Hoàn thành PTHH sau: HCOOH + Br2 → HBr + CO2

Câu hỏi: Hoàn thành PTHH sau: HCOOH + Br₂ → HBr + CO₂

Trả lời:

HCOOH + Br₂ → 2HBr + CO₂

Khi cho Axit fomic tác dụng Br₂, sau phản ứng ta thấy mất màu dung dịch Brom có khí thoát ra.

Cùng Top lời giải mở rộng kiến thức về axit formic HCOOH nhé!

1. Axit fomic là gì? 

Axit Fomic là dạng hợp chất hữu cơ axit đơn giản nhất có chứa nhóm cacboxylic với công thức của nó là HCOOH hoặc CH₂O₂. Chúng ta có thể tìm thấy Axit Fomic tự nhiên ở trong nọc độc của các loài ong và vòi đốt của kiến. 

Axit Fomic còn có những tên gọi khác nhau như: axit metanoic, Axit hyđrô cacboxylic, Axit formylic, Axit aminic, andehit fomic, acid formic, … 

- Tên gọi của axit fomic bắt nguồn từ một từ latinh: con kiến – formica. Nó có thể tách ra dễ dàng từ việc chưng cất xác kiến.

2. Tính chất vật lý

- Là chất lỏng không màu, có mùi, dễ bốc khói.

- Axit fomic hòa tan trong nước và các chất dung môi hữu cơ khác và tan ít trong các hydrocacbon.

- Trong các hydrocacbon và trong pha hơi, Axit fomic bao gồm các nhị trùng liên kết hydro hơn là các phân tử riêng rẽ còn trong pha khí, mối liên kết hydro này tạo ra một kết quả có độ lệch lớn so với định luật khí lý tưởng.

- Phân tử gam: 46,0254g/mol.

- Điểm nóng chảy: 8,4 độ C.

- Điểm sôi: 100,8 độ C. 

3. Tính chất hóa học

+ Tính axit: Axit formic là axit yếu.Tuy nhiên nó mạnh nhất trong dãy đồng đẳng của axit cacboxylic no đơn chức và mạnh hơn axit cacbonic ( H₂CO₃)

+ Dung dịch HCOOH làm quỳ tím chuyển màu đỏ nhạt.

- Tác dụng với kim loại mạnh:  2Na + 2HCOOH → 2HCOONa + H₂

- Tác dụng với oxit bazơ:    CuO + 2HCOOH → (HCOO)₂Cu + H₂O

- Tác dụng với muối của axit yếu hơn:   NaHCO₃ + HCOOH → HCOONa + CO₂ + H₂O

C₆H₅ONa + HCOOH → HCOONa + C₆H₅OH

+ Tính chất của nhóm -COOH: Do hiệu ứng dồn mật độ electrron trong nhóm -COOH nên nguyên tử H bị phân cực mạnh do đó tính axit của HCOOH mạnh hơn ancol và phenol.

- Phản ứng este hóa:   HCOOH + CH₃OH → HCOOCH₃ + H₂O.

Phản ứng này là phản ứng thuận nghịch được xúc tác nhờ axit sunfuric đặc và nhiệt độ.

+ Tính chất đặc biệt của HCOOH: phản ứng tráng gương

HCOOH + 2[Ag(NH₃)₂]OH → (NH₄)₂CO₃ + 2Ag_{(kết tủa)} + 2NH_3(khí) + H₂O

4. Điều chế Axit fomic 

+ Trong phòng thí nghiệm

Axit fomic có thể thu được bằng 2 cách:

- Nung nóng axit oxalic trong glyxerol khan và chiết bằng cách chưng hơi.

- Thủy phân axít etyl isonitril với chất xúc tác là dung dịch HCl

C₂H₅NC + 2H₂O → C₂H₅NH₂ + HCOOH

+ Trong công nghiệp

Axit fomic có thể thu được bằng các cách:

- Thứ nhất, Một số lượng đáng kể axít fomic được sản xuất qua quá trình điều chế các chất khác, đặc biệt là axit axetic. Đây là quá trình được gọi là chiết xuất sản phẩm phụ. 

- Thứ hai, Cho Methanol tác dụng với cacbon mônôxít dưới sự xúc tác của một bazơ mạnh sẽ sẽ tạo ra metyl fomiat, một dẫn xuất của axít fomic.  

CH₃OH + CO → HCOOCH₃

Sau đó, Tiến hành phản ứng thủy phân của metyl formiat tạo ra axít fomic:

 HCOOCH₃ + H₂O → HCOOH + CH₃OH

- Thứ ba, để Quá trình thủy phân trực tiếp metyl formiat nhà sản xuất thực hiện quá trình gián tiếp là cho metyl formiat phản ứng với amoniac để tạo ra formamid, và sau đó thủy phân formamid bằng axít sulfuric để tạo ra axít formic:

HCOOCH₃ + NH₃ → HCONH₂ + CH₃OH

HCONH₂ + H₂O + ½H₂SO₄ → HCOOH + ½(NH₄)₂SO₄

5. Axit fomic có những ứng dụng nào?

- Sử dụng trong công nghiệp dệt nhuộm, cao su, thuốc diệt côn trùng, tổng hợp hoá học...Đây là một axit hữu cơ hiệu quả và an toàn với môi trường.

- Là tác nhân trung hòa và điều chỉnh độ pH trong sản xuất dệt may.

- Là một axit để thuộc da.

- Kết hợp với hydrogen peroxide để làm tác nhân epoxy hóa dầu đậu.

- Là dung dịch khử cặn, chất diệt khuẩn trong vệ sinh, làm sạch nhà và sản xuất công nghiệp.

- Dùng làm chất điều chỉnh giá trị pH trong khử lưu huỳnh khí thải, đông máu mủ và nhiều ứng dụng khác.

- Giúp ủ chua thức ăn động vật và được lựa chọn là một giải pháp thay thế kháng sinh hiệu quả trong chăn nuôi.

- Là giải pháp thay thế kháng sinh trong chăn nuôi.

- Cung cấp hydride trong nhiều quá trình hóa học khác nhau.

- Trong lĩnh vực dầu mỏ:

+ Axit formic giúp hòa tan Canxi cacbonat.

+ Muối của axit formic là kali format được sử dụng trong các giếng khoan dầu, có tác dụng trong việc làm tan băng.

- Axit formic được dùng làm hoạt chất dược phẩm trong sản xuất thuốc.