PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau:
Hoa vàng mùa thu
Lũ sẻ đồng tíu tít giục nhau đi
Thắp nắng ngọt cho ngày vàng thêm mãi
Thăm thẳm trời xanh, ngút ngàn bến bãi
Con đò bình yên nghe sóng giữa dòng trôi.
Mùa chín dần trên trái bưởi xinh tươi
Nghe rộn rã bầy ong đi tìm mật
Vàng ở trên trời và vàng ở dưới đất
Cúc bồi hồi khép cánh tinh khôi.
Loài hoa khiêm nhường đã thắm lòng tôi
Thuở chân đất mùa thu đến lớp
Vương bâng quơ trên sắc áo hoa vàng
Mơ ngọt ngào dép mới, cặp xinh.
Ta không quên bài hát tuổi thơ mình
Có hoa cúc như mặt trời mới thức
Lũ sẻ đồng gọi mùa thu đi học
Ngơ ngẩn buồn như nước giữa dòng sông.
(Trích trong tập thơ “Bài hát ngày trở về”- NXB Văn học, năm 2024)
Chú thích: Bình Nguyên Trang tên thật là Vũ Thị Quỳnh Trang, sinh năm 1977. Bình Nguyên Trang là thành viên của Hội Nhà văn Việt Nam. Chị là tác giả của nhiều tập thơ, truyện ngắn, tản văn... Thơ Bình Nguyên Trang giàu nữ tính, đầy xúc cảm, đôi khi man mác nỗi buồn, gửi gắm những hoài niệm xa xôi, bày tỏ suy ngẫm trăn trở về tình yêu, về cõi người...
Thực hiện yêu cầu:
Câu 1. Văn bản được viết theo thể thơ gì?
Câu 2. Xác định nội dung của hai câu thơ sau:
Loài hoa khiêm nhường đã thắm lòng tôi
Thuở chân đất mùa thu đến lớp
Câu 3. Ghi lại những từ ngữ miêu tả hình ảnh thiên nhiên trong khổ thơ đầu tiên của văn bản? Qua những từ ngữ ấy, bức tranh thiên nhiên mùa thu hiện lên như thế nào?
Câu 4. Việc tác giả so sánh hoa cúc như mặt trời mới thức mang lại hiệu quả nghệ thuật gì?
Câu 5. Từ nội dung bài thơ hãy rút ra thông điệp có ý nghĩa nhất với em?
Gợi ý
1 | - Văn bản được viết theo thể thơ : tự do |
2 |
- Có thể giải thích cách hiểu của khổ thơ là: Sự trân trọng, níu giữ vẻ đẹp của hoa cúc, loài hoa khiêm nhường đã gắn bó sâu sắc với tuổi thơ của tác giả. (chấp nhận các cách diễn đạt hợp lý khác) |
3 |
* Từ ngữ (1 từ ngữ đúng cho 0,25. Không cho điểm nếu HS chép cả câu thơ) - Ngày vàng - Trời xanh thăm thẳm - Bến bãi ngút ngàn - Con đò bình yên - Sóng giữa dòng trôi * Bức tranh thiên mùa thu đẹp, thơ mộng, thoáng đãng mà bình yên, thân thuộc… (chấp nhận các diễn đạt khác hợp lý– 1 ý cho 0.25) |
4 |
- Hiệu quả nghệ thuật: + Câu thơ trở nên sinh động có hồn, diễn đạt uyển chuyển, mượt mà. + Gợi sắc màu của hoa cúc: vàng tươi, rực rỡ, ấm áp; dáng hình tròn xinh + Hoa cúc điểm tô thêm cho thiên nhiên mùa thu thêm đẹp, thơ mộng, gần gũi thân thuộc + Thể hiện sự quan sát tinh tế, trí tưởng tưởng phong phú,tình yêu, niềm say mê của thi nhân với hoa cúc, mùa thu Chấp nhận các diễn đạt khác hợp lý |
5 |
-HS rút ra được thông điệp phù hợp sau khi đọc bài thơ ví dụ: + Trân trọng, nâng niu những kí ức tuổi thơ tươi đẹp. + Trân trọng những sắc màu bình dị, tươi đẹp của hoa cúc,thiên nhiên giản dị quanh ta. +… |