp lý, xây dựng lên một câu chuyện gần gũi nhất với con người. Đây chính là một trong những nét đẹp của thể loại sử thi, mang những đặc điểm đặc sắc của dân tộc Ê đê.

>>> Tham khảo: Phân tích bài Bảo kính cảnh giới học sinh giỏi kèm dàn ý, sơ đồ tư duy 

------------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn phân tích bài Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có thông tin hữu ích khi đọc bài viết này, cảm ơn các bạn đã theo dõi và đọc bài viết.