Hợp chất của nguyên tố X với O là X2O3

Câu hỏi: Hợp chất của nguyên tố X với O là X₂O₃ và hợp chất của nguyên tố Y với H là YH₂. Hãy xác định công thức hoá học hợp chất của X với Y.

Trả lời:

Cùng Top lời giải tìm hiểu Hóa trị là gì? Cách xác định hóa trị một nguyên tố và quy tắc hóa trị

I. Hóa trị là gì?

Hóa trị của nguyên tố (hay nhóm nguyên tử) là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử (hya nhóm nguyên tử), được xác định theo hóa trị của H chọn làm đơn vị và hóa trị của O là hai đơn vị.

Ví dụ: NH₃ (amoniac)

Nito hóa trị III

CaO (canxi oxit )

Canxi hóa trị II

Sắt có hai hóa trị II và III

Trong hợp chất FeCl₃: Sắt có hóa trị III

Trong hợp chất FeCl₂: Sắt có hóa trị II

II. Cách xác định hóa trị một nguyên tố và quy tắc hóa trị

III. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Xác định hóa trị của mỗi nguyên tố trong các trường hợp sau đây:

a) KH, H₂S, CH₄

b) FeO, Ag₂O, NO₂

Lời giải:

a) KH: Có H có hóa trị I, theo quy tắc hóa trị ta có: 1 x 1 = 1 x b => K hóa trị I.

H₂S: có H có hóa trị I, theo quy tắc hóa trị, ta có: 2 x 1 = 1 x b => S hóa trị II.

CH₄: có H có hóa trị I, theo quy tắc hóa trị, ta có: 1 x a = 4 x 1 => C hóa trị IV.

b) FeO: có O hóa trị II, theo quy tắc hóa trị, ta có: 1 x a = 2 x 1 => Fe hóa trị II

Ag₂O: có O hóa trị II, theo quy tắc hóa trị, ta có 2 x a = 1 x 2 => Ag hóa trị I.

NO₂: có O hóa trị II, theo quy tắc hóa trị, ta có: 1 x a = 2 x 2 => N hóa trị IV

Ví dụ 2: Biết N (IV), hãy chọn công thức hóa học phù hợp với quy tắc hóa trị trong số các công thức sau: NO, N₂O₃, N₂O, NO₂.

Hướng dẫn:

Ta có: N hóa trị IV, O hóa trị II.

Theo quy tắc hóa trị, ta có: x * 4 = y * 2

Chuyển thành tỉ lệ: x / y = 2/4 = 1/2

Vậy: công thức hóa học phù hợp nhất là NO₂.

IV. Bài tập áp dụng về cách tính hóa trị

Bài 1: Tính hóa trị của các nguyên tố có trong hợp chất sau
a) Na₂O                                                g) P₂O₅

b) SO₂                                                  h) Al₂O₃

c) SO₃                                                   i) Cu₂O

d) N₂O₅                                                 j) Fe₂O₃

e) H₂S                                                   k) SiO₂

f) PH₃                                                    l) FeO

Lời giải

a) Na (I)              b) S (IV)              c) S (VI)            d) N (V)

e) S (II)               f) P (III)                g) P (V)             h) Al (III)

i) Cu (I)               j) Fe (III)              k) Si (IV)            l) Fe (II)

Bài 2: Xác định hóa trị các nguyên tố trong các hợp chất sau, biết hóa trị của O là II.
1.CaO         2.SO₃         3.Fe₂O₃        4. CuO         5.Cr₂O₃         6.MnO₂        7.Cu₂O

8.HgO         9.NO₂       10.FeO           11.PbO₂       12.MgO         13.NO            14.ZnO

15.PbO       16.BaO       17.Al₂O₃       18.N₂O         19.CO           20.K₂O         21.Li₂O

22.N₂O₃     23.Hg₂O     24.P₂O₃       25.Mn₂O₇     26.SnO₂       27.Cl₂O₇      28.SiO₂

Lời giải

1. Ca (II)           2. S (VI)          3. Fe (III)          4. Cu (II)          5. Cr (III)

6. Mn (IV)         7. Cu (I)          8. Hg (II)           9. N(IV)           10. Fe (II)

11. Pb (IV)       12. Mg (II)       13. N (II)           14. Zn (II)        15. Pb(II)

16. Ba (II)        17. Al (III)        18. N (I)            19. C (II)          20. K (I)

21. Li (I)           22. N (III)         23. Hg (I)          24. P (III)        25.Mn (VII)

26.Sn (IV)        27. Cl (VII)       28. Si (IV)

Bài 3: Lập công thức hóa học của hợp chất tạo bởi Nito (IV) và Oxi (II)

Lời giải

Giả sử công thức hợp chất cần lập là: N_xO_y.

Theo qui tắc hóa trị ta có: a * x = b * y  => x * IV = y * II

Chuyển thành tỉ lệ: x / y = 1/2

Vậy công thức cần lập là: NO₂

Bài 4: Lập công thức hóa học của hợp chất bao gồm:

Nhôm (III) và nhóm SO₄ (II)

Kali (I) và nhóm (CO₃) (II)

Lời giải

a) Giả sử công thức hợp chất cần lập là: K_x(CO₃)_y

Theo qui tắc hóa trị ta có: a * x = b * y  => x * I = y * II

Chuyển thành tỉ lệ: x / y= 2/1

Vậy công thức cần lập là: K₂CO₃

b) Giả sử công thức hợp chất cần lập là: Al_x(SO₄)_y

Theo qui tắc hóa trị ta có: a * x = b * y  => x * III = y * II

Chuyển thành tỉ lệ: x / y= 2/3

Vậy công thức cần lập là: Al₂(SO₄)₃