Đi san mặt đất (Tóm tắt, hoàn cảnh st, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy)

Khái quát Tác giả - Tác phẩm: Đi san mặt đất bao gồm hoàn cảnh sáng tác, thể loại, bố cục, tóm tắt, giá trị nội dung, đặc sắc nghệ thuật tác phẩm Đi san mặt đất - SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo.

Đi san mặt đất

I. Khái quát tác phẩm Đi san mặt đất 

1. Xuất xứ

- Văn bản in trong Hợp tuyển thơ văn Việt Nam, tập VI, Văn học dân tộc ít người, quyển 1, Nông Quốc Chấn (Chủ biên), Tràng Thị Giàng, Lê Trung Vũ sưu tầm, dịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1979 (trang 432-438)

- Văn bản là truyện thần thoại bằng thơ của dân tộc Lô Lô

2. Giá trị nội dung

Văn bản nói về công cuộc gây dựng và khai hoang đất đai của con người. San phẳng mặt đất để làm ăn và sinh sống. Trái Đất dưới bàn tay của con người được cải tạo và san phẳng. Cho thấy công lao to lớn của con người cùng khát vọng chinh phục thiên nhiên to lớn của người xưa, sức mạng của con người trước thiên nhiên.

3. Giá trị nghệ thuật

- Thể thơ năm chữ, phù hợp với thể loại truyện thơ

- Ngôn từ giản dị, dễ hiểu

- Hình ảnh mộc mạc, gần gũi với con người.

>>> Xem thêm: Soạn bài Đi san mặt đất SGK 10 trang 18 - Văn Chân trời sáng tạo

II. Sơ đồ tư duy Đi san mặt đất

III. Câu hỏi vận dụng kiến thức tác phẩm Đi san mặt đất 

Câu 1: Trong văn bản, người Lô Lô giải thích vì sao phải “đi san mặt trời”, “đi san mặt đất”? Công việc ấy do ai đảm nhiệm?

Phương pháp giải:

- Đọc bài thơ.

- Chú trọng phần người Lô Lô giải thích vì sao phải “đi san mặt trời”, “đi san mặt đất” và những người đảm nhiệm công việc đó.

Lời giải:

- Trong văn bản, người Lô Lô phải “đi san mặt trời”, “đi san mặt đất” bởi vì:

+) “Bầu trời nhìn chưa phẳng”.

+) “Mặt đất còn nhấp nhô”.

- Công việc ấy do các thành phần đảm nhiệm: “con trâu sừng cong”, “con trâu sừng dài”, con người, cóc, ếch, trời.

Câu 2: Theo bạn, Đi san mặt đất (trích Mẹ trời, Mẹ đất) thuộc thể loại nào? Dựa vào đâu để khẳng định như vậy?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản

Lời giải:

- Theo em, Đi san mặt đất (trích Mẹ trời, Mẹ đất) thuộc thể loại truyện thần thoại, thuộc nhóm thần thoại về nguồn gốc vũ trụ và các hiện tượng tự nhiên.

- Em có thể khẳng định như vậy bởi dựa vào các yếu tố:

- Phong cách kể truyện thần thoại:

  "Ngày xưa, từ rất xưa…
  Người già không nhớ nổi
  Mấy năm mấy nghìn đời
  Ngày xưa từ rất xưa…
  Người trẻ không biết tới
  Mấy nghìn, mấy vạn năm"

- Có yếu tố kỳ ảo về động vật

  Người tìm hang Chuột Chũi 
  Gọi hắn, hắn rung râu:
  “- Suốt ngày trong lòng đất
  Tôi có thấy trời đâu!”
  Người lại tìm Cóc, Ếch
  Đứa tặc lưỡi ngồi nhìn
  Đứa thì kêu ộp oạp :
  “- Chân tay tôi đều ngắn
  San mặt đất sao nên ?
  Để chúng tôi gọi lên
  Xin trời đổ nước xuống!”

+) Không gian: Không có không gian cụ thể.

+) Thời gian: Cổ xưa, không xác định cụ thể “ngày xưa, từ rất xưa”.

+) Cốt truyện: Giải thích lí do vì sao bầu trời và mặt đất có hình dạng phẳng như bây giờ.

+) Nhân vật: Không phải là những vị thần như những truyện thần thoại khác như Thần Trụ trời hay Prô-mê-tê và loài người. Các nhân vật trong bài thơ trên đều là những con vật có thật nhưng đã được nhân hóa và có khả năng phi thường.

- Trâu cày bừa san bằng mọi mặt đất.

- Cóc, ếch gọi lên ông trời xin đổ nước xuống.

Câu 3: Nêu nội dung bao quát của văn bản Đi san mặt đất

Lời giải:

Văn bản cho thấy công lao to lớn của con người và khát vọng chinh phục thiên nhiên to lớn của người xưa

>>> Xem trọn bộ: Tác giả - Tác phẩm Văn 10 Chân trời sáng tạo

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Khái quát về Tác giả - Tác phẩm: Đi san mặt đất trong bộ SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài giới thiệu về tác giả tác phẩm các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!