Giải thích nghĩa câu tục ngữ "Thương người như thể thương thân"

"Thương người như thể thương thân" có nghĩa là ta yêu quý bản thân ta thế nào thì hãy chia sẻ, cảm thông, thương yêu người khác như thế. Để hiểu rõ hơn về giải thích nghĩa câu tục ngữ "Thương người như thể thương thân" là gì? Mời các bạn đến với phần nội dung dưới đây nhé!

Giải thích nghĩa câu tục ngữ "Thương người như thể thương thân" - Mẫu 1

Tục ngữ Việt Nam là kho kinh nghiệm ngàn đời, đúc kết từ trí tuệ người xưa. Nhưng cũng có câu tục ngữ được thốt ra từ trái tim nồng nàn yêu thương của cha ông. Đó là câu “Thương người như thể thương thân”. Lời khuyên này có ý nghĩa gì?

Câu tục ngữ như một lời nói hết sức bình dị hàng ngày. Nó là một câu so sánh với hai vế: a và b. Thương người như thể thương thân. Vậy muốn hiểu thương người phải hiểu thương thân là gì? Thân tức là thân thể hay thân xác của mỗi người, được cha mẹ ban cho mà có. Thương thân là từ hết sức hàm súc, nó diễn tả tâm trạng của người tự lập, phải biết thương lấy mình, tự chăm sóc, giữ gìn bản thân.

Cũng chính vì thế thương thân thể hiện một tình thương dồi dào nhất, một sự chăm sóc tích cực nhất, vì “vị kỉ” và “ích kỉ” là bản tính của con người. Thương người như thể thương thân chứa đựng một lời khuyên: hãy thương yêu, chăm sóc, thông cảm và chia sẻ vui buồn, hoạn nạn với người khác như chính mình vậy. Sở dĩ ông bà ta có lời khuyên này vì nhiều người trong xã hội có thói ích kỉ, ích kỉ đến độ tàn nhẫn. Cháy nhà hàng xóm bình chân như vại, sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi là những câu thành ngữ, tục ngữ miêu tả loại người ấy.

Do đó, thương người như thể thương thân như một hồi chuông đánh thức lương tri, lay động tâm hồn của con người. Thật vậy, trong xã hội không ai sống lẻ loi, đơn độc mà tập hợp thành đoàn thể, cộng đồng. Trong gia đình, ta có mối quan hệ anh em, những người cùng huyết thống, cùng có những kỷ niệm vui buồn bên nhau. Họ chẳng khác nào như chân với tay trong cùng một cơ thể. Do đó khi gặp khó khăn, hoạn nạn ta làm sao có thể quay lưng làm ngơ cho được, bởi máu chảy ruột mềm.Anh em như thể chân tay. Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ dần.

Rộng hơn tình anh em là tình nghĩa bè bạn, bà con hàng xóm, những người đã cùng chúng ta tối lửa tắt đèn có nhau, tuy không cùng máu mủ nhưng họ lại là người có tình có nghĩa sâu nặng vời ta. Những lúc trái gió trở trời, những khi ta cùng đường bí lối, họ đến với ta bằng những tấm lòng chân thành để chia sẻ, động viên. Tình nghĩa ấy thật sâu đậm nào khác gì anh em một nhà. Vì vậy, khi họ không may rơi vào hoàn cảnh khó khăn, lẽ nào ta ngoảnh mặt thờ ơ cho đành. Lúc này, nhường cơm sẻ áo, lá lành đùm lá rách là một việc mà ta phải thực hiện.

Ngay đến cộng đồng xã hội mà ta sống, những người dù ở miền ngược hay miền xuôi, dù ở nơi rừng núi hay đồng bằng cũng đều là anh em, bởi lẽ họ với ta cùng một dân tộc, có chung một mẹ Âu Cơ. Chính mối quan hệ gắn bó này tạo nên tình cảm tương thân tương ái giữa con người với con người trong xã hội. Tình cảm ấy đã bao đời nay trở thành truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta.

Trải qua những năm tháng kháng chiến gian khổ, cả nước đều chung lòng đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau để đi đến thắng lợi vẻ vang. Cũng đã biết bao lần toàn dân ta đã hưởng ứng tích cực lời kêu gọi một miếng khi đói bằng một gói khi no những khi lũ lụt, hỏa hoạn. Những lúc ấy, có người đã dũng cảm quên đói, quên lạnh, cứu sống biết bao mạng người để lại gương sáng cho đời sau.

Câu tục ngữ thương người như thể thương thân là một bài học sâu sắc về đạo lí làm người. Hãy thương yêu người khác như yêu thương chính bản thân mình. Điều đó mãi mãi nhắc nhở ta về lòng nhân ái, về tình người mà ta cần thực hiện tốt. Để phát huy truyền thống tốt đẹp ấy của ông cha, em hứa sẽ luôn giúp đỡ những người hoạn nạn mà em gặp trong cuộc đời mình.

>>> Tham khảo: Giải thích câu tục ngữ Lời nói gói vàng?

Giải thích nghĩa câu tục ngữ "Thương người như thể thương thân" - Mẫu 2

Từ xưa, dân tộc ta đã luôn giữ gìn truyền thống tương thân tương ái. Ai cũng được học vỡ lòng về bài học yêu thương con người. Bài học ấy được thế hệ cha ông ta gửi gắm qua câu ca dao “Thương người như thể thương thân”.

Hai hình ảnh tương đồng được đặt lên bàn cân ở đây chính là “thương người” và “thương thân”. Hành động chính ở đây là sự yêu thương, quan tâm, đối xử với nhau. Và đối tượng là bản thân chính chúng ta và những người xung quanh. Từ đó, tác giả dân gian khẳng định rằng, hãy đối xử với người khác bằng sự yêu thương, chân thành như đối xử với chính bản thân mình.

Đây là cách mà biết bao thế hệ dân tộc ta được dạy, được nhắn nhủ để đối xử với người xung quanh ta. Hiểu một cách trực tiếp, thì câu tục ngữ muốn khuyên chúng ta nên biết yêu thương, quan tâm, giúp đỡ, thân thiện với những người xung quanh. Hay mở rộng hơn, chính là muốn nhắn nhủ chúng ta không nên làm gì gây hại hay khiến người khác phải khó chịu, buồn phiền. Điều gì chúng ta không muốn phải gặp hay nhận lấy, thì đừng làm với người khác.

Từ đó, sẽ giúp cho mỗi người trong cộng đồng đều được đối xử tốt, được sống trong sự thân thương, chan hòa của mọi người. Nó còn giúp cho bản thân chúng ta nhận được sự yêu thương, trân trọng, quý mến của những người xung quanh. Đồng thời, giúp gắn kết mọi người lại với nhau hơn, tạo nên những khối đoàn kết bền vững.

Tuy nhiên, không phải ai trong chúng ta cũng thấm nhuần bài học này. Bởi vẫn tồn tại những người sẵn sàng làm tổn thương người khác để thỏa mãn cảm xúc hay lợi ích của bản thân. Họ thậm chí còn làm tổn thương cả những người thân yêu nhất của mình. Dù tình huống ấy có là vô tình hay cố ý thì vết thương mà nó gây ra trong lòng người khác cũng sẽ còn đó và khiến họ đau buồn.

Chính vì vậy, chúng ta phải học được cách kiểm soát lời nói, hoạt động, cảm xúc của bản thân. Phải suy nghĩ, cân nhắc thật kĩ trước khi nói hoặc làm bất cứ điều gì với những người xung quah. Và phải biết đặt mình vào vị trí của người khác để hành động. Có như vậy, ta mới có thể lam tỏa được tình yêu thương của mình đến với mọi người.

Qua đó, chúng ta hiểu được giá trị và ý nghĩa to lớn mà cha ông ta gửi gắm qua câu tục ngữ Thương người như thể thương thân.

>>> Tham khảo: Câu tục ngữ: Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng khuyên chúng ta điều gì?

Giải thích nghĩa câu tục ngữ "Thương người như thể thương thân" - Mẫu 3

M. Go-rơ-ki đã từng khẳng định: “Nơi lạnh nhất không phải là Bắc Cực mà là nơi thiếu vắng tình thương”. Hiểu được giá trị của tình yêu thương trong cuộc sống, ông cha ta đã gửi gắm lời khuyên qua câu “Thương người như thể thương thân”.

Câu tục ngữ tuy ngắn gọn nhưng chứa đựng bài học sâu sắc. “Thương người” có nghĩa là tình cảm quý mến, sự chia sẻ hay giúp đỡ với những người xung quanh. Còn “thương thân” có nghĩa là tự yêu thương, chăm sóc và trân trọng chính mình. Cách so sánh “thương người như thể thương thân” nhằm nhắn nhủ mỗi người rằng hãy yêu thương, trân trọng người khác như yêu thương và trân trọng chính bản thân.

Chúng ta sinh ra không có ai là hoàn hảo. Mỗi người sống trong một hoàn cảnh. Có người sung sướng, đủ đầy. Cũng sẽ có người khổ cực, thiếu thốn. Sự chia sẻ, yêu thương sẽ giúp cho cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn. Đồng thời, người biết đồng cảm, yêu thương sẽ nhận lại sự trân trọng từ những người xung quanh. Tương thân tương ái đã trở thành một trong những truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.

Từ quá khứ đến hiện tại, nhân dân ta vẫn luôn biết chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau. Trong chiến tranh, con người Việt Nam cùng đoàn kết để vượt qua khó khăn: những bà mẹ nuôi cán bộ đội, chung tay quyên góp vào hũ gạo cứu đói... Khi đất nước hòa bình phải đối mặt với nhiều khó khăn như thiên tai, dịch bệnh thì tinh thần đó vẫn sáng ngời. Các doanh nghiệp đã chung tay giải cứu nông sản cho bà con nông dân. Nhiều bạn trẻ tham gia hiến máu nhân đạo để cứu giúp các bệnh nhân. Các thầy cô giáo tình nguyện lên vùng cao dạy học, đem con chữ về với học sinh miền núi…

Bên cạnh đó, nhiều người có lối sống ích kỉ, vô cảm. Họ chỉ nghĩ đến lợi ích cá nhân, coi thường những người nghèo khổ. Đó là lối sống đáng lên án và phê phán và chúng ta cần phải tránh xa.

Tóm lại, câu tục ngữ “Thương người như thể thương thân” là một lời răn dạy quý giá của ông cha ta để lại. Mỗi người hãy ghi nhớ để có thể trở thành những con người sống biết yêu thương để cuộc sống ngày một tốt đẹp hơn.

Giải thích nghĩa câu tục ngữ "Thương người như thể thương thân" - Mẫu 4

Dân tôc Việt Nam vốn có truyền thống đạo lí vô cùng tốt đẹp, được xây dựng và phát triển trên nền tảng của tư tưởng nhân đạo. Một trong những tiêu chuẩn đánh giá phẩm chất đạo đức của con người chính là lòng nhân ái và lối sống vị tha. Từ xưa, ông cha ta đã quan tâm dạy dỗ con cháu những bài học đạo lí qua ca dao, tục ngữ mà câu: Thương người như thể thương thân là một ví dụ điển hình.

Muốn hiểu biết thấu đáo câu tục ngữ này, ta phải hiểu ý nghĩa của vế sau (thương thân) trước rồi từ đó hiểu nghĩa của vế trước (thương người). Đặt hai vế trong mối tương quan so sánh, ta sẽ thấy những nét nghĩa tương đồng, do vậy mà hiểu được ý nghĩa trọn vẹn của câu tục ngữ. Thế nào là thương thân? Thương thân là thương mình xót xa cám cảnh cho mình khi lâm vào cảnh đói không cơm, rét không áo, ốm không thuốc và lúc hoạn nạn không ai giúp đỡ.

Lẽ tự nhiên, ai cũng yêu thương bản thân mình hơn cả, nhưng yêu thương bản thân một cách thái quá sẽ dẫn đến những biểu hiện lệch lạc như thái độ vị kỉ (chỉ biết mình), không quan tâm đến vui buồn, sướng khổ, sống chết của bất cứ ai. Tệ hơn nữa là thói xấu ích kỉ thường đi đôi với hại nhân (lợi mình, hại người) rất đáng lên án.

Thế nào là thương người? Người ở đây là mọi người sống quanh ta; là anh em, cha mẹ, xóm giềng cùng chung quê hương, đất nước. Thương người như thể thương thân có nghĩa là ta yêu quý bản thân ta thế nào thì hãy chia sẻ, cảm thông, thương yêu người khác như thế. Nếu ta từng trải qua đau đớn, bệnh hoạn, ngặt nghèo thí khi thấy người khác lâm vào cảnh ngộ tương tự, ta hãy thương xót, cảm thông, giúp đỡ, quan tâm đến họ như đối với chính ta vậy.

Nhưng để có được một lối sống nhân ái cao cả quả không phải là một chuyện dễ dàng. Phải có một tấm lòng trong sáng, một trái tim nhân hậu và giàu đức hi sinh mà tất cả những điều ấy là kết quả của một quá trình tu tâm, dưỡng tính lâu dài. Vì sao câu tục ngữ lại khuyên ta phải giúp đỡ người khác? Thật đơn giản vì trong cuộc đời, không ai có thể sống lẻ loi, đơn độc. Gia đình có cha mẹ, vợ chồng, anh em... Đó là mối quan hệ máu thịt thiêng liêng sống chết có nhau. Nhận thức rõ điều ấy nên ông bà ta dạy dỗ con cháu từ thuở còn trứng nước bằng những lời du êm dịu bên nôi: Khôn ngoan đối đáp người ngoài, Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau. Anh em như chân với tay, Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần. Chị ngã, em nâng. Tay đứt ruột xót...

Con cái phải hiếu thảo với cha mẹ: Phụ tử tình thâm, Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra, Một lòng thờ mẹ kính cha, Cho tròn chữ hiếu muối là đạo con... Những điều nhân nghĩa ấy như dòng sũa ngọt ngào, dần dần thấm vào máu thịt, vun đắp, bồi dưỡng tâm hồn của mỗi chúng ta.

Rộng hơn nữa là tình đồng hương, tình giai cấp, tình dân tộc. Người miền Bắc, người miền Trung, người miền Nam, người Kinh, người Thượng... đều là dân tộc Việt Nam bởi cùng chung một bọc do mẹ Âu Cơ sinh ra (đồng bào). Lịch sử hơn bốn ngàn năm dựng nước và giữ nước đã chứng minh truyền thống đoàn kết chung sức, chung lòng đánh giặc ngoại xâm và xây dựng đất nước của dân tộc Việt Nam là truyền thống vô cùng tốt đẹp.

Giải thích nghĩa câu tục ngữ "Thương người như thể thương thân" - Mẫu 5

Việt Nam vốn có những truyền thống tốt đẹp. Một trong số đó là tương thân tương ái được ông cha ta răn dạy qua câu tục ngữ: “Thương người như thể thương thân”.

Đầu tiên, “thương người” là sự yêu thương, quan tâm giúp đỡ những người xung quanh. Còn “thương thân” chính là tự yêu thương lấy chính bản thân mình. Cách nói so sánh của câu tục ngữ giống như một lời khuyên nhủ dành cho con người, cần phải biết đồng cảm, chia sẻ, kính trọng và yêu quý những người xung quanh như yêu chính mình vậy.

Lời răn dạy ấy tuy đã ra đời cách đây hàng nghìn năm nhưng nó vẫn giữ nguyên giá trị và ý nghĩa. Điều này là hoàn toàn đúng đắn bởi trước hết là đây là truyền thống quý báu tốt đẹp của cha ông ta đã lưu giữ hàng ngàn đời nay. Là thế hệ tiếp bước chúng ta phải có trách nhiệm giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp đó. Không chỉ vậy, trong cuộc sống chúng ta không tránh khỏi những lúc khó khăn, vấp ngã cần sự giúp đỡ, tương trợ từ những người xung quanh. Bởi vậy, cho đi hôm nay chính là nhận lại cho mai sau. Nếu bạn biết yêu thương và giúp đỡ mọi người xung quanh, tự bản thân sẽ cảm thấy hạnh phúc, tâm hồn sẽ trở nên thư thái, thanh thản.

Có rất nhiều cách để thể hiện tình yêu thương. Đó có thể những hành động vĩ đại thể hiện tấm lòng yêu thương rộng lớn của chủ tịch Hồ Chí Minh. Vì tình yêu thương đồng bào, dân tộc mà đã không quản thân mình ra đi tìm đường cứu nước. Suốt ba mươi năm bôn ba người ngoài để tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc. Đó cũng có thể là hành động của những người chiến sĩ dũng cảm ngã xuống giành lại tự do cho tổ quốc: “Quyết tử cho tổ quốc quyết sinh”. Nhưng đôi khi tình yêu thương lại thật giản dị, nhỏ bé, là lời nói con yêu mẹ, con cảm ơn ông bà; là sự giúp đỡ cha mẹ những công việc trong gia đình; là giúp đỡ những người bị nạn, những đứa trẻ bị lạc đường…

Tình yêu thương có tầm quan trọng là vậy, nhưng trong cuộc sống chúng ta vẫn bắt gặp không ít những kẻ sống vô cảm. Họ lặng lẽ đi qua những người bị thương nặng, họ dừng chân nhưng lại rút điện thoại để quay phim chụp hình, hoặc họ lượm nhặt đồ của người bị thương rồi bỏ đi trong lòng đầy đắc ý… Thậm chí có người còn còn thờ ơ với chính tương lai của mình, không trau dồi, không học tập, cứ vậy để mặc cho dòng đời xô đẩy. Những con người như vậy sẽ chỉ sống trong một thế giới lạnh lẽo không có hơi ấm tình người.

Đối với một học sinh, tấm lòng tương thân tương ái có thể xuất phát từ những điều vô cùng nhỏ bé. Những hành động như giúp đỡ bạn bè có hoàn cảnh khó khăn, quan tâm và kính trọng ông bà cha mẹ thầy cô…

Mỗi người hãy ghi nhớ câu tục ngữ “Thương người như thể thương thân” giống như một bài học quý giá. Bởi “Sống trong đời sống cần có một tấm lòng…” (Để gió cuốn đi, Trịnh Công Sơn).

------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn giải thích nghĩa câu tục ngữ "Thương người như thể thương thân" là gì? Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này, chúc các bạn học tốt.