Alpha amino axit là gì?

Câu trả lời chính xác nhất: Alpha amino axit là một amino axit có nhóm amino đính với cacbon ở vị trí số 2, mang đầy đủ tính chất của một amino axit.

Công thức chung: (H₂N)_x–R–(COOH)_y

Quan trọng nhất chính là các α – aminoaxit (hay các aminoaxit có các nhóm COOH và NH2 cùng gắn vào 1 nguyên tử C – C số 2). Nhìn chung các aminoaxit thiên nhiên đều là các α – aminoaxit.

Để hiểu rõ hơn về alpha amino axit, mời các bạn cùng Toploigiai đến với phần nội dung dưới đây.

1. Amino axit là gì?

Amino acid, còn được viết là acid amin, là những hợp chất hữu cơ sinh học quan trọng chứa nhóm chức amin (-NH2) và acid carboxylic (-COOH), cùng với một mạch bên (side-chain; nhóm R) nhất định ở mỗi amino acid. Các nguyên tố chính của amino acid là carbon, hydro, oxy, và nitơ, và một số nguyên tố khác có mặt trong mạch bên của từng amino acid. Tồn tại khoảng 500 amino acid đã được biết đến và phân loại theo nhiều cách khác nhau. Chúng có thể được phân loại tuân theo vị trí của nhóm chức trong cấu trúc chính như alpha- (α-), beta- (β-), gamma- (γ-) hoặc delta- (δ-) amino acid; các phân loại khác liên quan đến mức độ phân cực, độ pH, và kiểu mạch bên (hợp chất không vòng, hợp chất acyclic, tính thơm, chứa hydroxyl hoặc lưu huỳnh, vv.). Trong phân tử protein, amino acid chiếm số lượng nhiều thứ hai (nước là nhiều nhất) ở cơ, tế bào và mô. Bên ngoài protein, amino acid có vai trò quan trọng trong các quá trình như vận chuyển chất dẫn truyền thần kinh và sinh tổng hợp.

>>> Tham khảo: Cấu tạo và tính chất của amin, amino axit, protein

2. Alpha amino axit là gì?

Alpha amino axit là một amino axit có nhóm amino đính với cacbon ở vị trí số 2, mang đầy đủ tính chất của một amino axit.

Công thức chung: (H₂N)_x–R–(COOH)_y

Quan trọng nhất chính là các α – aminoaxit (hay các aminoaxit có các nhóm COOH và NH₂ cùng gắn vào 1 nguyên tử C – C số 2). Nhìn chung các aminoaxit thiên nhiên đều là các α – aminoaxit.

Cấu trúc của alpha amino axit

Cấu trúc chung của một phân tử alpha amino axit, với nhóm amin ở bên trái và nhóm axit cacboxylic. Trong hóa sinh, thuật ngữ này còn để chỉ axit amin: những axit amin mà trong đó nhóm amin và cacboxylic gắn vào cùng một cacbon, nên gọi là α–cacbon

Phần dư còn lại của một alpha amino axit là phần mà sau khi đã loại bỏ phân tử nước (một H+ ra khỏi nitơ và một OH− khỏi cacbon) và tạo thành liên kết peptit.

Một số alpha amino axit thông dụng:

3. Tính chất vật lý của alpha amino axit

Nhìn chung, alpha amino axit mang đầy đủ tính chất vật lý của amino axit:

Alpha amino axit là một chất rắn, tồn tại dưới dạng tinh thể không màu và có vị hơi ngọt.

Alpha amino axit có nhiệt độ nóng chảy cao và dễ tan trong nước.

>>> Tham khảo: Đồng phân amino axit và cách gọi tên

4. Tính chất hóa học

Sự phân li trong dung dịch

H₂N-CH₂-COOH ↔ H₃N⁺-CH­₂-COO^-

(ion lưỡng cực)

Aminoaxit có tính lưỡng tính

Tính axit

Tác dụng với bazơ mạnh tạo ra muối và nước:

NH₂-CH₂-COOH + KOH → NH₂-CH₂-COOK + H₂O

Chú ý: Sử dụng phương pháp tăng giảm khối lượng khi giải bài tập.

Tính bazơ

Tác dụng với axit mạnh tạo muối.

NH₂-CH₂-COOH + HCl → ClNH₃ – CH₂ – COOH

Chú ý: Khi giải bài tập cần sử dụng phương pháp tăng giảm khối lượng và định luật bảo toàn khối lượng.

Phản ứng este hoá

NH₂-CH₂-COOH + ROH → NH₂-CH₂-COOR + H₂O (khí HCl)

5. Cách điều chế Alpha amino axit

Điều chế Alpha amino axit qua việc thủy phân protit:

(-NH-CH₂-CO-)_n + nH₂O → nNH₂-CH₂-COOH

6. Một số bài tập bổ trợ về alpha amino axit

Bài 1: Đốt cháy 0.2 mol hợp chất amino axit A được lấy từ thiên nhiên, thu được 26.4 g khí CO₂, 12.6 gam hơi H₂O và 2.24 lit khí N₂. Nếu đốt cháy 1 mol A cần 3.75 mol O₂. Công thức cấu tạo của X là:

A. H₂NCH(C₂H₅)COOH                                 

B. H₂NCH₂COOH

C. H₂NCH(CH₃)COOH                                   

D. H₂NCH₂CH₂COOH.

Hướng dẫn giải:

nCO₂=0,6mol; nH₂O=0,7mol; nN₂=0,1mol;

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố ta có:

BTNT C → số C (amino axit) = 3

BTNT H → số H (amino axit) = 7

Nếu đốt cháy 1 mol A cần 3,75 mol O₂

→ Đốt cháy 0,2 mol A cần 0,75 mol O₂

BTNT O: nO(aminoaxit)+2nO₂=2nCO₂+nH₂O

→ nO(amino axit) = 0,4 mol → số O (amino axit) = 2

BTNT N → số N (amino axit) = 1

Vậy amino axit A có công thức phân tử: C₃H₇O₂N

Mà A được lấy từ thiên nhiên nên A là α – amino axit

→ Công thức cấu tạo: H₂NCH(CH₃)COOH.

Chọn đáp án C.

Bài 2: Cho 0.15 mol alanin vào 175ml dung dịch NaOH 2M, thu được dung dịch A. Cho HCl dư vào dung dịch. Sau khi các phản ứng hoàn toàn, số mol HCl đã phản ứng là:

A. 0.7 mol                      

B. 0.5 mol                  

C. 0.65 mol              

D. 0.55 mol

Hướng dẫn giải :

n NaOH = 0.175 x2 = 0.35 mol.

Alanin ( H₂N- CH(CH₃)- COOH) trong phân tử chứa 1 nhóm -NH₂ và 1 nhóm -COOH.

→ n – NH2 = n Alanin = 0.15 mol.

Sử dụng công thức tính nhanh:

n HCl pư= n NaOH + n- NH₂ = 0.35 + 0.15 = 0.5 mol

Vậy đáp án đúng là B.

------------------------------

Trên đây là phần tìm hiểu về Alpha amino axit là gì mà Toploigiai mang đến cho các bạn. Chúng tôi hi vọng bài viết này giúp ích cho các bạn, chúc các bạn học tốt.