Bài 2. Một số oxit quan trọng

Bài 2. Một số oxit quan trọng

Bài 2.1 trang 4 SBT Hóa học 9 

Kim loại M tác dụng với dung dịch HCl sinh ra khí hiđro. Dẫn khí hiđro đi qua oxit của kim loại N nung nóng. Oxit này bị khử cho kim loại N. M và N là

A. Đồng và chì     

B. Chì và kẽm

C. Kẽm và đồng    

D. Đồng và bạc

Lời giải

Phương án C. Cặp kim loại kẽm và đồng (M là Zn, N là Cu)

Các phương trình hoá học:

Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂

CuO + H₂ ^to → Cu + H₂O

Bài 2.2 trang 4 SBT Hóa học 9 

Canxi oxit tiếp xúc lâu ngày với không khí sẽ bị giảm chất lượng. Hãy giải thích hiện tượng này và minh hoạ bằng phương trình hoá học.

Lời giải

CaO là oxit bazơ tác dụng với oxit axit CO₂ trong không khí, tạo ra CaCO₃ (đá vôi).

Phương trình hóa học

CaO + CO₂ → CaCO₃

Bài 2.3 trang 4 SBT Hóa học 9 

Viết các phương trình hoá học thực hiện những chuyển đổi hoá học theo sơ đồ sau:

Lời giải

1. CaO tác dụng với CO₂.

2. CaO tác dụng với H₂O.

3. Ca(OH)₂ tác dụng với CO₂hoặc Na₂CO₃.

4. Phân huỷ CaCO₃ ở nhiệt độ cao.

5. CaO tác dụng với dung dịch HCl.

Bài 2.4 trang 4 SBT Hóa học 9 

CaO là oxit bazơ, P₂O₅ là oxit axit. Chúng đều là những chất rắn, màu trắng. Bằng những phương pháp hoá học nào có thể giúp ta nhận biết được mỗi chất trên?

Lời giải

Cho mỗi chất tác dụng với H₂O, sau đó thử dung dịch bằng quỳ tím.

Bài 2.4 trang 4 SBT Hóa học 9 

CaO là oxit bazơ, P₂O₅ là oxit axit. Chúng đều là những chất rắn, màu trắng. Bằng những phương pháp hoá học nào có thể giúp ta nhận biết được mỗi chất trên?

Lời giải

Cho mỗi chất tác dụng với H₂O, sau đó thử dung dịch bằng quỳ tím.

Bài 2.5 trang 4 SBT Hóa học 9 

Một loại đá vôi chứa 80% CaCO₃. Nung 1 tấn đá vôi loại này có thể thu được bao nhiêu kg vôi sống CaO, nếu hiệu suất là 85%?

Lời giải

Đáp số: 381 kg CaO

Hướng dẫn:

 = 80/100 x 1000 = 800(kg)

CaCO₃ ^to → CaO + CO₂

m_CaO = 800 x 56/100 = 448(kg)

Khối lượng CaO thực tế: m_CaO = 448x85/100 = 380,8 (kg)

Bài 2.6 trang 4 SBT Hóa học 9

 Để tôi vôi, người ta đã dùng một khối lượng nước bằng 70% khối lượng vôi sống. Hãy cho biết khối lượng nước đã dùng lớn hơn bao nhiêu lần so với khối lượng nước tính theo phương trình hoá học.

Lời giải

Theo phương trình hoá học: 56 kg CaO tác dụng với 18 kg H₂O.

Thực tế thì khối lượng H₂O dùng để tôi vôi sẽ là: 56x70/100 = 39,2(kg)

Khối lượng nước đã dùng lớn hơn là: 39,2/18 ≈ 2,2 (lần)

Bài 2.7 trang 4 SBT Hóa học 9 

Cho 8 gam lưu huỳnh trioxit (SO₃) tác dụng với H₂O, thu được 250 ml dung dịch axit sunfuric (H₂SO₄).

a) Viết phương trình hoá học.

b) Xác định nồng độ mol của dung dịch axit thu được.

Lời giải

a) Phương trình hoá học:

SO₃ + H₂O → H₂SO₄

b) Nồng độ mol của dung dịch H₂SO₄:

  = 8/80 = 0,1 mol

Theo phương trình hoá học:

= 1000x0,1/250 = 0,4M

Bài 2.8 trang 5 SBT Hóa học 9 

Dẫn 1,12 lít khí lưu huỳnh đioxit (đktc) đi qua 700 ml dung dịch Ca(OH)₂ 0,1M.

a) Viết phương trình hoá học.

b) Tính khối lượng các chất sau phản ứng.

Lời giải

a) Phương trình hoá học:

SO₂ + Ca(OH)₂ → CaSO₃ + H₂O

b) Khối lượng các chất sau phản ứng:

Số mol các chất đã dùng:

= 1,12/22,4 = 0,05 mol;

= 0,1x700/1000 = 0,07 mol

Theo phương trình hoá học, lượng Ca(OH)₂ đã dùng dư. Do đó khối lượng các chất sau phản ứng được tính theo lượng SO₂.

0,05 mol SO₂ tác dụng với 0,05 mol Ca(OH)₂ sinh ra 0,05 mol CaSO₃ và dư 0,07 - 0,05 = 0,02 (mol) Ca(OH)₂.

Khối lượng các chất sau phản ứng là:

= 120 x 0,05 = 6 (gam)

= 74 x 0,02 = 1,48 (gam)

Bài 2.9 trang 5 SBT Hóa học 9 

Có các chất sau:

A. CuO;   B. H₂;    C. CO;    D. SO₃;     E. P₂O₅;    G.H₂O

Hãy chọn những chất thích hợp trong các chất trên điền vào chỗ trống trong các sơ đồ phản ứng sau:

... + H₂O → H₂SO₄

H₂O + ... v H₃PO₄

... + HCl → CuCl₂ + H₂O

... + H₂SO₄ → CuSO₄ + ...

CuO + ... ^to → Cu + H₂O

Lời giải

1. D. SO₃;    4. A. CuO, G. H₂O

2. E. P₂O₅;    5. B. H₂.

3. A. CuO;

Bài 2.10 trang 5 SBT Hóa học 9 

Nung nóng 13,1 gam một hỗn hợp gồm Mg, Zn, Al trong không khí đến phản ứng hoàn toàn thu được 20,3 gam hỗn hợp gồm MgO, ZnO, Al₂O₃ Hoà tan 20,3 gam hỗn hợp oxit trên cần dùng V lít dung dịch HCl 0,4M.

a) Tính V.

b) Tính khối lượng muối clorua tạo ra.

Lời giải

Ta có sơ đồ chuyển hoá:

Mg, Zn, Al → MgO, ZnO, Al₂O₃

MgO, ZnO, Al₂O₃ HCl → MgCl₂, ZnCl₂, AlCl₃

a) Ta có khối lượng O₂đã phản ứng: = 20,3 - 13,1 = 7,2 (g)

Vậy khối lượng oxi trong hỗn hợp oxit là 7,2 gam.

Khối lượng oxi trong H₂O tạo thành khi oxit tác dụng với dung dịch HCl là 7,2 gam

=>  = 7,2/16 = 0,45 mol

=> n_HCl = 2. = 2.0,45 = 0,9 mol

=> V_HCl = 0,9/0,4 = 2,25l

b) Ta có: m_oxit+ m_HCl= m_muoi + 

=> 20,3 + 0,9.36,5 = m_muoi + 0,45.18

=> m_muoi = 45,05g