Đọc Hiểu Ngôn Chí Bài 10

Tuyển tập đề Đọc hiểu Ngôn chí  bài 10 hay nhất. Các câu hỏi và trả lời đọc hiểu được sưu tầm từ các đề thi có đáp án đầy đủ. Mời các thầy cô, quý phụ huynh các em học sinh tham khảo.

NGÔN CHÍ - BÀI 10
(Nguyễn Trãi)

Cảnh tựa chùa chiền, lòng tựa thầy.

Có thân chớ phải lợi danh vây.

Đêm thanh hớp nguyệt nghiêng chén,

Ngày vắng xem hoa bợ (1) cây.

Cây rợp chồi cành chim kết tổ,

Ao quang mấu ấu (2) cá nên bầy.

Ít nhiều tiêu sái (3) lòng ngoài thế,

Năng một ông này đẹp thú này

(Đào Duy Anh, Nguyễn Trãi toàn tập, NXB Khoa học xã hội, 1976)

Chú thích:

(1) Bợ cây: chăm nom, săn sóc cây

(2) Mấu ấu: mầm cây củ ấu.

(4) Tiêu sái: thảnh thơi, thoát tục.

(5)  Năng: có thể, hay.

Đọc hiểu Ngôn chí – bài 10

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1. Bài thơ Ngôn chí 10 thuộc sáng tác nào sau đây của Nguyễn Trãi?

A. Văn chính luận

B. Thơ chữ Hán

C. Thơ Nôm

D. Thơ tự thuật

Câu 2. Văn bản Ngôn chí 10 thuộc thể thơ nào? Vì sao?

A. Thể thơ tự do, vì các dòng không theo quy luật

B. Thể thơ thất ngôn, vì mỗi dòng có 7 chữ

C. Thể thơ tứ tuyệt, vì có 4 khổ, mỗi khổ 4 dòng

D. Thể thơ thất ngôn bát cú xen lục ngôn vì có 7 dòng, mỗi dòng có 8 hoặc 6 chữ

Câu 3. Dòng nào nói lên đặc điểm thiên nhiên trong Ngôn chí 10- Nguyễn Trãi?

A. Cảnh trí thiên nhiên tươi đẹp với màu sắc, âm thanh tươi tắn, rộn ràng

B. Hiện lên rất đa dạng, sinh động, có sức sống riêng

C. Những nét phác họa hết sức tài tình về vẻ đẹp hùng vĩ

D. Thiên nhiên thấm đẫm nỗi buồn của thi nhân

Câu 4. Bài thơ Ngôn chí 10 đã thể hiện:

A. Tình yêu thiên nhiên say đắm, nồng nàn của bậc hiền nhân

B. Sự gắn bó với làng quê của một nông dân hồn hậu, chất phác

C. Cách thưởng thức thiên nhiên của một nghệ sĩ

D. Thiên nhiên đầy ắp chất nhạc, chất họa

Câu 5. Nội dung hai câu luận nói về điều gì?

A. Cảnh vật, lòng người

B. Thú vui tao nhã

C. Sức sống nơi làng quê

D. Ít vướng bận,vui sống

Câu 6. Câu thơ: Cảnh tựa chùa chiền, lòng tựa thầy được hiểu là?

A. Quang cảnh vắng như cảnh chùa Bà Đanh

B. Quang cảnh thanh tĩnh như cảnh chùa, lòng người trong sạch như lòng thầy chùa chân tu

C. Lòng người lạnh băng, dửng dưng như thầy chùa chân tu

D. Lòng người như cảnh tĩnh lặng, hoang vắng

Câu 7. Dòng nào nói lên nội dung câu thơ: Có thân chớ phải lợi danh vậy?

A. Thân chớ bị vây bọc, lệ thuộc vào danh lợi

B. Có thân phải có danh lợi

C. Sống trong vòng vây danh lợi mới thú vị

D. Danh lợi là giá trị của bản thân

Câu 8. Câu thơ: Đêm thanh hớp nguyệt nghiêng chén được hiểu là?

A. Uống rượu nghiêng chén uống cả trăng

B. Nghiêng chén uống rượu như hớp cả bóng trăng trong chén

C. Uống rượu và ngắm trăng trong chén

D. Thưởng trăng và uống rượu – thú vui tao nhã

Câu 9. Phân tích nghệ thuật đối đặc sắc và vẻ đẹp tâm hồn của thi nhân được thể hiện qua hai câu thực của bài thơ.

Câu 10. Cảm nhận của em về bức chân dung tinh thần của Nguyễn Trãi qua bài thơ Ngôn chí 10 (viết từ 6-8 dòng).

Trả lời câu hỏi đọc hiểu

Câu 1. Chọn đáp án C

Bài thơ Ngôn chí –bài 10 là một trong những sáng tác thơ Nôm của đại thi hào Nguyễn Trãi.

Câu 2. Chọn đáp án D

Căn cứ vào số chữ và số câu của bài thơ cũng như đặc điểm các thể thơ thường xuất hiện. Ta thấy văn bản trên thuộc thể thơ thất ngôn bát cú  xen lục ngôn vì có 7 dòng, mỗi dòng có 8 hoặc 6 chữ.

Câu 3. Chọn đáp án B 

Ta đi sâu vào nhìn nhận và phân tích bài thơ, thấy được đặc điểm thiên nhiên trong bài thơ hiện lên rất đa dạng, sinh động, có sức sống riêng: từ khung cảnh yên bình, thanh tịnh chốn chùa chiền cho đến ánh trăng tròn buổi đêm, cây cối đâm chồi nảy lộc,..

Câu 4. Chọn đáp án A

Ta có thể thấy cuộc sống yên bình, khăng khít nơi thôn quê dân giã, tình cảm yêu thương và hòa hợp với thiên nhiên chính là nét đẹp ẩn chứa nhân vật trữ tình. Qua đó, bài thơ Ngôn chí- bài 10 đã thể hiện tình yêu thiên nhiên say đắm, nồng nàn của bậc hiền nhân.

Câu 5. Chọn đáp án C

Hai câu luận trên bài là:

Cây rợp chồi cành chim kết tổ,

Ao quang mấu ấu ca nên bầy.

Hai câu thơ trên miêu tả hình ảnh “cây rợp chồi”, “chim kết tổ”, “cá nên bầy” thể hiện sự sinh sôi nảy nở, phát triển mãnh liệt của tạo hóa. Thiên nhiên lột da, thêm sức sống mới, cũng chính là sức sống mãnh liệt nơi làn quê.

Câu 6. Chọn đáp án B

Câu thơ “Cảnh tựa chùa chiền, lòng  thựa thầy” tức là nói về quang cảnh tĩnh mịc như cảnh chùa chiền, lòng người trong trẻo, đẹp đẽ, sach như lòng thầy chùa chân tu.

Câu 7. Chọn đáp án A

Phân tích câu thơ trên, ta thấy nội dung của câu thơ được hiểu đúng là: Thân chớ bị vây nọc, lệ thuộc vào danh lợi.

Câu 8. Chọn đáp án B

Phân tích kĩ câu thơ và những hình ảnh xuất hiện trong đó, ta thấy câu thơ trên được hiểu theo nghĩa là: Nghiêng chén uống rượu như hớp cả bóng trăng trong chén.

Câu 9. 

Hai câu thực của bài thơ là:

Đêm thanh hớp nguyệt nghiêng chén,

Ngày vắng xem hoa bẻ cây

- Hai câu thơ sử dụng nghệ thuật đối – chính đối đặc sắc: Tuy mỗi câu trình bày sự việc ở hai thời điểm khác nhau “Đêm – ngày” nhưng lại cùng mang hàm ý chỉ lối sống tao nhã, thanh cao của vị cao nhân diễn ra trong cuộc sống tại quê nhà với trăng, với gió, cây và hoa.

- Qua nghệ thuật đối, vẻ đẹp tâm hồn của thi nhân được nổi bật lên với nét thư thái, ung dung, yên bình. Thi nhân thong thả ngồi nhâm nhi chén rượu thưởng trăng, nghiêng chén uống cả ánh trăng. Ánh trăng soi bóng chén, hòa vào tâm hồn thi nhân. Ngày thảnh thơi ngắm hoa, chăm chút hoa, tỉa tót cành.

Câu 10.

Chỉ với 8 dòng thơ thể thất ngôn bát cú, Nguyễn Trãi đã đề cao cái đẹp của bậc thi nhân, hiền tài. Ông miêu tả lòng người trong sạch, rũ bỏ vẩn đục đời trần như tấm lòng thầy chùa chân tu. Lúc này, tâm hồn thanh cao đó đã hòa mình vào với thiên nhiên, cây cỏ. Không quan tâm thế sự xô bồ, chỉ ngày ngày uống rượu thưởng trăng, chăm hoa cây cảnh, ngắm nhìn cuộc đời với con mắt yêu kiều. Ngắm chim làm tổ trên lá, cá bơi thành bầy dưới ao. Thiên nhiên sống động là cho lòng ta thư thái, chữa lành và xoa dịu vướng bận, đau thương chốn hồng trần. Thiên nhiên giúp con người Nguyễn Trãi nói riêng và tất cả những con người yêu cuộc sống nói chung thật thú vị, đẹp đẽ, khiến cho ta chỉ muốn đắm chìm vào nó để thấy lòng thanh thản, không vướng bận sự đời.

---------------------------------

Trên đây Toploigiai đã mang tới cho các bạn những kiến thức bổ ích qua bài Đọc hiểu Ngôn chí – bài 10. Hi vọng những kiến thức trên sẽ giúp các bạn đạt được kết quả cao trong học tập. Mời các bạn đến với câu hỏi tiếp theo.