Đọc hiểu bài thơ Hương vị quê nhà

PHẦN ĐỌC HIỂU (4 điểm)

 Đọc bài thơ sau:

HƯƠNG VỊ QUÊ NHÀ

 (Vũ Tuấn- “Khúc ru quê”-NXB hội nhà văn Việt Nam, năm 2022)

* Chú thích:

- Nhà thơ, nhà giáo Vũ Tuấn sinh năm 1977 quê ở xã Đỗ Xuyên, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ, những bài thơ của anh chủ yếu viết về tình yêu quê hương, đất nước, về những kỉ niệm tuổi thơ, về mẹ…. với giọng thơ nhẹ nhàng, đằm thắm, ngọt ngào.

- Bài thơ “Hương vị quê nhà” tác giả viết về hương vị của quê hương trong nỗi nhớ da diết.

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. (0,75 điểm) Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? 

Thể thơ tám chữ

Câu 2. (0,75 điểm) Chỉ ra và gọi tên một thành phần biệt lập trong khổ thơ cuối cùng?

- Thành phần biệt lập: ơi

- Thành phần gọi đáp

Câu 3. (1,0 điểm) Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong hai câu thơ sau: 

“Canh cua đồng, mẹ nấu với rau đay

Thêm cà muối, vị quê thành nỗi nhớ”

- BPTT: Liệt kê “canh cua đồng nấu với rau đay”, “cà muối”

- Tác dụng:

+ Tăng sức gợi hình gợi cảm cho sự diễn đạt 

+ Gợi tả sự phong phú của những món ăn dân dã đậm đà hương vị quê hương

+ Tác giả bày tỏ tình yêu và nỗi nhớ quê da diết, sự trân trọng, niềm tự hào về hương vị quê hương

Câu 4. (1,0 điểm) Nêu ý nghĩa của sự kết hợp từ đặc biệt trong nhan đề bài thơ ?

- Trong nhan đề có sự kết hợp từ ngữ đặc biệt. Từ hương vị thường được kết hợp với các từ ngữ chỉ sự vật cụ thể (có hương vị) như hương vị nước giải khát, hương vị bánh kẹo,... Trong câu thơ, nhà thơ dùng hương vị kết hợp với quê nhà, một cụm từ chỉ sự vật trừu tượng.

- Tác dụng của sự kết hợp từ ngữ đặc biệt đó là vừa khẳng định những món ăn dân dã ( canh chua, trạch đồng, tôm, cá kho tương gừng,…) là mùi vị của đặc sản quê nhà, vừa mang nghĩa trừu tượng một sắc thái, đặc trưng của quê hương.

Câu 5. (0,5 điểm) Đọc bài thơ, em thấy mình cần phải làm gì để thể hiện trách nhiệm của bản thân với quê hương? (Trình bày từ 5-7 dòng).

- Một số hành động, việc làm thể hiện trách nhiệm của bản thân đối với quê hương:

+ Luôn yêu mến, trân trọng, tự hào về quê hương.

+ Học tập, rèn luyện bản thân để sau này góp một phần nhỏ bé xây dựng quê hương.

+ Giới thiệu, quảng bá về con người, những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, những cảnh quan tiêu biểu của quê hương đến bạn bè trong và ngoài nước.

+ Bảo vệ, tôn tạo cảnh quan quê hương làm cho quê hương ngày một xanh sạch đẹp