Andehit fomic là gì? Công thức, tính chất, phân loại, ứng dụng

Hệ thống kiến thức về Andehit fomic gồm Công thức, tính chất, phân loại, ứng dụng trong đời sống. Qua đó các em biết cách vận dụng những kiến thức trên để giải bài tập Hóa học 11.

1. Andehit fomic là gì?

- Andehit fomic là andehit đơn giản nhất, là một hợp chất hữu cơ không màu, dễ bay hơi và ở trạng thái khí có mùi hăng mạnh ở điều kiện bình thường.

- Andehit fomic tên gọi khác là formaldehyde, formol, metana, fomanđêhit, methyl aldehyde, methylene oxide,…

- Công thức hóa học của Andehit Fomic là HCHO hoặc CH₂O

2. Tính chất vật lý của Andehit Fomic

Ở điều kiện thường, Anđehit Fomic tồn tại dưới trạng thái khí và với mùi hăng mạnh.

Loại anđehit này hòa tan tốt trong nước với độ tan to hơn 100h/100ml (ở nhiệt độ 20^oC) và và tạo ra dung dịch fomon.

Điểm nóng chảy: -117oC.

Điểm sôi: 19,3^oCC.

3. Tính chất hóa học của Andehit Fomic

- Andehit fomic có tính chất hóa học chung của các anđehit như phản ứng oxy hóa tạo nên axit, phản ứng cộng hợp,… Một số phản ứng tiêu biểu của hợp chất:

- Phản ứng cộng hidro có sự xúc tác của niken, được đun nóng để tạo thành ancol bậc I:

HCHO + H₂ → CH₃OH

- Phản ứng tráng gương

HCHO + 4[Ag(NH₃)₂]OH → 4Ag + (NH₄)₂CO₃ + 6NH₃ + 2H₂O

- Phản ứng cùng Cu(OH)₂ trong điều kiện môi trường kiềm cho ra kết tủa Cu₂O có màu đỏ gạch

HCHO + 2NaOH + 4Cu(OH)₂ → Na₂CO₃ + 6H₂O + 2Cu₂O

-  Phản ứng cùng dung dịch brom

HCHO + H₂O + Br₂ → HCOOH + 2HBr

- Khả năng gây mất màu dung dịch thuốc tím

HCHO + KMnO₄ → HCOOK + H₂O + MnO₂

- Phản ứng oxy hóa trước tác dụng của O₂ tạo thành axit cacboxylic tương ứng với xúc tác Mn₂⁺ trong điều kiện nhiệt độ cao:

HCHO + 1/2O₂ → HCOOH

4. Ứng dụng của Andehit fomic

Cũng giống như những Axit mà chúng ta đã tìm hiểu trước đó. Axit Fomic cũng có những ứng dụng vượt bật trong nhiều ngành công nghiệp quan trọng.

- Trong ngành nhuộm, axit được sử dụng như chất cầm màu  trong nhuộm da và nhuộm sửa chữa cũng là một tác nhân trung hòa và điều chỉnh độ pH trong nhiều bước xử lý dệt may.

- Axit formic là một dung dịch khử trùng và cặn mạnh mẽ cũng như một chất diệt khuẩn có giá trị trong nhiều ứng dụng làm sạch trong công nghiệp hoặc sử dụng tại gia đình chúng ta.

- Axit formic được coi như một chất trung gian làm dung môi trong các chất tạo khối còn gọi là methanoic acid.

- Axit formic cũng được sử dụng để điều chỉnh giá trị pH trong khử lưu huỳnh khí thải, đông máu mủ và các ứng dụng khác.

- Ngoài ra, Axit fomic còn dùng để tổng hợp hoá học và mạ điện, khai thác dầu khí, chất điều vị thực phẩm,…

5. Điều chế Andehit Fomic

Trong công nghiệp, để điều chế hợp chất này người ta tiến hành oxy hóa methanol nhờ vào oxy không khí tại nhiệt độ 600 – 700 độ C với chất xúc tác Cu hoặc Ag:

2CH₃CH + O₂ → 2HCHO + 2H₂O

Ngoài ra, còn có thể điều chế bằng phương pháp oxy hóa không hoàn toàn metan:

CH₄ + O₂ → HCHO + H₂O